Nỗ lực làm chủ công nghệ ô tô của doanh nghiệp Việt

Theo Zingnews, một chuyên gia ở lĩnh vực cơ khí - chế tạo máy đã có một chuyến công tác với báo chí tại Vĩnh Phúc vào 5 năm trước. Vị này chia sẻ về mong ước công nghiệp cơ khí trong nước phát triển mạnh và điều này xảy ra chỉ khi tỉ lệ nội địa hóa ô tô của Việt Nam giống như xe máy.

Ở thời điểm đó, Vĩnh Phúc là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước, là một trong những thủ phủ sản xuất xe máy tại Việt Nam. Trong nước có nhiều doanh nghiệp có thể tự sản xuất phụ tùng xe máy và bán cho các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Việt Nam dường như làm chủ công nghệ sản xuất xe máy khi tỉ lệ nội địa hóa xe máy đạt trên 90%.

Tỉ lệ nội địa hóa ô tô của Việt Nam thời điểm đó còn thấp và tăng chậm. Dẫu vậy, ngành công nghiệp ô tô trong nước trong những năm gần đây phát triển rõ nét hơn, nhanh chóng hơn, và vươn lên trở thành một ngành quan trọng với tỉ lệ nội địa hóa tăng mạnh.

Tỉ lệ ngày càng tăng

Bộ Công Thương đánh giá rằng sản lượng lắp ráp ô tô dưới 9 chỗ ngồi trong 3 năm gần đây đáp ứng được 70% nguồn cung trong nước. Theo báo cáo từ Tổng cục Thống kê, các doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô tại Việt Nam đã xuất xưởng 299.800 chiếc trong cả năm 2021, tăng 9,1% so với năm trước đó, dù năm 2021 là năm của dịch bệnh. Điều đó cho thấy việc sản xuất ô tô không bị trì trệ mà thậm chí còn tăng trưởng đáng kể.

Tổng số ô tô xuất xưởng tại Việt Nam tính trong cả năm 2022 đạt 439.600 xe, tăng 14,9% so với năm trước đó. Tại thị trường Việt Nam, tổng lượng ô tô mới có mặt năm 2022 ước tính đạt 616.190 xe, tăng trưởng mạnh so với trước đó.

Mẫu xe lắp ráp trong nước cũng thuộc những mẫu xe bán chạy. Trong năm qua, các mẫu xe hot có thể kể đến như Kia K3, Kia Sorento, Mazda BT-50, Kia Seltos, Mazda CX-8,...

Trung bình, các dòng xe bán chạy lắp ráp tại Việt Nam chiếm tỉ lệ khoảng 30-40%, cao hơn nhiều so với mức 10-20% ở giai đoạn trước. Tỉ lệ nội địa hóa trước kia chỉ nằm ở một số bộ phận đơn giản như sơn, lốp hay ghế thì hiện nay đã có thể sản xuất thân vỏ, hệ thống điện hay khung gầm.

Chất lượng của xe sản xuất nội địa cũng được cải thiện khi không hề kém cạnh so với xe nhập khẩu. Và nhờ giá thành cạnh tranh nên những mẫu xe này có lượng tiêu thụ rất tốt.

Bộ Công Thương cho biết cơ khí Việt Nam hiện có thế mạnh tập trung ở 3 phân ngành bao gồm phụ tùng linh kiện xe máy và xe máy, ô tô và phụ tùng ô tô, cơ khí gia dụng và dụng cụ. Theo số liệu thống kê, 3 phân ngành này chiếm gần 70% tổng giá trị sản xuất công nghiệp của cơ khí cả nước. Nhờ sự hỗ trợ của Nhà nước và sự vươn lên của một số doanh nghiệp mạnh nên tỉ lệ nội địa hóa của cơ khí ô tô hay phụ tùng ô tô đang dần cải thiện.

Doanh nghiệp làm chủ được

Thủ tướng Phạm Minh Chính tại chuyến thăm đến Thaco - Chu Lai hồi tháng 3 năm ngoái đã nhấn mạnh về việc sản xuất được ô tô là phải từ công nghiệp cơ khí bởi khi đó chúng ta sẽ làm chủ được nội địa hóa ô tô. Ông cũng nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp ô tô là ngành rất được khát khao trong hơn 40 năm nay.

Các chuyên gia cho rằng Việt Nam là một trong những quốc gia sở hữu công nghiệp đang phát triển với dân số trên 100 triệu dân. Đây là một thị trường lý tưởng để phát triển công nghiệp ô tô. Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, cần có sự quyết tâm của những nhà đầu tư tư nhân để phát triển công nghiệp ô tô và Thaco là một trong những doanh nghiệp như vậy.

Thaco đã phải nỗ lực rất nhiều để có những bước đi lớn trong việc làm chủ công nghệ sản xuất ô tô, từ lắp ráp xe tải đến xe bus nhỏ tại Chu Lai. 

Vào năm 2007, Thaco đã bắt đầu đi vào hoạt động nhà máy xe du lịch, đồng thời mở thêm các dây chuyền sản xuất linh kiện phụ tùng. Sự gia tăng của sản lượng ô tô đã góp phần làm gia tăng nhu cầu sản lượng linh kiện phụ tùng.

Hai năm sau đó, Thaco đã rót tiền vào xây dựng và hoạt động nhà máy gia công thép hay nhà máy cơ khí chế tạo cùng với các nhà máy sản xuất linh kiện và phụ tùng ô tô.

Đến nay, Thaco duy trì đầu tư, mở rộng và nâng cấp các nhà máy hiện hữu cũng như đầu tư các dự án mới như sản xuất kính xe du lịch, tổ hợp nội thất xe du lịch, dập nóng, phát triển dự án sản xuất công nghệ cao, linh kiện và sản phẩm xuất khẩu…

Mục tiêu của doanh nghiệp đến năm 2025 sẽ nâng lên thành 36 nhà máy công nghiệp hỗ trợ và 1 tổ hợp cơ khí chế tạo. Mục tiêu của họ là trở thành Trung tâm cơ khí chế tạo và công nghiệp hỗ trợ và là hạt nhân liên kết vùng tại miền Trung.

Vừa qua, Thaco đã công bố thành lập Tập đoàn Công nghiệp Trường Hải - Thaco Industries với tổng vốn đầu tư hơn 550 triệu USD, quy mô 120ha và 6.500 nhân sự. Ngoài ra, BMW cũng tuyên bố hợp tác với Thaco để lắp ráp các mẫu xe BMW X5, BMW 3 Series, BMW X3…

Doanh nghiệp này sẽ chuyên về sản xuất những sản phẩm như thiết bị công nghiệp, sơ mi rơ mooc, linh kiện phụ tùng ô tô, thiết bị nông nghiệp, nguyên vật liệu, gia công cơ khí, linh kiện phụ tùng ngoài ngành ô tô…

Thaco đang cho thấy doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể dẫn dắt công nghệ sản xuất ô tô và đáp ứng được nhu cầu trong nước cũng như xuất khẩu. Nỗ lực này góp phần không nhỏ vào sự phát triển của đất nước, dần làm chủ ngành quan trọng mà đất nước đã khát khao trong nhiều năm qua.