Những điều quan trọng về chính sách cổ tức

Chính sách cổ tức là gì?

Hiểu theo cách đơn giản thì cổ tức chính là phần lợi nhuận mà các cổ đông được chia trong công ty khi họ đầu tư vào một công ty nào đó. Ban quản lý của công ty đó sẽ phải thống nhất để đưa ra một mức cổ tức hợp lý chia cho mỗi nhà đầu tư để làm hài lòng các bên liên quan khác nhau, nhưng những cổ đông vốn cổ phần sẽ có phần được ưu tiên hơn vì số tiền họ bỏ ra lớn hơn mức độ rủi ro cũng cao hơn. Một số ví dụ về cổ tức như sau: 

– Cổ tức bằng tiền mặt: Đây là khoản cổ tức sẽ được trả bằng tiền mặt và làm giảm lượng tiền mặt dự trữ của một công ty. 

– Thưởng cổ phiếu: Đây là những cổ phiếu sẽ được phân phối miễn phí cho các cổ đông và được thể hiện cùng một khoản cổ tức bằng tiền mặt nhưng không thể thay cho nó. 

Chính sách cổ tức là những quy định, chính sách của một công ty sử dụng để cấu trúc cho việc trả cổ tức của mình đến các cổ đông. Một số nhà nghiên cứu cho rằng không phải lúc nào chính sách cổ tức cũng hợp lý, bởi lẽ về lý thuyết các nhà đầu tư có thể bán một phần cổ phiếu của mình hoặc danh mục đầu tư của họ trong trường hợp họ cần đến tiền. Việc lý thuyết không liên quan đến cổ tức nên việc này sẽ ảnh hưởng đến giá tối thiểu của cổ phiếu. 

Cổ tức thường là một phần nằm trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp. Tuy nhiên không luật nào bắt buộc công ty phải có nghĩa vụ hoàn trả cho các cổ đông bằng cách sử dụng cổ tức. Mặc dù các nhà đầu tư biết rằng không phải lúc nào công ty cũng sẽ chi trả cổ tức nhưng họ sẽ coi đó là dấu hiệu sức khỏe tài chính của doanh nghiệp đang diễn ra thế nào.

Chính sách cổ tức của một công ty sẽ quy định số cổ tức mà công ty sẽ trả cho những cổ đông và tần suất mà mỗi công ty sẽ chi trả. Khi một công ty tạo ra lợi nhuận thì họ sẽ phải đưa ra quyết định làm gì với số lượng cổ tức của họ. Đồng thời, họ có thể giữ lại lợi nhuận trong công ty hoặc có thể phân phối tiền cho cổ đông thông qua hình thức cổ tức. 

Chính sách cổ tức một công ty sử dụng để chia cho các cổ đông sẽ ảnh hưởng đến giá trị của chính doanh nghiệp đó. Chính sách cổ tức này phải được tính toán một cách hợp lý để phù hợp với mục tiêu của công ty và tối đa hóa giá trị của nó cho các cổ đông. Thông thường những cổ đông sẽ là chủ sở hữu của công ty chỉ khác nhau về phần sở hữu nhiều hay ít, do đó, hội đồng quản trị sẽ tìm cách để kêu gọi về việc phân phối hay giữ lại lợi nhuận. Vì thế, mà mọi bộ phận mọi vị trí trong công ty đều sẽ góp phần ý kiến vào việc chia cổ tức sao cho hợp lý. Trong đó, có một số chính sách cổ tức khác nhau mà công ty có thể áp dụng như sau: 

– Chính sách cổ tức thường xuyên

Đối với chính sách cổ tức thường xuyên thì các cổ đông sẽ được chia cổ tức định kì hàng năm. Nếu công ty có lợi nhuận đột biến tăng cao bất thường thì lợi nhuận vượt quá không được chia cho các cổ đông mà công ty sẽ giữ lại làm lợi nhuận để lại. Trường hợp công ty thua lỗ thì cổ đông vẫn được chia cổ tức theo chính sách ban đầu. Chính sách cổ tức thường xuyên sẽ được các công t y có dòng tiền ổn định sử dụng. Các công ty trả cổ tức theo hình thức này được coi là khoản đầu tư rủi ro thấp bởi vì trong khi chi trả các khoản cổ tức thì chúng có thể không cao lắm. 

– Chính sách cổ tức ổn định

Theo chính sách cổ tức ổn định thì tỷ lệ lợi nhuận sẽ được chi trả như cổ tức cố định. Ví dụ một công ty đặt tỷ lệ chi trả là 5%, thì đấy chính là tỷ lệ phần trăm lợi nhuận cổ đông sẽ được trả bất kể số lượng tài chính trong năm đó là bao nhiêu. Cho dù một công ty kiếm được 1 triệu đô la hay 100.000 đô la thì khoản cổ tức được trả vẫn là cố định. Đầu tư vào một công ty như vậy thì nhà đầu tư cũng phải chấp nhận rủi ro vì lượng cổ tức dao động theo mức lợi nhuận. Các cổ đông sẽ phải đối mặt với những sự không chắc chắn đối với số lượng cổ tức mà họ có thể nhận được chính xác. 

– Chính sách cổ tức không thường xuyên

Đây là cách trả cổ tức mà công ty không có nghĩa vụ phải trả cổ tức cho cổ đông mà hội đồng quản trị sẽ có quyền quyết định sẽ làm gì với lợi nhuận của công ty thu về. Nếu có lợi nhuận bất thường trong một năm nhất định thì họ có quyền chia cho các cổ đông hoặc không chia cổ tức để dùng số tiền đó mở rộng việc kinh doanh đối với các dự án trong tương lai. Chính sách cổ tức không thường xuyên do các công ty không có dòng tiền ổn định hoặc tính thanh khoản thấp sử dụng. Khi các nhà đầu tư rót tiền vào đây sẽ phải đối mặt với rất nhiều rủi ro vì nhiều khả năng cao sẽ không được nhận bất cứ khoản cổ tức nào nếu hoạt động kinh doanh của công ty không tốt. 

– Không có chính sách cổ tức

Theo chính sách không chia cổ tức thì các cổ đông sẽ không được chia cổ tức, theo hình thức này thì mọi khoản lợi nhuận sẽ được giữ lại để tái đầu tư vào doanh nghiệp mang đến sự tăng truởng mạnh mẽ trong tương lai. Thông thường những công ty chú trọng vào việc mở rộng và phát triển thị trường sẽ không có chính sách cổ tức mà muốn để giá cổ phiếu tăng mạnh. Đối với nhiều nhà đầu tư thì việc tăng giá cổ phiếu sẽ được quan tâm hơn khoản chi trả cổ tức. 

Mục tiêu và ý nghĩa của những loại chính sách cổ tức

Hiện nay, nhiều ý kiến cho rằng chính sách cổ tức không hề phù hợp nhưng đây là một khoản để khích lệ các cổ đông nên vẫn được các công ty áp dụng. Thông thường những người lãnh đạo công ty là cổ đông lớn nhất và sẽ thu được nhiều lợi nhuận nhất từ các chính sách cổ tức. Đa số các công ty đều cho rằng chính sách cổ tức là một phần không thể thiếu trong chiến lược đầu tư của công ty họ. Có ba loại chính sách cổ tức phát triển nhất hiện nay chính là chính sách cổ tức ổn định, chính sách cổ tức không đổi và chính sách cổ tức thặng dư. Mỗi loại hình chính sách cổ tức sẽ có mục tiêu và ý nghĩa khác nhau như sau:

– Chính sách cổ tức ổn định

Chính sách cổ tức ổn định là cách được sử dụng phổ biến nhất, mục tiêu của chính sách này là trả cổ tức đều đặn và mọi cổ đông có thể dự đoán được mỗi năm, đây cũng là điều khiến nhiều cổ đông thích nhất. Cho dù kết quả kinh doanh tăng hay giảm thì cổ đông sẽ đều nhận được cổ tức, mục tiêu của việc chi trả này là để điều chỉnh chính sách cổ tức phù hợp với sự tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp.

– Chính sách cổ tức không đổi

Đối với chính sách cổ tức không đổi thì các nhà đầu tư sẽ phải chấp nhận những hạn chế khi không thấy cổ tức tăng trong những năm bùng nổ. Đây là chính sách mà cổ tức sẽ không đổi vì bất cứ lý do gì, bằng cách này mỗi nhà đầu tư sẽ được trải nghiệm mọi biến động của doanh nghiệp. Cổ đông sẽ rất khó để lấp được tài chính và dự trù kinh phí có thể nhận được mỗi năm.

– Chính sách cổ tức thặng dư

Chính sách cổ tức thặng dư cũng có những biến động mà một số nhà đầu tư coi đây là chính sách duy nhất có thể chấp nhận được. Với chính sách cổ tức thặng dư, công ty trả những khoản cổ tức còn lại sau khi thanh toán toàn bộ những chi tiêu vốn và vốn lưu động, cách tiếp cận này sẽ mang đến nhiều thay đổi nhưng về cơ bản có ý nghĩa với hoạt động kinh doanh. 

Chính sách cổ tức được mỗi công ty đưa ra để chia phần lợi nhuận cho các cổ đông. Mỗi doanh nghiệp sẽ lựa chọn một hình thức trả cổ tức phù hợp với điều kiện và tình hình thực tế của doanh nghiệp. Các cổ đông sẽ dựa vào đó để lựa chọn được một nơi để đầu tư sao cho xứng đáng với số tiền mà mình bỏ ra.