Tiền bạc chỉ là một phần, chứng khoán downtrend còn lấy đi một thứ rất quan trọng của nhà đầu tư

Thời gian gần đây, sóng gió liên tục bủa vây thị trường chứng khoán Việt Nam, VN-Index giảm gần 40% kể từ đỉnh để lùi về quanh mốc 970 điểm. Đồng thời, những nhịp giảm sâu của thị trường cũng "thổi bay" toàn bộ thành quả đã đạt được trước đó, thậm chí nhiều nhà đầu tư còn âm vốn nặng nề, tài khoản "bốc hơi" 50 - 80% giá trị.

Chứng khoán Downtrend lấy đi rất nhiều thứ của nhà đầu tư

Mới đây trong một chia sẻ, ông Phạm Thiên Quang - Giám đốc Trung tâm Tư vấn đầu tư VNDIRECT cho rằng thị trường chứng khoán downtrend đã lấy đi của nhà đầu tư rất nhiều thứ, không chỉ mỗi tiền bạc.

Dưới vai trò là người quản lý, ông Quang nhận thấy có nhiều người may mắn khi đã thoát hết cổ phiếu tại vùng đỉnh, nhưng lại mạnh tay bắt đáy khi thị trường rơi về những ngưỡng hỗ trợ như 1.200, 1.000 hay 900 điểm. Với suy nghĩ cho rằng "đây là đáy", nhiều nhà đầu bắt "dao rơi" qua đó bay sạch thành quả chốt lời có được trước đó, thậm chí có người còn âm vốn tích lũy đến cả 10 năm.

Hay như có những người đã thực hiện hóa lợi nhuận để mua các tài sản khác như nhà, ô tô. Tuy nhiên, với tâm lý không cam tâm vì lỗ đậm quá và quyết ăn thua với thị trường khiến họ tiếp tục bán tài sản để “all in – full margin” vào cổ phiếu. Kết quả thì như mọi người cũng đã thấy, rất nhiều người đã cháy tài khoản và mất tất cả.

Dù vậy, chuyên gia cho rằng tiền bạc chỉ là một phần, downtrend còn lấy đi sự bình an trong tâm hồn của rất nhiều người. Nhiều người thường mất bình tĩnh khi gặp phải thua lỗ, họ đổ lỗi cho môi giới, chuyên gia hay cả các cơ quan quản lý. Nhưng vốn dĩ đầu tư là quyết định của chính bản thân họ, thua lỗ quá nặng nề cũng là do tham lam và cố chấp.

Tuy nhiên, điều đó cũng không có nghĩa là khuyên nhà đầu tư rời bỏ thị trường. Điều quan trọng là nhà đầu tư cần nhận diện được chu kỳ kinh tế cũng như phân bố tỷ trọng tài sản vào cổ phiếu sao cho phù hợp. Bởi theo ông Quang, trong đầu tư vốn dĩ vẫn cần một chút mạo hiểm, những người quá rụt rè và thận trọng thường không nắm bắt được những cơ hội tốt trên thị trường.

Chuyên gia tới từ VNDirect cho rằng, mục tiêu đầu tư mọi người luôn hướng đến đó là 5 + 5 =10, nhưng nhiều khi cũng phải chấp nhận 10-6=4. Có nghĩa là khi uptrend có thể kiến gấp đôi gấp 3 lên 10 đồng, nhưng khi downtrend vẫn còn giữ lại 4 đồng, chứ không phải kiếm được 10 đồng trong uptrend, nhưng âm tới 20-30 đồng trong downtrend.

Khi đi qua những chu kỳ của thị trường, hiệu suất tích lũy dần dần đi lên, đó mới được xem là phương pháp đầu tư bền vững. Theo quan điểm của vị chuyên gia, nhà đầu tư giỏi không nhất định phải là người không bao giờ sai, mà là sau khi thị trường kết thúc chu kỳ đi xuống họ vẫn còn tiền để tiếp tục đầu tư những "ván mới".

Những điều nên tránh khi thị trường downtrend

Trong một chia sẻ mới đây, các chuyên gia của Chứng khoán Rồng Việt cũng đưa ra một số lưu ý mà các nhà đầu tư cần tránh khi thị trường chưa thoát khỏi xu hướng downtrend.

Thứ nhất, all in vào duy nhất một cổ phiếu hoặc tỷ trọng mất cân đối, bởi nếu không nhà đầu tư có thể phải đối mặt với 2 rủi ro (1) rủi ro hệ thống, nghĩa là khi cả thị trường xấu thì ngành, mã cổ phiếu cũng sẽ chịu ảnh hưởng nhất định, (2) rủi ro hệ thống các yếu tố bất ngờ có thể xảy ra đối với doanh nghiệp như thiên tai, hỏa hoạn.

Thứ hai, không có mục tiêu lợi nhuận cụ thể. Nhà đầu tư cần tách bạch 2 mục tiêu, đầu tiên là kỳ vọng như thế nào về khoản đầu tư của mình và thứ hai là xác định được lợi nhuận của từng mã cổ phiếu cũng như cả danh mục. Cả hai mục tiêu kể trên phải khớp với nhau, nếu chưa khớp cần điều chỉnh lại, hoặc mục tiêu lợi nhuận cá nhân quá cao, hoặc tiềm năng tăng trưởng của danh mục tương đối thấp.

Thứ ba, chưa xác định được chiến lược và phương pháp đầu tư phù hợp. Thị trường trên thực tế có muôn hình vạn trạng chiến lược cũng như phương pháp đầu tư, điều quan trọng nhất là bạn phải tìm ra được chiến lược đầu tư phù hợp với mình. Điều này còn phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro, tính cách bản thân và mục tiêu lợi nhuận của nhà đầu tư.

Thứ tư, danh mục chỉ có cổ phiếu. Dưới góc độ quản lý tài sản, ngoài chứng khoán còn có nhiều kênh đầu tư khác như bất động sản, trái phiếu, vàng, chứng  chỉ quỹ, gửi tiết kiệm ngân hàng... Theo đó, nhà đầu tư có thể cân đối và phân bổ nguồn vốn một cách hợp lý.

Còn dưới góc độ danh mục đầu tư cổ phiếu, vị chuyên gia cho rằng tiền mặt nên chiếm phần lớn tỷ trọng. Thực tế trong giai đoạn vừa qua, danh mục đầu tư nào có nhiều tiền mặt nhất sẽ là người chiến thắng. Khi có sẵn tiền mặt, nhà đầu tư có thể nắm bắt được nhiều cơ hội hơn thị trường, đặc biệt là đầu tư lướt sóng.

Thứ năm, không định kỳ giá danh mục. Chuyên gia cho rằng, đối với các nhà đầu tư dài hạn thì nên dành mỗi tháng 1 lần ngồi đánh giá lại danh mục đầu tư của mình cùng người quản lý tài khoản. 

Còn với nhà đầu tư ngắn hạn, lướt sóng thì phải liên tục bám sát thị trường, thường xuyên cập nhật tin tức. Đặc biệt, nên nhớ rằng mua vì luận điển gì thì bán vì luận điểm đó. Đồng thời cũng cần đánh giá định kỳ nhưng vẫn tuân thủ theo các nguyên tắc chiến lược ban đầu.

Thị trường chứng khoán gần đây ghi nhận một số tín hiệu khá tích cực đó là sự trở lại mua ròng mạnh mẽ của khối ngoại. Nhiều cổ phiếu trụ đã bắt đầu có những biến động tích cực hơn so với thị trường, điều này cho thấy rằng các cổ phiếu đầu ngành có thể tích lũy lại và chuyển sang giai đoạn tăng giá tiếp theo và xu hướng đó sẽ lan tỏa ra các cổ phiếu khác giúp thị trường bước vào tích lũy và hồi phục.