Chủ tịch Toyota - ông Akio Toyoda: Tôi thấy mình thuộc thế hệ cũ khi nói đến số hóa, điện khí hóa và kết nối

Quyết định trao "chìa khóa" cho tân CEO sau 13 năm 

Được biết, giám đốc điều hành lâu năm Akio Toyoda của Toyota trước nay luôn khẳng định bản thân là một người thực tế, đồng thời cũng lập luận rằng các loại xe lai hybrid như là Toyota Prius cũng là giải pháp thực sự thân thiện với môi trường. Trong khi đó thì xe điện lại đang bị thúc đẩy một cách thái quá mặc dù cho phía người tiêu dùng chưa thực sự sẵn sàng. Cơ sở hạ tầng cũng chưa được thiết lập một cách đầy đủ. 

Dù vậy thì mới đây Akio Toyoda đã quyết định trao chìa khóa cho một tân Giám đốc trẻ hơn đó là Koji Sato - đây là người mà ông cho là có thể có những ý tưởng mới mẻ.

Ông Akio Toyoda nói rằng: “Khi nói đến số hóa và điện khí hóa, kết nối thì cá nhân của tôi cảm thấy bản thân của mình thuộc vào thế hệ cũ. Đối với tôi, lùi lại một bước là điều quan trọng”. 

Cũng theo đó, quyết định chuyển đổi diễn ra một thời điểm sẽ mang tính bước ngoặt, không chỉ với riêng ngành công nghệ xe hơi mà nó còn tác động lên quá trình xanh hóa của toàn cầu. Một số công ty và nhà đầu tư, chính phủ cũng đang tiến hành thúc đẩy lĩnh vực năng lượng tái tạo và công nghệ xanh với lập luận rằng người tiêu dùng và cơ sở hạ tầng cũng sẽ có thể bắt kịp cuộc cách mạng lớn. Mặc dù vậy thì trong ngành công nghiệp xe hơi, Akio Toyoda lại nằm trong số ít người ủng hộ viện chuyển đổi chậm cũng như thận trọng. 

Trong khi đó thì phía cơ quan chính phủ cũng như giới đầu tư lại khuyến khích các công ty chuyển sang sản xuất xe điện nhờ vào trợ cấp, ưu đãi thuế. Được biết, các khoản tín dụng thuế EV mới ở trong đạo luật giảm lạm phát của Mỹ không áp dụng đối với các loại xe hybrid. Liên minh Châu  u cũng đã tuyên bố chỉ bán xe không phát thải vào năm 2035, trong khi đó thì bang California yêu cầu chỉ bán xe điện, xe hybrid cắm điện cùng với xe chạy bằng pin hydro bắt đầu từ năm 2035. Cũng theo WSJ, xe điện cũng đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường châu  u và thị trường Mỹ.

Được biết trước khi có sự thay đổi đầu tiên sau thời gian 13 năm thì Toyota cũng đã cân nhắc chiến lược EV, nghiên cứu các đối thủ, trong đó có Tesla đồng thời cũng tiến hành xem xét đầu tư mạnh mẽ hơn vào công nghệ cũng như năng lực sản xuất.

Có thể thấy, nền tảng hiện tại của Toyota cũng được xây dựng dựa trên nền tảng xe chạy bằng răng. Đầu tháng này thì ông Akio Toyoda cũng cho biết hãng đang tiến hành xem xét thiết lập nên một nền tảng mới dành cho xe điện giống như một cách để có thể hiện thực hóa chiến lược lâu dài. Trong tháng 8 năm ngoái, công ty cũng cho biết sẽ chi ddeens 5,6 tỷ USD để mở rộng các nhà máy sản xuất pin EV ở Mỹ và Nhật Bản. 

Trước đây thì Toyota cũng đã chinh phục ngành công nghiệp xe hơi nhờ vào sự đổi mới cũng như ám ảnh về cải tiến. Sự trỗi dậy của tập đoàn này trong khoảng thời gian từ năm 1960 đến những năm 1980 đều nhằm mục đích có thể bắt kịp và vượt qua Big Three của Detroit.

Và thời điểm mà Akio Toyoda đảm nhận vị trí cao nhất vào năm 2009 thì có nhiều bằng chứng cho thấy hãng Toyota phát triển quá nhanh. Những vụ tai nạn đã khiến cho hãng này buộc phải thu hồi hơn 8 triệu xe cũng như tạm dừng sản xuất ở Mỹ, trong khi đó ông Akio Toyoda đã phải ra điều trần trước Quốc hội. Chính động thái vội vàng mở rộng quy mô cùng với cuộc khủng hoảng tài chính trên toàn cầu cũng đã đẩy Toyota lâm vào tình cảnh thua lỗ.

Cũng trong thời điểm đó, trước vô vàn hoài nghi thì ông Akio Toyoda khẳng định bản thân sẽ làm được. Và bằng chứng chính là sau khi nước Nhật phục hồi sau trận động đất kinh hoàng vào năm 2011 thì doanh số bán xe, doanh thu cũng như lợi nhuận của Toyota đã tăng trưởng một cách đều đặn. Dòng xe hybrid của hãng bắt đầu từ phiên bản Prius đã tiên phong vào cuối những năm 1990 đồng thời thực sự tạo được tiếng vang. Cho đến năm 2020, Toyota cũng đã trở thành nhà sản xuất ô tô lớn nhất trên thế giới tính theo đơn vị bán hàng và  vượt qua cả Volkswagen AG.

Mặc dù vậy thì ngày nay, thay vì ồ ạt làm xe điện như thời cuộc thì Toyota lại tin rằng những chiếc xe hybrid cũng có thể giảm khí thải carbon ở trong bối cảnh chuỗi cung ứng pin cũng như mạng lưới sạc quy mô lớn sẽ phải mất vài thập kỷ nữa mới có thể hoàn thiện.

Ông Akio Toyoda: Xe điện chính là lựa chọn phù hợp ở châu Âu và Mỹ

Bloomberg cho biết, Toyota hiện tại đang xếp cuối cùng trong bảng xếp hạng những công ty nỗ lực khử carbon nhất của Greenpeace. Và thương hiệu này cũng sẽ có được vị trí tốt hơn nếu như chuyển hướng không giới hạn sang xe chạy hoàn toàn bằng điện cũng như thực hiện các chính sách thúc đẩy EV. Sau đó một năm thì Toyora cũng tuyên bố sẽ đầu tư 4.000 tỷ yên (30 tỷ USD) vào nỗ lực bán 3,5 triệu chiếc xe điện/năm vào cuối thập kỷ này, tuy nhiên chiếc Prius vừa ra mắt lại không phải phiên bản hybrid cuối cùng.

Phía Toyota cũng khẳng định rằng việc sản xuất thêm nhiều xe hybrid không có nghĩa là hãng đang phải dậm chân tại chỗ. Các giám đốc điều hành cũng đã chia sẻ với báo giới trong tuần trước về kế hoạch đạt mức trung hòa carbon ở châu  u vào năm 2040 đồng thời cũng lập luận rằng chiến thuật mà họ đang thực hiện chính là cách nhanh nhất để có thể cắt giảm ô nhiễm không khí ở trong bối cảnh các nguyên vật liệu sản xuất xe điện dần khan hiếm. 

Gill Pratt, chuyên gia tại Toyota cho hay: “Khi vật liệu pin cùng với cơ sở hạ tầng sạc năng lượng tái tạo khan hiếm và đó là những gì sẽ diễn ra trong 10 đến 15 năm tới, chúng ta cần sử dụng tư duy hệ thống. Pin xe điện chỉ được đặt ở những nơi chúng hoạt động tốt nhất”.

Hơn thế thì pin xe hybrid cũng được cho là tiêu tốn ít lithium hơn bởi có kích thước nhỏ gọn. Những nhà máy điện đốt than cung cấp năng lượng cho EV cũng được cho là không mấy thân thiện với môi trường. Ông Pratt là nhà khoa học trưởng người Mỹ phát biểu tại một hội nghị ở Tokyo rằng: “Chúng ta đừng để sự hoàn hảo trở thành kẻ thù của những điều tốt”. 

Chủ tịch Toyota - ông Akio Toyoda nói rằng, xe điện chính là lựa chọn phù hợp ở châu Âu và Mỹ - nơi mà cơ sở hạ tầng đang được xây dựng cũng như hệ thống điện luôn sẵn có cho đến thời điểm hiện tại. Mặc dù vậy thì sự lựa chọn này không thực sự phù hợp ở mọi nơi với mức giá không phải chăng với tất cả mọi người. 

Dù vậy thì khi mà Tesla vượt qua Toyota để trở thành nhà sản xuất ô tô giá trị nhất ở trên thế giới tính theo giá trị vốn hóa của thị trường cũng như sự cạnh tranh ngày một lớn. GM vào năm 2021 cũng đặt mục tiêu sẽ loại bỏ dần các loại xe chạy bằng xăng và dầu diesel vào năm 2035. Và nhà sản xuất ô tô Detroit cũng đã mở nhà máy sản xuất pin đầu tiên vào năm ngoái. Đơn vị này cũng dự kiến sẽ triển khai thêm nhiều kế hoạch. Những công ty khác như Volkswagen AG, Hyundai, Ford Motor cũng đang có động thái tương tự.

Trong khi đó thì Toyota vẫn đang dẫn đầu doanh số bán xe hybrid và plug-in hybrid - đây chính là 2 mẫu xe chiếm gần 30% doanh số toàn cầu của hãng năm 2022. Và doanh số xe điện thuần túy lại còn khá nhỏ. Ở Mỹ, nơi mà Tesla thống trị thị trường xe điện thì Toyota không còn nằm trong TOP 10 các thương hiệu bán chạy nhất vào năm ngoái. Công ty nghiên cứu dữ liệu Motor Intelligence cho biết, ngay cả khi đã giới thiệu dòng xe thể thao đa dụng được chạy hoàn toàn bằng điện có tên bZ4X.

Vào đầu tháng này thì Chủ tịch Toyota cũng cho biết các chính sách khuyến khích bắt buộc đối với mặt hãng xe điện của chính phủ cũng đã gây ra cuộc chạy đua ngầm giữa những nhà sản xuất ô tô với mục đích giúp những chiếc xe điện có thể xuất hiện trên đường càng sớm càng tốt, đồng thời cũng sẽ giết chết các công nghệ đầy hứa hẹn.

Ông Simon Humphries - là quản lý cấp cao tại Trung tâm Phát triển ô tô Toyota cũng đã cho rằng ô tô điện chạy bằng pin vô cùng quan trọng, tuy nhiên không phải là giải pháp tốt nhất dành cho tất cả mọi người. 

Ông Toyoda nói rằng: “Đó không phải là cách tiếp cận của Toyota. Chính sách năng lượng chính là duy nhất ở từng quốc gia khác nhau và mọi người cũng có nhiều cách sử dụng ô tô. Tại sao lại chỉ đưa ra một giải pháp?”. 

Được biết từ lâu, Toyota đã luôn xem ô tô hybrid chính là một cách tiếp cận thực tế hơn để có thể đạt được mục tiêu trung hòa carbon so với ô tô điện. Lý do là bởi chi phí sở hữu ô tô chạy hoàn toàn bằng điện rất cao và hỗn hợp năng lượng hiện tại chủ yếu là dựa vào nhiên liệu hóa thạch. Và lập trường này cho đến hiện tại vẫn không thay đổi, tuy nhiên theo các chuyên gia, việc mà ông Toyoda bổ nhiệm người kế nhiệm mới cũng sẽ thúc đẩy Toyota tìm ra hướng đi mới cho xe điện.