TikTok Shop - Đối thủ của Shopee ngay trên sân nhà Đông Nam Á

Tại thị trường Việt Nam, TikTok Shop của Khanh Vu chuyên bán đồ gia dụng Trung Quốc ghi nhận đạt mức doanh thu là 1,3 tỷ đồng trong tháng qua, so với mức kiếm được qua Shopee cao hơn 3 lần. 

Còn tại Indonesia, Bella Julianatha - đây là người chuyên bán quần áo dành cho phụ nữ từ 25 - 34 tuổi đã bắt đầu sử dụng TikTok Shop vào tháng 11/2201 sau khi được một người đại diện cho TikTok giới thiệu. Cũng từ thời điểm đó, TikTok đã trở thành kênh bán hàng chạy nhất của cô gái này. 

Và kể từ khi bắt đầu triển khai mảng thương mại điện tử, TikTok đã dịch chuyển nhanh và mạnh mẽ ở Đông Nam Á khi liên tục tung ra các tính năng mới cũng như áp dụng các chính sách thúc đẩy đồng thời ký kết nhiều hợp tác mới với đối tác thương mại điện tử và logistics. 

Cùng với những khó khăn tại Anh và hoãn mở rộng sang thị trường Mỹ và Châu Âu thì TikTok Shop rõ ràng đang chọn Đông Nam Á làm thị trường an toàn nhất để “phá đám” các sàn thương mại điện tử truyền thống cũng như mở rộng tham vọng quốc tế của ByteDance.

CEO aCommerce - ông Paul Srivorakul cho biết: “Việc TikTok Shop lựa chọn khu vực này là rất thông minh, có tính toán chiến lược với nhiều ý nghĩa và ở thời điểm hoàn hảo”. 

Vậy nhưng với bản tính hay thay đổi của người tiêu dùng cùng bài học từ sự khó khăn của Shopee sau thời gian mạnh tay chi cho chiết khấu cũng như khuyến mãi thì liệu rằng TikTok Shop có thể phát triển một cách bền vững. 

Thời điểm khi mà Shopee bắt đầu cắt giảm chi phí và Lazada có sự phân tán nhất định khi đã bắt đầu triển khai kinh doanh ở thị trường Châu Âu, TikTok Shop có mọi lý do để dành sự quan tâm đối với Đông Nam Á. 

Trên dữ liệu quảng cáo của TikTok, tính đến thời điểm tháng 7/2022, Đông Nam Á hiện đang có 265 triệu người dùng TikTok có độ tuổi từ 18 trở lên gồm Indonesia, Việt Nam, Philippines và Thái Lan đồng thời cũng có mặt trong TOP 10 quốc gia có lượng người dùng TikTok hoạt động nhiều nhất. 

Đặc biệt, mua sắm trực tuyến đã vượt qua game trong danh sách TOP các hoạt động trực tuyến được thực hiện nhiều nhất của người tiêu dùng Đông Nam Á. Báo cáo nói rằng có một lý do giải thích thực tế trên đến từ nhiều sàn thương mại điện tử đang kết hợp với mua sắm và giải trí. 

Bên cạnh đó, TikTok cũng ước tính xu hướng giải trí - mua sắm này chính là cơ hội thương mại trị giá 1.0000 tỷ USD tại Châu á - Thái Bình Dương với kỳ vọng Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc là những đất nước sẽ đóng góp 67% tổng giá trị hàng hóa tiêu thụ (GMV) ở mảng giải trí - mua sắm cho đến năm 2025. 

Srivorakul đưa ra nhận định: “Không giống các khu vực khác, nơi người dùng chỉ mua sắm khi họ cần một món đồ nào đó, mua sắm là một hoạt động giải trí thực sự ở khu vực Đông Nam Á”. 

Không những thế, TikTok Shop cũng có cho mình những lợi thế khác. Đầu tiên là Meta không thực sự có ý định sẽ triển khai tính năng thanh toán trực tiếp ở trên Facebook và Instagram dành cho người dùng Đông Nam Á. 
Ngoài ra, TikTok hiện đang là một nền tảng giải trí và tất cả những gì mà nó cần làm đó là thuyết phục người dùng rằng họ có thể mua sắm trực tuyến ở trên nền tảng này. Và khác với người dùng Châu Âu, người dùng Châu Á đã không ngại mua các mặt hàng giá rẻ đến từ Trung Quốc - đây là một yếu tố cơ bản tạo nên sự thành công của Shopee. Mặc dù vậy thì TikTok Shop đòi hỏi các kỹ năng và chiến lược khác. 

Hành trình từ số 0 đến thành công

Ở trên Shopee, người dùng sẽ thường tìm kiếm sản phẩm trước. Điều này cũng khiến cho các nhà bán hàng phải cạnh tranh với nhau trong việc tối ưu cho việc tìm kiếm. Thuật toán của Shopee cũng ưu tiên các cửa hàng đã có mức doanh số cao. 

Thực tế cho thấy, người dùng TikTok không thực sự có ý định sẽ mua sắm. Họ luôn muốn được giải trí trước rồi sau đó có thể sẽ mua cho mình một sản phẩm nào đó ở ngay trong ứng dụng. Và ngay cả một sản phẩm tốt thì cũng sẽ không có doanh số nếu như nội dung không có tính giải trí. Đây chính là khía cạnh khó nhằn của việc bán hàng ở trên TikTok. 

Mặc dù vậy thì nếu như làm tốt điều này, TikTok có thể sẽ đưa bạn từ con số 0 đến sự thành công. Giám đốc Synagie - Micheas Chan nhận định rằng: “Nếu như bạn là một thương hiệu chưa được biết đến thì bạn có thể bán hàng ở trên TikTok Shop và cũng có thể sẽ đạt được thành công chỉ sau một đêm nếu như nội dung của bạn có tính năng truyền tải cao. Ở trên TikTok, số lượng người theo dõi không thực sự quan trọng như trên các nền tảng mạng xã hội khác”.

Ngoài việc không thu phí hoa hồng, TikTok cũng đã phát triển một cách mạnh mẽ các chính sách giảm giá cũng như giao hàng miễn phí ở trong khu vực. 

Có thể thấy, Indonesia là một trong hai thị trường thử nghiệm chính đầu tiên của TikTok Shop. Và trong một báo cáo về thương mại livestream tại Đông Nam Á, Momentum Works nhận định GMV mảng thương mại điện tử của TikTok ở Indonesia có thể cao hơn nhiều con số ở Anh trong năm 2021. 

Người sáng lập Momentum Works - Jianggan Li nói rằng TikTok có tham vọng lớn tại Indonesia để có thể đạt mốc mục tiêu số lượng đơn hàng tương đương một nửa Shopee vào cuối năm 2022. Ông cũng nói rằng, ByteDance cũng đang tuyển hàng nghìn nhân sự tại Indonesia chủ yếu dành cho TikTok Shop. Hơn thế, TikTok cũng muốn có khả năng nhận về nhân tài mà Shopee vừa sa thải bởi bó là công ty công nghệ lớn duy nhất còn đang tuyển dụng mạnh mẽ. 

Tại thị trường Việt Nam, GVM của TikTok trong tháng 8 gần bằng Lazada. TikTok muốn lọt vào TOP 3 sàn thương mại điện tử ở quốc gia này. 

Chú ý đến các thương hiệu

Và dù các thương hiệu nổi tiếng đã rất quen mặt với TikTok trong vai trò là một kênh quảng cáo thì TikTok có thể sẽ cần thuyết phục họ để có thể sử dụng nó giống như một kênh bán hàng. 

Hướng đến đối tượng là Gen Z, nhóm người dùng chính của TikTok không phải ưu tiên hàng đầu của tất cả thương hiệu. 

Hiện, Synagie đang làm việc với khoảng 20 thương hiệu trong chương trình ươm mầm bán hàng ở trên TikTok Shop. Và để có thể triển khai chiến lược ưu tiên nội dung thì các thương hiệu cần phải sản xuất ít nhất 20 - 30 video ngắn từ 5 - 8h thời lượng livestream mỗi tuần. 

Có một vấn đề khác là các thương hiệu không muốn sản phẩm của mình xuất hiện ở bên cạnh hàng giả. Và TikTok Shop được cho là đang gặp phải nhiều phàn nàn liên quan đến hàng giả ở Anh. Hiện tại chưa rõ TikTok Shop có triển khai một nền tảng TikTok Mall để có thể cạnh tranh với Shopee Mall và LazMall hay không. Và đây cũng chính là các tính năng dành cho cửa hàng chính thức của các thương hiệu. Vậy, đầu tư để bán hàng ở trên TikTok Shop có phải là một rủi ro đáng để đón nhận hay không? 

CEO Momentum Commerce - ông Hans-Peter Ressel đồng ý với điều này. Ông cũng chia sẻ TikTok Shop đã mang về 10% GMV của các thương hiệu mà công ty này đang hỗ trợ chỉ trong thời gian 4 tháng.