Nỗ lực của Trung Quốc trong việc đưa đồng nhân dân tệ trở thành chủ đạo đối chọi với đồng USD

Lo ngại các đòn trừng phạt

Trung Quốc đang lên kế hoạch lập quỹ dự trữ thanh khoản bằng đồng nhân dân tệ cùng với Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) và Indonesia, Malaysia, Hong Kong, Singapore và Chile. Hành động này giúp đưa đồng nhân dân tệ trở thành vai trò chủ đạo tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. 

Theo tuyên bố được BIS đưa ra, mỗi thành viên sẽ đóng góp ít nhất 15 tỷ nhân dân tệ hoặc số tiền tương ứng bằng USD (khoảng 2,2 tỷ USD) để tạo ra một kho dự trữ tại BIS.

Ngoài số tiền đóng góp, các ngân hàng trung ương cũng có thể sử dụng cổ phần sẵn có để làm vật thế chấp. Điều này giúp đáp ứng nhu cầu hợp lý của quốc tế đối với đồng nhân dân tệ và góp phần giữ vững an ninh tài chính trong khu vực.

Nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Standard Chartered Bank, ông Ding Shuang cho biết: “Thỏa thuận mới này có thể sẽ thu hút thêm các thành viên trong tương lai”.

Trong suốt thời gian qua, Trung Quốc đã tìm mọi cách để phổ biến đồng nhân dân tệ trên thế giới bằng việc ký kết các thương vụ hoán đổi tiền tệ song phương với hơn 40 quốc gia, trị giá tương đương 3.000 tỷ nhân dân tệ. Cụ thể, với Hàn Quốc, Trung Quốc đã hoán đổi 400 tỷ nhân dân tệ, với Anh và châu  u là 350 tỷ nhân dân tệ, 300 tỷ với Singapore và 150 tỷ với Nga.

Ông Ding nói tiếp: “Việc thành lập Thỏa thuận Thanh khoản Nhân dân tệ cho thấy PBoC đang hết sức nỗ lực để thúc đẩy việc xây dựng cơ sở hạ tầng tài chính. Xu hướng vũ khí hóa tài chính có lẽ là nguyên nhân trong những năm gần đây”.

Theo tờ South China Morning Post (SCMP), việc phương Tây giáng các lệnh trừng phạt vào Moscow, trong đó có cả việc loại trừ nhiều ngân hàng Nga khỏi hệ thống SWIFT và phong tỏa tài sản của ngân hàng trung ương - đã khiến Trung Quốc gấp rút hành động.

Vẫn còn kém xa

Tuy nhiên so với đồng USD thì tỷ trọng của đồng nhân dân tệ trong thanh toán toàn cầu, giao dịch ngoại hối hay là tài sản dự trữ vẫn thua kém xa. Nhưng do tình hình xung đột căng thẳng giữa Nga-Ukraine khiến cho các đợt tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mang đến cơ hội để nhân dân tệ bắt kịp với USD.

Trong một báo cáo của Ngân hàng đầu tư Trung Quốc Citic Securites đã viết: “Các lệnh trừng phạt đã phá vỡ trật tự tài chính toàn cầu và đẩy nhanh quá trình phi USD hóa”. Việc quốc tế hóa nhân dân tệ của Bắc Kinh cũng sẽ nhận được sự giúp đỡ từ Sáng kiến Vành đai và Con đường, đặc biệt là ở châu Á.

Trưởng trung tâm nghiên cứu của Cơ quan Quản lý Nhà nước về Ngoại hối Trung Quốc (SAFE), ông Ding Zhijie cho biết: “Trong tương lai, các mối quan hệ kinh tế, thúc đẩy hợp tác tài chính và tiền tệ trong khu vực cần được chú trọng nhiều hơn”.

Hiện tại, đồng nhân dân tệ mới chỉ chiếm 2,14% trong thanh toán toàn cầu tháng 4, thấp hơn hẳn so với USD là 41,8%. Còn xét về tỷ trọng trong các kho dự trữ ngoại hối toàn cầu vào cuối năm ngoái, đồng nhân dân tệ chỉ xếp thứ 5 với 2,79%. Trong khi đó USD và euro lần lượt chiếm 58,5% và 20,6%.