Quy hoạch điện VIII tác động ra sao đến ngành điện, cổ phiếu nào được hưởng lợi từ thông tin này?

Theo Nhịp sống thị trường, ngày 15/5 vừa qua Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 (Quy hoạch điện VIII). Theo đó, Quy hoạch điện VIII sẽ quy hoạch phát triển nguồn điện và lưới điện truyền tài ở cấp điện áp từ 220kV trở lên, công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo, năng lượng mới trên lãnh thổ Việt Nam trong thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn năm 2050, gồm cả các công trình liên kết lưới điện với các quốc gia láng giềng.

Trong quy hoạch lần này, điểm mới là ưu tiên phát triển khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo phục vụ cho sản xuất điện. Trong đó, năng lượng tái tạo (tính cả thủy điện) chiếm khoảng 31 - 39%, dự kiến điện năng sản xuất trong hệ thống tăng lên khoảng 67,5%-71,5% vào 2050.

Đối với điện than, chỉ thực hiện với các dự án đã có trong Quy hoạch điện VII, ngoài ra, từ năm 2030 sẽ không xây dựng nhà máy điện than mới. Với các nhà máy nhiệt điện than định hướng sau tuổi thọ kỹ thuật (khoảng 40 năm) sẽ dừng vận hành và  xem xét chuyển sang nhiên liệu sinh khối và amoniac trước năm 2050.

Đồng thời, cơ cấu sử dụng nguồn điện than sẽ giảm xuống. Cụ thể, tới năm 2050 sẽ không còn sử dụng điện than để cung cấp cho lưới điện quốc gia. Bên cạnh đó, đề xuất các phương án thay thế điện than bằng một số nguồn điện khác như điện gió hay điện sinh khối.

Với điện khí, nhiệt điện khí nguồn từ mỏ khí trong nước, ưu tiên phát triển những dự án điện khí có sử dụng tối đa nguồn khí trong nước. Các nhà máy điện khí tự nhiên sau 10 năm vận hành sẽ chuyển dần sang sử dụng Hydro. Đến năm 2050, phần lớn các nhà máy điện khí tự nhiên sẽ chuyển sang sử dụng Hydro.

Định hướng năm 2050, nhiệt điện khí LNG sẽ chuyển dần sang dùng Hydro, sản xuất tương đương từ 9,4%- 11,25% tổng sản lượng điện năng.

Đối với điện mặt trời, điện gió, xác định ưu tiên phát triển mạnh điện gió trên bờ và điện gió ngoài khơi. Ngoài ra, ưu tiên phát triển không giới hạn công suất điện mặt trời mái nhà và điện mặt trời tự tiêu, tự sản.

Quy hoạch điện VIII là quy hoạch ngành quốc gia đặc biệt quan trọng, có độ phức tạp cao, được nhiều cơ quan, đơn vị, chuyên gia, nhà khoa học và các địa phương trong cả nước rất quan tâm. Theo đánh giá của các chuyên gia, Quy hoạch điện VIII chính thức được phê duyệt với mục tiêu đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đây chính là một chính sách quan trọng, có tác động tích cực đến ngành điện nói riêng và nền kinh tế nước ta nói chung.

Câu hỏi đặt ra là Quy hoạch điện VIII sẽ tác động ra sao đến ngành điện? Những cổ phiếu nào có thể được hưởng lợi từ thông tin này?

Doanh nghiệp nào trên sàn chứng khoán được hưởng lợi?

Theo ông Phạm Thanh Long - Chuyên gia phân tích ngành điện Chứng khoán KBSV đánh giá đây là thông tin tích cực đối với các doanh nghiệp kinh doanh điện nói riêng và các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán nói chung.

Đánh giá về tác động của Quy hoạch điện VIII, vị chuyên gia tới từ KBSV cho rằng, lộ trình của quy định này sẽ cắt giảm mạnh mẽ điện than và hướng tới mục tiêu giảm phát thải. Do đó, dù trong ngắn hạn thì điện than vẫn sẽ chiếm tỷ trọng chính trong cơ cấu nguồn phát nhưng triển vọng về dài hạn sẽ bị ảnh hưởng do không còn được phát triển cũng như vấp phải sự cạnh tranh của nhiều nhóm nguồn phát khác.

Trong khi đó, các nguồn điện khí sẽ là mũi nhọn phát triển trong giai đoạn 2022-2035. Khi Quy hoạch điện VIII được thông qua, giai đoạn sắp tới có thể sẽ chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của hàng loạt dự án điện khí.

Trong nhóm năng lượng tái tạo, điện gió sẽ là điểm nhấn chính, chiếm tỷ trọng lớn trong giai đoạn 2023 - 2050, đặc biệt là sau năm 2030. Dự kiến, điện gió chiếm khoảng 18% tổng công suất hệ thống trong năm 2030 và tăng lên tỷ trọng cao nhất 29,4% vào năm 2050. Điện gió sẽ là lĩnh vực hấp dẫn trong đầu tư ngành điện khi có định hướng rõ ràng từ Chính phủ.

Theo đó, những doanh nghiệp có tiềm lực tài chính cũng như kinh nghiệm trong việc phát triển và vận hành các dự án năng lượng tái tạo sẽ có lợi thế khi đấu thầu nhờ quản lý hiệu quả, tiết kiệm chi phí do huy động được nguồn vốn lớn với chi phí rẻ.

Theo chuyên gia tới từ Chứng khoán KBSV, một số doanh nghiệp hàng đầu trong ngành với nhiều tiềm năng có thể kể đến như PC1, REE, GEG, HDG,...

Với PC1, ông Phạm Thanh Long nhận định đây là cổ phiếu đứng đầu trong việc xây lắp điện, PC1 sẽ là doanh nghiệp được hưởng lợi đầu tiên do các hợp đồng xây lắp điện của EVN chủ yếu đều thông qua doanh nghiệp này, với định hướng phát triển lưới điện của Chính phủ trong tương lai. Điều này đã mở ra nhiều hợp đồng cũng như dư địa tăng trưởng cho doanh nghiệp này.

Với POW, chuyên gia cho rằng triển vọng của doanh nghiệp này đến từ việc xây dựng 2 nhà máy điện khí LNG Nhơn Trạch 3 và LNG Nhơn Trạch 4 với công suất đạt 1500 MW. Theo đó, thông tin về Quy hoạch điện VIII sẽ mở ra nhiều dư địa phát triển hơn cho POW khi tiềm năng phát triển điện khí LNG của Chính phủ đến năm 2030.

Với GEG, doanh nghiệp này chủ yếu tập trung vào năng lượng tái tạo nên với định hướng của Chính phủ đến năm 2050 cùng việc phát triển năng lượng tái tạo sẽ là một thông tin tích cực hỗ trợ cho GEG trong cả trung hạn và dài hạn.