Thị trường ô tô Việt Nam năm 2023 sẽ ra sao?

Chuyên gia ô tô Nguyễn Vĩnh Nam nhận định, thị trường ô tô Việt Nam trong 9 tháng đầu năm nay khá sôi động và ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Nguyên nhân bởi, thị trường này được hưởng lợi từ chính sách ưu đãi thuế trước bạ đến từ Chính phủ đối với những sản phẩm xe được lắp ráp ở trong nước. Ngoài ra, xe nhập khẩu trong khoảng thời gian này cũng ghi nhận nhiều mẫu mới ra mắt; đồng thời có nhiều chính sách ưu đãi để có thể cạnh tranh mạnh mẽ hơn đối với xe lắp ráp ở trong nước.

Thế nhưng, thị trường này đã dần chững lại kể từ tháng 10 trở đi. Lãi suất ngân hàng tăng cao, việc ngân hàng hạn chế cho vay và hết hạn mức tín dụng đã ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường, khiến sức mua giảm sút chỉ còn khoảng 60% cho đến 70% so với bình thường. Ngoài ra, một số biến động về mặt tài chính và thị trường bất động sản khiến người dân nói chung và doanh nghiệp nói riêng giảm chi tiêu mua sắm. Điều này đã tiếp tục ảnh hưởng đến doanh số bán hàng của nhiều hãng trong các tháng cuối năm nay và cả đầu năm tới.  

Tình hình năm 2023 vẫn còn nhiều khó khăn? 

Theo đánh giá của chuyên gia ô tô Nguyễn Vĩnh Nam, tình hình tiêu thụ xe ô tô trong nước vào năm tới vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều mẫu xe đã được điều chỉnh thêm hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng do chi phí đầu vào tăng cao, cộng với việc ngân hàng hạn chế cho vay sẽ khiến người dân khó có thể tiếp cận với sản phẩm này.

Cụ thể, ông Nam cho biết: “Kể từ quý 4 năm nay, một số hãng xe đã điều chỉnh giá tăng theo định kỳ đầu năm. Thêm vào đó, lãi suất vay mua ô tô chưa được điều chỉnh giảm mà vẫn giữ ở mức cao sẽ gây nhiều khó khăn cho những khách hàng có ý định mua ô tô trong năm tới”. 

Trong một diễn biến khác, ông Phạm Thành Lê - quản trị viên Diễn đàn Otofun cho biết, trong 11 tháng đầu năm, thị trường ô tô đã vượt con số 400 nghìn xe, tương đương với con số của cả năm 2021. Hiện chỉ còn lại tháng 12, nhưng vẫn đủ để khẳng định thị trường năm nay sẽ vượt qua năm trước. Đây là năm thứ hai liên tiếp thị trường này ghi nhận sự tăng trưởng kể từ khi suy giảm vào năm 2021 do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên, ông Lê dự báo, nhiều khả năng con số của năm 2023 sẽ không được khả quan như thế. “Năm 2023, con số tiêu thụ có thể giảm xuống ở mức khoảng 400 nghìn xe hoặc thấp hơn”, ông Phạm Thành Lê bổ sung.

Trong khi đó, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, giảng viên Học viện Tài chính, chuyên gia kinh tế cho biết, nhiều mẫu xe mới trong năm 2022 ở các phân khúc được ra mắt đã thúc đẩy sự bứt phá về doanh số, đồng thời ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng. Điều này cho thấy, thị trường ô tô trong năm 2022 phát triển tương đối mạnh. Cũng trong năm nay, VinFast - hãng xe Việt gây chú ý khi thông báo về việc dừng sản xuất xe xăng để chuyển hoàn toàn sang xe điện. Động thái này đã ảnh hưởng đến thị trường ô tô trong nước nhưng không đáng kể. Ông Thịnh cho rằng, thị trường ô tô trong năm 2023 sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh hơn từ 7% cho đến 8% so với năm nay.

Ông Thịnh phân tích, chuyện vay tín dụng để mua ô tô đã phát triển tương đối mạnh mẽ trong thời gian qua. Đáng chú ý, vay tín dụng nói chung và vay tiêu dùng nói riêng trong năm nay đã có bước phát triển đáng kể, nhưng cũng ghi nhận khá nhiều khó khăn. Nguồn vốn trong đầu năm chủ yếu tập trung vào bất động sản cùng với một số tài sản khác. Điều này khiến cho room tín dụng cạn kiệt, việc vay vốn để mua ô tô cũng vì thế mà càng thêm khó khăn.

Theo PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, room tín dụng trong năm 2023 sẽ ở mức nhỏ hơn mức tăng trưởng tín dụng trong năm 2022 trong khi nguồn vốn cho vay tiêu dùng sẽ được các ngân hàng chú trọng hơn; đáng chú ý việc cho vay để mua sắm ô tô nên sẽ kích thích được thị trường này tăng trưởng hơn nữa.

Xe điện sẽ dần lên ngôi

Nhận định về xu thế xe điện trong năm tới, ông Nam cho rằng xe điện xuất hiện ở thị trường Việt trong năm nay nhưng vẫn chưa thể thay thế cho xe có động cơ đốt trong ở những tỉnh thành, chủ yếu chỉ tập trung tại những thành phố lớn có đầy đủ bãi đỗ xe và được trang bị các trạm sạc phù hợp. Thời điểm hiện tại, xe điện đang có khá nhiều ưu đãi về thuế, giá cả cũng ở mức phải chăng; tuy nhiên hạ tầng trạm sạc cùng với quãng đường đi tối đa của xe điện và thời gian nạp điện đang là những vấn đề khiến nhiều người tiêu dùng băn khoăn. 

Ông Nam cho rằng, nếu như các hãng xe cùng với các đối tác có thể cung cấp được trạm sạc đầy đủ ở các tỉnh thành, nhu cầu sử dụng xe điện vào năm tới sẽ tăng lên đáng kể. Đồng thời, điều này cũng kích thích các hãng xe khác đưa xe điện về thị trường Việt nhiều hơn.  

Trong khi đó, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng, việc một hãng xe Việt như VinFast có thể sản xuất cũng như xuất khẩu ô tô ra được thị trường quốc tế là một kỳ tích, khiến bạn bè năm châu vô cùng bất ngờ. Chưa kể, Mỹ còn được biết đến là một thị trường vô cùng khó tính trên thế giới, đồng thời được coi là thủ đô của ngành công nghiệp ô tô đã cho thấy được sự quyết tâm đổi mới cũng như quyết tâm cạnh tranh một cách sòng phẳng của VinFast với những thương hiệu ô tô khác trên toàn cầu.

Cụ thể, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cho biết: “Chúng ta hoàn toàn có thể hy vọng rằng, các nhà công nghiệp sản xuất ô tô trên thế giới sẽ chú trọng thông tin này, từ đó họ sẽ chú tâm nhiều hơn về việc đầu tư dây chuyền sản xuất và lắp ráp ô tô điện tại Việt Nam có thể mang tầm cỡ thế giới. Bên cạnh đó, việc người tiêu dùng chuyển đổi từ xe xăng sang sử dụng xe điện trong năm 2023 cùng với các năm tới cũng là điều tất yếu”.

Nhiều chuyên gia nhận định rằng, xe điện trong năm 2023 chắc chắn sẽ tiếp tục gây chú ý của người tiêu dùng, và cả trong những năm sắp tới. Thế nhưng, nếu nói xe điện là xu hướng tất yếu trong năm 2023 vẫn chưa hoàn toàn chính xác. Theo dự báo của quản trị viên của diễn đàn Otofun, trong năm tới xe điện có thể chiếm đến khoảng 1% lượng tiêu thụ trên toàn thị trường. Tất nhiên, lượng xe điện được tiêu thụ sẽ chủ yếu là xe VinFast.