Phúc Long phát triển như thế nào sau 1 năm về tay Masan: Biên lợi nhuận gộp tăng gấp đôi, số lượng cửa hàng ở top đầu

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, vào hồi tháng 5/2021, CTCP Tập đoàn Masan (Masan Group, mã: MSN) đã công bố thỏa thuận mua lại 20% cổ phần Công ty Cổ phần Phúc Long Heritage - đây là đơn vị sở hữu của chuỗi đồ uống Phúc Long với mức giá là 15 triệu USD. Khi đó, Phúc Long được định giá là 75 triệu USD. 

Sau 8 tháng, Masan đã thâu tóm Phúc Long khi nâng tỷ lệ sở hữu lên 51% với 31% cổ phần mua thêm trị giá 110 triệu USD (tương đương với mức định giá là 355 triệu USD. Nghĩa là, chưa đầy 1  năm, giá trị của Phúc Long đã tăng gấp 5 lần. Cũng kể từ khi có tin đồn thâu tóm, nhiều câu hỏi đã đặt ra cho Masan về việc ông lớn này sẽ xoay xở như thế nào khi thị trường chuỗi đồ uống tại Việt Nam đang có sự cạnh tranh rất khốc liệt. Có nhiều thương hiệu mới tham gia nhưng cũng có nhiều thương hiệu phải bỏ cuộc giữa chừng. Hay thậm chí, những doanh nghiệp với tiềm lực tài chính mạnh, tham gia lâu năm như The Coffee House hay Trung Nguyên thì vẫn chưa ghi nhận có lãi. Tròn một năm, giờ là lúc có thể nhìn lại xem những gì mà Phúc Long đã đạt được sau khi về dưới trướng của ông trùm bán lẻ Masan Group. 

Quyết định mua nền tảng phục vụ cho chiến lược chung

Ông Danny Le - Tổng giám đốc tập đoàn Masan nói rằng: "Khi mua cổ phần tại các công ty khác, dù ở mức chiến lược hay cổ phần chi phối, Masan đều xác định không đi mua doanh thu hay lợi nhuận, mà mua 'nền tảng' phục vụ chiến lược chung của Masan". 

Được biết, Phúc Long chỉ là điểm khởi đầu cho chiến lược xây dựng chuỗi cửa hàng đa dịch vụ của Masan Group - Khách hàng được phục vụ nhiều sản phẩm và dịch vụ tại một điểm đến duy nhất từ đó góp phần gia tăng doanh thu bằng cách cross-sell (bán chéo), upsell (bán thêm sản phẩm) thông qua các giải pháp tiện lợi cũng như tích hợp nền tảng chăm sóc khách hàng thân thiết. 

Và trong suốt năm 2021, Masan đã tiến hành đẩy mạnh mô hình mini - mall qua sự kết hợp của kiosk Phúc Long với WinMart+. Cũng dựa trên thử nghiệm này, Masan đã tiến xa hơn khi xây dựng mô hình mini - mall tích hợp với Winmart+ (nhu yếu phẩm) và Phúc Long (trà & cà phê), dược phẩm, Techcombank (ngân hàng) cùng điểm giao dịch Reddi tại một điểm phục vụ duy nhất.

Cũng trong năm 2021, 5 cửa hàng thí điểm hoạt động theo mô hình mini - mall đã giúp gia tăng 30% lưu lượng của khách hàng so với cửa hàng trước khi áp dụng mô hình này. Hơn thế, mini - mall còn giúp cho mỗi điểm bán có thể giảm 44% mức doanh thu cần thiết để đạt điểm hòa vốn tại cửa hàng mỗi ngày.

Còn trong năm 2022, Masan đã đặt mục tiêu mở 2.000 cửa hàng mini- mall theo 5 hình thức khác nhau dựa trên phân tích đặc trưng của từng thành phố, ngoại ô và nông thôn ở các cửa hàng mới mở cũng như cửa hàng hiện có của WinCommerce (đây là đơn vị sở hữu WinMart/WinMart+).

Chủ tịch Masan Group - ông Nguyễn Đăng Quang chia sẻ về quyết định mua Phúc Long rằng: "Đây chỉ mới là điểm khởi đầu trên con đường xây dựng hệ sinh thái đáp ứng nhu cầu tiêu dùng hiện đại, giúp đẩy mạnh tăng trưởng và mang đến các giá trị vượt trội. Masan đặt mục tiêu chuyển đổi WinCommerce từ điểm mua sắm thuần túy trở thành nền tảng phục vụ các nhu cầu thiết yếu, mang đến cho người tiêu dùng trải nghiệm xuyên suốt từ online-to-offline".

Số lượng cửa hàng tăng gấp đôi, biên lợi nhuận tăng gấp đôi

Theo thống kê, trước khi về tay của Masan, dù sở hữu doanh thu cao nhưng lợi nhuận sau thuế của Phúc Long chỉ khoảng vài tỷ đồng. Điển hình như năm 2019, chuỗi đồ uống này ghi nhận lãi 20 tỷ đồng còn vào năm 2018 là 4 tỷ đồng và năm 2017 lãi 2 tỷ đồng. Doanh thu ghi nhận tăng trưởng đều nhưng chưa lỗ, tuy nhiên đáng lưu ý, biên lợi nhuận gộp của Phúc Long cũng chỉ rơi quanh mức 35%, nếu so với Highlands Coffee và The Coffee House là khá thấp. 

Dù vậy, sau một năm có sự tham gia của Masan Group, báo cáo tài chính hợp nhất quý 1/2022 cho thấy, Phúc Long đã ghi nhận biên lợi nhuận gộp tăng gấp đôi lên mức 68,6% còn biên EBITDA là 18,3%. 

Doanh thu thuần 2 tháng trong quý 1/2022 được ghi nhận vào báo cáo tài chính của Masan ghi nhận 257 tỷ đồng, trong đó 70% đến từ các cửa hàng lớn và 14% từ các kiosk còn lại là từ các cửa hàng nhỏ và kênh bán hàng qua doanh nghiệp (B2B). Dự kiến, trong năm tài chính 2022, doanh thu của Phúc Long sẽ đạt mức 2.500 đến 3.000 tỷ đồng - nghĩa là vượt qua quy mô của chuỗi đồ uống đang đứng đầu là Highlands Coffee. Còn về số lượng điểm bán, tính đến cuối quý 1, Phúc Long Heritage đã vận hành 78 cửa hàng flagship và 760 kiosk, 13 cửa hàng nhỏ.

Đại diện của Masan cho biết, tại thời điểm này, số lượng kiosk Phúc Long đã vươn lên trở thành một trong những chuỗi đồ uống có độ phủ lớn nhất ở thị trường Việt Nam. Năm 2022, Masan có kế hoạch mở mới 100 cửa hàng flagship và 400 kiosk tại các điểm bán của WinCommerce. Bên cạnh đó, Phúc Long Heritage tiếp tục là đơn vị chiếm lĩnh vị thế dẫn đầu ở các thành phố lớn cũng như việc đẩy nhanh việc mở kiosk ở các đô thị loại 2. Còn đối với các cửa hàng flagship, để có thể nâng cao giá trị của thương hiệu, Phúc Long sẽ tiến hành bổ sung thêm danh mục sản phẩm các thương hiệu cà phê. Phúc Long Heritage cũng dự kiến sẽ xây dựng thực đơn với mức giá phải chăng từ đó giúp cho việc gia tăng lưu lượng khách hàng ở các điểm bán của WinCommcerce.

Giải mã sự thành công của chuỗi đồ uống Phúc Long

Dựa trên các số liệu có thể thấy, trước khi về chung một nhà với Masan, cũng do chi phí bán hàng,  chi phí quản lý doanh nghiệp ở mức cao dẫn đến hiệu quả sinh lời của Phúc Long ở mức rất thấp. Nhưng điều này cũng đã được cải thiện khi tích hợp giá trị của một bên là nhãn hàng và một bên là nhà phân phối như những gì mà Masan đang làm với The CrownX - đây là công ty con của Masan nắm giữ lợi ích của Masan tại WinCommerce và Masan Consumer Holdings.

Và ngay sau khi về với Masan, Phúc Long cũng được Techcombank bơm hơn 300 tỷ đồng. Trong đó, khoản tín dụng ghi nhận 250 tỷ đồng với thời hạn là 12 tháng với mục đích tài trợ chi phí đầu tư mở rộng mạng lưới phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh. Thêm 100 tỷ đồng có hạn mức tín dụng để cho Phúc Long có thể bổ sung vốn lưu động. 

Bên cạnh đó, Phúc Long cũng sẽ được thừa hưởng hệ thống cửa hàng bán lẻ nhiều nhất Việt Nam của WinCommerce, bên cạnh đó cũng là tập khách hàng khổng lồ đến từ các chuỗi bán lẻ WinMart/WinMart+.

Về phía Masan, lãnh đạo của doanh nghiệp này cũng chia sẻ về 4 lý do để rót tiền cho Phúc Long. Đầu tiên phải kể đến là Phúc Long đứng đầu thị trường bán lẻ các sản phẩm truyền thống được đổi mới từ Trà và cà phê. Điều thứ hai chính là Phúc Long chính là một trong những thương hiệu bình dân được người tiêu dùng tin tưởng và đặc biệt là  phân khúc giới trẻ. Thứ ba đó chính là Phúc Long được hưởng lợi từ dư địa tăng trưởng dồi dào ở thị trường miền Bắc nếu như Phúc Long mở rộng từ thị trường TP. Hồ Chí Minh hiện tại - nơi đang tập trung 82 cửa hàng có diện tích mỗi cửa hàng là 200m2. Cuối cùng thì một điểm mạnh khác đó chính là Masan sẽ khai thác được lợi thế của mô hình kiosk tích hợp giữa Phúc Long và  WinMart+.