Ngừng giao thương với Nga, thế giới dần hướng sang thị trường Canada

Chỉ hai tuần, sau khi Nga thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, bộ trưởng nông nghiệp Brazil đã lên máy bay tiến sang Canada nhằm tìm ra phương án ngăn chặn một cuộc khủng hoảng tiềm ẩn trong lĩnh vực trồng trọt.

Đến Canada vì kali

Brazil là một trong những nhà sản xuất nông nghiệp lớn nhất thế giới. Nơi đây chủ yếu bón phân kali, được vận chuyển từ Nga và Belarus cho cây trồng của mình. Khi hai nước tạm dừng triệt để việc xuất khẩu kali vì xung đột tại Ukraine xảy ra, Brazil đã tìm tới đất nước Canada giàu tài nguyên nhằm mục đích dự phòng.

Tereza Cristina - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Brazil đã cho biết trong một tuyên bố công khai rằng bà đã đảm bảo sẽ không tiết lộ về sự gia tăng trong xuất khẩu kali từ những nhà sản xuất Canada. Tuyên bố này được đưa ra ngay sau cuộc họp với những quan chức chính phủ và giám đốc điều hành thuộc lĩnh vực này. Trước khi xảy ra xung đột với Ukraine, Brazil đã nhập khẩu khoảng 36% lượng kali từ Canada, chỉ bằng gần một nửa lượng nhập khẩu từ Nga và Belarus.

Bà Cristina đã nói rằng họ phải tăng cường mối quan hệ và củng cố thêm quan hệ đối tác lâu dài,nhằm đảm bảo sự ổn định và lợi nhuận cho tất cả những mắt xích quan trọng trong chuỗi sản xuất.

Những hợp chất có chứa kali và những mặt hàng khác của Canada đang ngày càng được quan tâm hơn. Điều này phản ánh cuộc xung đột tại Ukraine đang gây tác động mạnh và điều chỉnh lại những dòng chảy thương mại toàn cầu ra sao. Những người mua hiện đang tìm hàng thay thế cho những mặt hàng bị hạn chế ở Nga tại Brazil để mua dầu, Nam Phi khi muốn bạch kim và Argentina để mua lúa mì.

Được biết, Canada có chung khí hậu và đặc điểm địa lý và cũng sản xuất nhiều mặt hàng giống như Nga. Cả hai quốc gia đều nằm trong số những nhà sản xuất dầu thô, uranium, niken và kali lớn nhất toàn cầu. Ngoài Ukraine, Canada là quốc gia sản xuất lúa mì lớn nhất thế giới. Người mua hiện đang chuyển hướng sang Canada để tìm nguồn thay thế về năng lượng, thực phẩm và khoáng sản hiện đang bị phong toả vì chiến sự và các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Nga.

Ngay cả một số quốc gia hiện đã có đủ cây trồng trong nước cũng đang kêu gọi Canada để nhập khẩu thêm dự trữ như một biện pháp bảo hiểm chống lại sự gián đoạn địa chính trị và khí hậu.

Murad Al-Katib - CEO của công ty thu mua ngũ cốc và cây trồng từ nông dân Canada đã vận chuyển tới 120 quốc gia AGT Food and Elements cho biết rằng cả thế giới hiện đang hướng tới thị trường Canada. Ông còn chia sẻ rằng nhu cầu đối với cây trồng của Canada hiện đang tăng mạnh ở những nước như Thổ Nhĩ Kỳ, Algeria và Tunisia.

Tổng thống Mỹ Joe Biden tuần trước đã cảnh báo rằng tình trạng thiếu lương thực trên toàn cầu sẽ sớm trở thành sự thật. Vấn đề này đã xuất hiện như một nguyên nhân đáng lo ngại tại những cuộc họp với các nhà lãnh đạo của nhóm G7. Ông cho biết rằng Mỹ và Canada sẽ sớm tăng số lượng và tốc độ xuất khẩu những nguồn thực phẩm.

Ông Seitz cho rằng với tình trạng sản xuất kali không ổn định tại Đông Âu hiện nay và an ninh lương thực toàn cầu đã có nguy cơ ngày càng tăng cao, Nutrien đang tăng cường việc sản xuất kali.

Được biết, Argentina cũng được đặc biệt quan tâm, người đứng đầu một nhóm đại diện cho những nhà chế biến và xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất của nước này là Gustavo Idigoras.

Ông cho biết đã nhận được email từ những siêu thị của Pháp và Ý ngỏ lời về dầu hướng dương, cũng như những quan chức chính phủ Ai Cập và Lebanon muốn có hợp đồng dài hạn mua lúa mì và ngô. Idigoras còn cho biết rằng những khách hàng Ấn Độ đang hy vọng Argentina có thể bù đắp lỗ hổng về dầu đậu nành và dầu hướng dương mà họ từng mua từ Ukraine.

Gustavo Idigoras cho biết các nước hiện đang yêu cầu nước này cung cấp những sản phẩm mà họ chưa bao giờ yêu cầu trước đây.

Câu hỏi lớn đối với những các quốc gia đang đối mặt với nhu cầu mới này là liệu họ có thể sẽ vận chuyển hàng hoá được hay không.

Liệu có thay thế được Nga

Nga khai thác nhiều đồng và niken, trong khi những kim loại này cũng vô cùng phổ biến ở Úc. Tuy vậy, quốc gia này chưa chuẩn bị tốt để lấp đầy những khoảng trống. Sau nhiều năm không đầu tư vào lĩnh vực này, Australia cho biết việc tăng cường sản xuất một cách nhanh chóng sẽ là một thách thức lớn.

Canada có thể nghiễm nhiên hưởng lợi trên nhiều lĩnh vực nhưng họ cũng đã phải đối mặt với nhiều trở ngại. Các nhà bảo vệ môi trường đã buộc chính phủ Canada và Hoa Kỳ huỷ bỏ kế hoạch xây dựng những đường ống cho phép Canada xuất khẩu nhiều dầu hơn.

Trong khi đó, mạng lưới đường sắt và cảng quá nhiều mà lại có ít khả năng bổ sung thêm để vận chuyển nhiều hàng hoá hơn. Canada là nước xuất khẩu lớn hai mặt hàng lúa mì và cải dầu, nhưng hợp đồng cây trồng khan hiếm sau đợt hạn hán năm ngoái.

Một số chuyên gia trong nghành cho biết rằng nguồn cung có thể sẽ tăng cao nếu sản lượng từ nông trại quay lại mức bình thường trong năm nay. Ông Al-Katib thuộc AGT cho biết rằng những chủ hàng ngũ cốc hiện đang gặp khó khăn trong việc tìm những container vận chuyển rỗng vì hầu hết chúng được gửi tới Trung Quốc nhằm giúp giảm bớt lượng hàng hoá thương mại tồn động trong đại dịch Covid-19.

Bất chấp những thách thức đó, quốc gia này và nhều nhà sản xuất của họ hiện vẫn đang ở một vị thế khá thoải mái. Giá dầu và kali đã cao hơn dẫn tới lợi nhuận béo bở hơn và bảng cân đối kế toán của chính phủ lành mạnh hơn.

Lần đầu tiên trong 8 năm nay, tỉnh Alberta dự kiến thặng dư ngân sách cho năm tài chính tới do doanh thu được thúc đẩy bởi giá dầu cao hơn. Phần lớn doanh thu của tỉnh này bắt nguồn từ nghành dầu khí.

Bộ trưởng Tài nguyên Thiên nhiên Canada - Jonathan Wilkinson chia sẻ rằng các cơ quan chức từ một số quốc gia đã gặp ông ở Paris vào hồi tuần trước trong những cuộc họp của Cơ quan Năng lượng Quốc tế. Họ đã đưa ra đề nghị về việc thay thế hàng nhập khẩu của Nga bằng kali, uranium và những sản phẩm nông nghiệp của Canada.

Nhu cầu đang ngày càng tăng đối với những tài nguyên của Canada đã thúc đẩy một công ty tư vấn đầu tư của Canada là Pavillon Global Markets gửi thông điệp tới khách hàng trong một thông báo vào vài tuần trước. Họ nói rằng họ kỳ vọng thị trường chứng khoán của Canada, trong đó bao gồm nhiều khi nguyên vật liệu và hàng hoá sẽ tăng lên như một trong những nơi được hưởng nhiều lợi ích nhất từ những nỗ lực của toàn cầu nhắm vào việc cô lập nền kinh tế Nga.

Canada hiện đã trữ lượng dầu lớn thứ tư thế giới. Các nhà sản xuất ở tỉnh Alberta, nơi có phần lớn dầu mỏ, vận chuyển hầu hết số dầu của họ tới những nhà máy lọc dầu của Mỹ thông qua đường ống và đường sắt.

Vào tuần trước, Wilkinson đã cho biết rằng những nhà sản xuất dầu và khí đốt tự nhiên của Canada có thể sẽ tăng thêm sản lượng lên 300.000 thùng một ngày, bổ sung thêm vào nguồn cung đã đặt mức kỷ lục trong những tháng gần đây.

Sonya Savage - người đứng đầu cơ quan năng lượng của tỉnh Alberta vào hôm thứ Sáu vừa rồi đã cho biết Canada có thể sản xuất nhiều hơn nữa. Tuy vậy, điều này sẽ chỉ diễn ra khi chính phủ liên bang thay đổi những chính sách nhấn mạnh tới việc giảm khí nhà kính và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hoá thạch.