Nhiều doanh nghiệp địa ốc “bẻ lái” làm nhà ở xã hội, lý do là gì?

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, trong quý 1/2023, trên cả nước chỉ có một dự án nhà ở xã hội với quy mô là 300 căn hộ được cấp phép mới, có 5 dự án với quy mô là 1.908 căn đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai; ghi nhận 4 dự án với quy mô là 934 căn hộ đã hoàn thành việc xây dựng. 

Cũng theo khảo sát của Bộ Xây dựng, nhu cầu về nhà ở xã hội dành cho công nhân có mức thu nhập thấp ở các khu công nghiệp ghi nhận là khoảng 2,4 triệu căn trong thời điểm năm 2021 - 2030. Chính vì thế, nguồn cung phân khúc này vẫn chưa được đáp ứng nhu cầu thực. Nếu như tính hết cả nguồn cung hoàn thành hiện hữu cũng như nguồn cung tương lai thì sẽ có thể đáp ứng được từ 20 - 30% tổng nhu cầu, thị trường vẫn còn thiếu hơn 1 triệu căn. 

Cũng kỳ vọng trong thời gian sắp tới, cùng với việc triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng thì phân khúc này sẽ được nhiều doanh nghiệp quan tâm hơn để từ đó giúp tăng nguồn cung. 

Chia sẻ ở Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2023 diễn ra thời gian mới đây, đại diện Công ty Cổ phần Đầu tư Nam Long (mã chứng khoán: NLG) thông tin rằng: “Chúng tôi khẳng định là có tham gia vào phân khúc nhà ở xã hội. Ở các diễn đàn, chủ tịch của chúng tôi khẳng định Nam Long cam kết xây dựng 20.000 căn nhà ở xã hội ở trong vùng dự án Nam Long đang làm (gồm Hải Phòng, Đồng Nai, Cần Thơ, Long An). Không chỉ dừng ở việc xây dựng những block nhà ở xã hội mà chúng tôi còn cùng với chính quyền nghiên cứu, xây dựng những khu đô thị tích hợp dành riêng cho nhà ở xã hội và nhà ở vừa với túi tiền”. 

Thời gian vừa qua, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex - Mã: VCG) - ông Đào Ngọc Thanh cho biết, doanh nghiệp rất mong muốn làm nhà ở xã hội và lợi nhuận cũng chỉ có 10% và vẫn còn đắt hơn làm đầu tư công. 

Lãnh đạo của Vinaconex nói rằng, đang xin chủ trương nghiên cứu và tài trợ công tác lập quy hoạch một số khu đất ở Hà Nội, Hải Dương, Phú Thọ và Vĩnh Phúc,... cũng như tìm kiếm cho mình cơ hội đầu tư ở các dự án nhà ở xã hội và các dự án nhà phân khúc trung bình. 

Đại diện Công ty Cổ phần Tập đoàn Danh Khôi (Mã: NRC) - ông Lê Thống Nhất cho biết, Hội đồng quản trị cũng như ban điều hành công ty cũng đang suy nghĩ kế hoạch tham gia vào nhà ở xã hội dựa trên quỹ đất mà công ty đang có ở huyện Nhà Bè hay quận 12. Mặc dù vậy thì để có thể thực hiện được phân khúc này, chắc chắn trong năm nay phía công ty vẫn chưa thể thực hiện được mà phải đợi sang năm 2025. 

Còn thông tin từ Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần BV Land (UPCoM: BVL) - ông Tại Hoài Hạnh thì việc phát triển các sản phẩm giá rẻ (nhà ở xã hội) cũng là dựa theo mục tiêu của doanh nghiệp trong năm 2023. Năm nay công ty sẽ chú trọng phát triển các sản phẩm nhà ở nhằm đáp ứng nhu cầu thực. 

Vị này tiết lộ rằng, thời gian qua bất động sản nổi nóng khắp nơi là bởi người đầu cơ mua đi bán lại là chính. Mặc dù vậy thì BVLand sẽ hướng đến những khách hàng mua để ở thực chứ không chỉ là lướt sóng. Công ty cũng đang có kế hoạch triển khai một dự án nhà ở xã hội cũng như hy vọng rằng dự án có thể khởi công trong năm 2023 - 2024 với tổng diện tích sàn là khoảng 150.000 m2”. 

Các ông lớn có kế hoạch gì?

Chủ tịch Công ty Cổ phần Vinhomes (Mã: VHM) - ông Phạm Thiếu Hoa cho biết, sản phẩm nhà ở xã hội ở Happy Home sẽ là một trong những trọng tâm phát triển của doanh nghiệp trong thời gian sắp tới. Sau khi động thổ hai dự án đầu tiên ở Thanh Hóa và Quảng Trị trong năm 2022 thì công ty sẽ tiếp tục mở bán hai dự án này đồng thời cũng hoàn thiện thủ tục về mặt pháp lý để có thể bổ sung dự án ở nhiều tỉnh, thành phố ở cả ba miền như Hải Phòng, Hưng Yên và Khánh Hòa. 

Và kế hoạch trong quý 4/2023, Vinhomes sẽ tiến hành mở bán ở Thanh Hóa và Quảng Trị. Còn ở Hà Nội, doanh nghiệp cũng cho biết đang xin tham gia để triển khai dự án nhưng vẫn còn đang phụ thuộc vào thủ tục của cơ quan nhà nước. Khi xong thì mới tiến hành triển khai. 

Có một doanh nghiệp quen mặt trong phân khúc nhà ở giá rẻ phải kể đến đó là Tổng công ty Viglacera - CTCP (Mã chứng khoán: VGC). Mới đây, doanh nghiệp này cho hay sẽ từng bước triển khai đầu tư 50.000 căn nhà ở xã hội trong giai đoạn năm 2022 - 2030 đã được Bộ Xây dựng giao phó. 

Cũng theo đó, các dự án trọng điểm đang triển khai bao gồm nhà ở cho công nhân ở các khu công nghiệp Đồng Văn IV, Phú Hà, Đông Mai; nhà ở xã hội ở Kim Chung; khu nhà ở xã hội 9,8 ha ở Yên Phong - Bắc Ninh.

Trong năm 2023, doanh nghiệp cũng dự kiến sẽ khởi công mới Nhà ở công nhân Tiền Hải với diện tích là 5,2ha, nhà ở xã hội Phú Hà là 8,4ha. Chuẩn bị đầu tư dự án nhà ở công nhân  Hải Yên - Quảng Ninh; song song với đó là dự thầu dự án khu nhà ở xã hội ở Tiên Dương - Đông Anh (theo chương trình của Uỷ ban nhân dân TP.Hà Nội).

Cùng với đó là tiếp tục khảo sát, tìm kiếm phát triển quỹ đất mới để có thể đầu tư các khu nhà ở xã hội, nhà ở công nhân ở các địa phương có điều kiện phù hợp nhất. 

Ông Nguyễn Anh Tuấn - Tổng giám đốc Viglacera nói rằng, công ty đã đầu tư Nhà ở xã hội, nhà ở công nhân trong nhiều năm nay. Trong đó thì nhà ở công nhân là tiện ích đi kèm ở mỗi khu công nghiệp và đây cũng chính là lợi thế của Viglacera so với các đối thủ khác. Còn đối với nhà ở công nhân thì ông ty làm theo nhu cầu của thị trường bởi vì người mua rất nhiều. 

Vị này nói thêm rằng: “Hiện nay chúng tôi đang hy vọng vào thị trường Hà Nội, công ty có tham gia dự án Tiên Dương (Đông Anh) với diện tích khoảng 40ha, đến nay quy hoạch 1/500 của dự án đã được duyệt và công ty đang chờ các thủ tục để có thể đấu thầu chọn chủ đầu tư. Viglacera cũng rất sẵn sàng làm tuy nhiên đang chờ để tham gia vào việc đấu thầu”. 

Còn theo đánh giá của Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tư vấn – Thương mại – Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân (Mã: HQC) - ông Trương Anh Tuấn thì thời gian hiện nay, chính sách cho Nhà ở xã hội mạnh và dài hơi hơn so với năm 2013. Bởi 4 ngân hàng lớn có gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, lãi suất cho vay với chủ đầu tư ghi nhận là 8,7%/năm và 8%/năm với khách hàng. Ngoài ra, Ngân hàng Chính sách xã hội vẫn sẽ đồng hành với mức lãi suất 4,8%/năm.

Ông Tuấn nói thêm rằng: “Đối với gói 120.000 tỷ đồng thì công ty cùng các đơn vị liên kết có thể được hưởng dòng tiền lớn bởi đa số các dự án đã có giấy phép, đang trong quá trình xây dựng. Trong năm nay, hầu hết các dự án cũng như khách hàng của công ty đều có thể vay vốn với các gói trên. Qua thời gian làm việc với ngân hàng thì các dự án của công ty đã hoàn thành và cũng có thể được vay các gói này”. 

Có liên quan đến kế hoạch mua lại dự án Golden City (Tây Ninh), ông Tuấn cho hay, đầu tư vào dự án này với mục đích để cho Hoàng Quân có thể giữ cho mình được vị trí dẫn đầu về làm Nhà ở xã hội. Cái khó của lĩnh vực này chính là lợi nhuận thấp, chỉ khoảng 10%, mặc dù vậy nếu như có những chỉnh sửa của Luật Kinh doanh bất động sản theo hướng như hiện nay thì có nhiều khả năng lợi nhuận có thể lên đến mức 15%. 

Và theo như quy định hiện nay, 20% dành để thuê trong dự án Nhà ở xã hội sau thời gian 5 năm mới được bán và 20% căn thương mại khi bán ra phải cộng với 80% kia để cho tổng lợi nhuận được 10%. Đây chính là điểm ách tắc khi làm Nhà ở xã hội, tuy nhiên dự luật mới bỏ phần 20% cho thuê bởi vì nếu như để cho thuê thì dòng tiền nằm ở đây là vô cùng lớn. 

Cũng thêm vào đó, phần thương mại để cho các chủ đầu tư được quyền bán, cho thuê mà không nằm ở trong phần bù của các dự án. Cho nên trên thực tế lợi nhuận cũng có thể là cao hơn 15%.