Phó Chủ tịch VNREA: Rào cản lớn nhất hiện nay đó chính là khâu pháp lý

Theo Nhịp sống thị trường, trong hội thảo với chủ đề: “Tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn của khu vực doanh nghiệp: Khó khăn, thách thức và quyết tâm” mới được diễn ra, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) - ông Đỗ Viết Chiến cho biết: “Các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp bất động sản nói riêng đều đang vô cùng khó khăn trong bối cảnh nền kinh tế của đất nước như hiện tại. Và với lĩnh vực bất động sản thì đây là lần đầu tiên rơi vào tình thế khó khăn nhưng so với giai đoạn năm 2008 - 2014 thì thời điểm hiện nay vẫn có nhiều điểm khác nhau”. 

Cụ thể, trong giai đoạn 2008 - 2014 có thể nói là khủng hoảng về lĩnh vực bất động sản, nguồn cung cũng như cầu mất cân đối, đặc biệt là phân khúc bất động sản cao cấp có rất nhiều hàng tồn kho. Như thế, dẫn đến tình huống cung lớn hơn cầu, việc này có liên quan đến việc vay vốn của ngân hàng Nhà nước đối với các doanh nghiệp bất động sản.

Tuy nhiên đối với giai đoạn hiện nay thì vấn đề không phải là nguồn cung lớn hơn cầu. Mà trái lại cầu đang rất lớn tuy nhiên cung lại không có, rất ít những dự án mới được mở trong thời gian vừa qua dẫn đến nguồn cung của thị trường rất hiếm, như thế thì giá không hề giảm và cũng có xu hướng sẽ còn tăng lên. 

Cũng theo ông Chiến, giữa hai giai đoạn đó nhìn nhận lại, riêng lĩnh vực khó khăn của bất động sản có thể quy tụ ở 3 vấn đề chính như sau: Đầu tiên là vấn đề về pháp lý, thứ hai là nguồn vốn và cuối cùng là quy trình, thủ tục hay có thể nói đó là thủ tục hành chính ở trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản. 

Xét về mặt pháp lý tập trung ở 3 mảng lớn: 

Đầu tiên là tính thực thi của các văn bản quy phạm pháp luật. Trong quá trình thực thi kể cả những văn bản mới ban hành tuy nhiên trong quá trình áp dụng thì thường sẽ gặp khó khăn và vướng mắc bởi tính khả thi của nó. 

Thứ hai đó là sự đan xen chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật. Ở Luật này sẽ cho phép tuy nhiên ở Luật khác lại không. Làm theo luật này đúng tuy nhiên đem so với luật kia lại chưa đúng. Việc này sẽ dẫn đến tính rủi ro vô cùng lớn, nó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp kinh doanh mà ngay cả đối với đội ngũ công chức của Nhà nước thực thi nhiệm vụ cũng gặp nhiều rủi ro trong tình huống này. Chính vì thế mà tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm trong thời gian gần đây đã được nêu lên trên các diễn đàn, trên các báo cáo và trong hội nghị của Chính phủ cũng đã nhìn ra được vấn đề như thế, đây cũng chính là hệ lụy. 

Thư ba đó là một số vấn đề thực tế đã nảy sinh tuy nhiên pháp luật chưa hiểu hết. Ví dụ như căn hộ condotel có trên thị trường hàng chục năm nay, số lượng có đến hàng chục nghìn sản phẩm ở 15 tỉnh thành, việc tồn kho ở lĩnh vực này cũng không hề nhỏ. Có thể nói rằng, đây là những vấn đề đi trước tuy nhiên pháp luật vẫn chưa điều tiết. Và thậm chí, hiện nay trong phần sửa đổi Luật đất đai, Luật kinh doanh Bất động sản, nhà ở,…vẫn còn đang đề nghị đưa vào để chính thức định danh.

Tuy nhiên ngược lại thì hàng loạt những cái tên khác cũng đang tiếp tục xuất hiện trong thực tế thì chưa được định danh. Ví dụ như bất động sản nông nghiệp, đây chính là lĩnh vực hết sức mới, tuy nhiên homestay đã xuất hiện rất lâu, nay lại xuất hiện thêm Farmstay, Orestay, EcoStay, Garden Stay,… và rất nhiều sản phẩm như thế hình thành trên đất nông nghiệp và cũng chưa được pháp luật điều tiết. Cũng theo vị này, nếu như bây giờ không có những định hướng hay không có kiểm soát thì một thời gian sau sẽ giống như sản phẩm của các sàn giao dịch bất động sản vừa qua. 

Ông Chiến nhấn mạnh: “Có thể nói ba rào cản lớn nhất hiện nay đó chính là khâu pháp lý. Theo như thống kê hiện nay thì con số 70% vướng mắc, khó khăn của các doanh nghiệp lại là vấn đề pháp lý. Và ngay cả khi doanh nghiệp có vốn ở trong tay tuy nhiên vướng quy định pháp luật thì sẽ không triển khai được. Chính vì thế mà chúng ta vẫn phải tập trung vào khâu xử lý những vướng mắc về mặt pháp luật rồi mới đến vấn đề về vốn”. 

Phó Chủ tịch VNREA cho biết thêm, xét về thủ tục hành chính, riêng về lĩnh vực bất động sản, năm bước sẽ đụng đến hàng chục luật, thêm 30 bước trong quá trình triển khai. Như thế là một rào cản vô cùng lớn đối với các doanh nghiệp bất động sản và làm nản lòng các nhà đầu tư trong lĩnh vực này. 

Ông Chiến nhận định: "Có thể nhận thấy Chính phủ đang vào cuộc vô cùng quyết liệt, hiện nay đã sửa đổi bổ sung 3 Luật liên quan trực tiếp đến thị trường bất động sản, đó chính là Luật Đất đai; Luật Nhà ở; Luật Kinh doanh Bất động sản. Và trong bước đi ngắn hạn, có thể nói rằng chưa bao giờ có sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng đến như thế, trong 3 ngày có đến 3 Công điện đều trong lĩnh vực về vốn, về bất động sản và về đất đai. Thậm chí còn thành lập Tổ công tác đặc biệt của Thủ Tướng tới các địa phương để lắng nghe cũng như giải quyết kịp thời".