Triển vọng cổ phiếu chứng khoán trong và sau năm 2022 ra sao?

Theo Nhịp sống kinh tế, thị trường chứng khoán đang có những nhịp điều chỉnh mạnh kể từ đầu năm 2022 đến nay, cùng với đó là thanh khoản cũng lùi về mức khá thấp. Thống kê cho thấy, thanh khoản bình quân phiên trên HoSE đã có xu hướng giảm mạnh sau khi đạt đỉnh vào tháng 11 năm ngoái. Trong tháng 5, giá trị giao dịch bình quân chỉ đạt 13.800 tỷ đồng/phiên, thấp nhất kể từ tháng 2/2021.

Đây được cho là nguyên nhân đưa triển vọng ngành cũng như cổ phiếu chứng khoán trở nên khó khăn hơn. Ngoài ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán, thanh khoản thấp còn khiến cổ phiếu ngành chứng khoán khó hấp thụ được lượng cung lớn từ các đợt phát hành tăng vốn trước đó.

Nhìn lại 2 năm thăng hoa (2020 - 2021), tác động kép từ sức nóng của thị trường chứng khoán cùng với lợi nhuận đột biến đã đẩy giá hàng loạt cổ phiếu chứng khoán thăng hoa, mức tăng bằng lần không hiếm tại nhóm cổ phiếu này, đặc biệt có mã tăng tới 10 lần chỉ trong khoảng 2 năm 2020 đến 2021.

Với đặc tính của một ngành có chu kỳ kinh doanh biến động mạnh, cổ phiếu của các công ty chứng khoán diễn biến khá nhạy cảm, biên độ rất cao, cho dù đó là công ty chứng khoán lớn có thị phần ổn định trên top đầu thị trường. 

Nguyên nhân nào đã đẩy giá cổ phiếu tăng mạnh?

Xét về nguyên nhân đẩy giá cổ phiếu chứng khoán tăng phi mã thời điểm đó là do lực lượng nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường tăng đột biến với hàng trăm nghìn tài khoản được mở mới hàng tháng, theo đó dòng tiền ồ ạt chảy vào thị trường. Đây được coi là nguồn vốn ngắn hạn và rất tích cực tham gia mua bán trên thị trường với mức sử dụng đòn bẩy vay margin cao. Điều này đã giúp đội ngũ các công ty chứng khoán ghi nhận sự bùng nổ cả về doanh thu môi giới, phí vay margin và một số doanh thu dịch vụ khác. Theo đó, kết quả kinh doanh năm 2020 và 2021 tăng trưởng phi mã, nhiều công ty thậm chí đã bỏ xa kế hoạch kinh doanh đặt ra từ đầu năm, nâng kế hoạch lên bằng lần nhưng vẫn hoàn thành vượt mức.

Đáng chú ý, đà tăng ghi nhận ấn tượng hơn tại các công ty môi giới chứng khoán có nền tảng và định hướng phát triển cụ thể cho mảng khách hàng cá nhân do tỷ lệ chi phí dịch vụ tỉ lệ nghịch với quy mô vốn đầu tư, cường độ giao dịch cao thì tỷ lệ sử dụng đòn bẩy tài chính lớn cũng như lượng lớn nhà đầu tư cá nhân sử dụng margin nhưng thiếu tính toán cẩn thận về mức cho phí dịch vụ phải chi trả kéo theo.

Triển vọng nào cho ngành chứng khoán trong và sau năm 2022?

Giai đoạn tăng trưởng nóng qua đi, đội ngũ phân tích của Vnstockmarket cho rằng, thị trường chứng khoán trong ngắn hạn nửa cuối năm 2022 sẽ tiếp tục điều chỉnh đi ngang trong khoảng 1.200 đến 1.400 điểm. Về dài hạn, sự phát triển của ngành chứng khoán nói chung sẽ bắt đầu có sự phân hóa lớn giữa các công ty theo nhiều yếu tố.

Chất lượng dịch vụ đầu tư

Trong giai đoạn hiện nay, đội ngũ nhà đầu tư F0 dần trưởng thành và hiểu biết hơn. Do đó, các yêu cầu về chất lượng dịch vụ cũng như cơ chế tính phí dịch vụ lành mạnh sẽ tăng lên dẫn đến lợi nhuận biên cho mảng khách hàng cá nhân sẽ giảm xuống.

Việc giữ chân và phát triển khách hàng sẽ không còn ồ ạt chạy theo xu hướng nữa mà sẽ chú trọng vào chất lượng dịch vụ, đồng nghĩa với việc các công ty chứng khoán mang tiếng xấu, thiếu chất lượng dịch vụ cho nhà đầu tư sẽ mất dần thị phần trên thị trường.

Các chính sách và định hướng của nhà nước đối với thị trường chứng khoán

Từ đầu năm đến nay, các cơ quan có thẩm quyền đã và đang cho thấy sự quyết tâm nâng hạng và phát triển thị trường không chỉ về quy mô mà cả về chất lượng. Hàng loạt chỉ đạo và hành động quyết liệt nhằm chấn chỉnh thị trường ở cả các khối doanh nghiệp và các lãnh đạo liên quan đã được thực hiện.

Bên cạnh kết quả làm trong sạch thị trường, điều này đồng thời còn khiến các công ty chứng khoán "khó làm ăn" hơn và phải tuân thủ theo các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp khắt khe hơn. Đây là xu hướng đặc biệt tốt cho nhà đầu tư cá nhân cũng như sự phát triển bền vững của thị trường. Bởi hiện nay, rủi ro đạo đức ở các loại hình tư vấn, môi giới chứng khoán là rất lớn cho khách hàng cá nhân.

Sự cạnh tranh của các công ty trong ngành

Thị trường chứng khoán giai đoạn 2017 - 2022 đã chứng kiến sự cạnh tranh tăng lên đáng kể trong ngành chứng khoán, chủ yếu đến từ việc giảm chi phí dịch vụ. Nhiều công ty chứng khoán mới thành lập đã chấp nhận giảm chi phí sâu, hoặc miễn phí giao dịch một thời gian cho nhà đầu tư để tăng lượng khách hàng.

Trong giai đoạn tới, đội ngũ Vnstockmarket tin rằng sự cạnh tranh sẽ còn đến từ chất lượng dịch vụ qua đó tác động khiến lợi nhuận các công ty chứng khoán có sự phân hóa mạnh. Cụ thể, những công ty có thương hiệu, ít tai tiếng, quản lý và đào tạo nhân viên tốt hay xây dựng cơ chế chi phí lành mạnh hơn cho khách hàng sẽ có nhiều lợi thế trong việc giữ chân khách hàng.

Đưa ra cái nhìn tương đối tích cực, Chứng khoán ACB (ACBS) cho rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng tăng trưởng khi mà tỷ lệ cá nhân sở hữu tài khoản chứng khoán vẫn ở mức thấp. Cụ thể, tổng số tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước vào cuối tháng 5 mới đạt 5,6 triệu, chiếm gần 5,7% dân số.

Bên cạnh đó, ACBS cũng cho rằng mảng môi giới chứng khoán có mức độ cạnh tranh cao khi có tới 74 công ty chứng khoán, trong khi sản phẩm giữa các công ty ít có sự khác biệt. Ngoài ra, hoạt động tự doanh dự báo sẽ gặp khó khăn trong quý 2/2022 do thị trường diễn biến kém thuận lợi. Đây là 2 mảng hoạt động chính đóng góp lớn vào kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán bên cạnh cho vay ký quỹ (margin).