Nghề môi giới bất động sản cần phải tiến đến sự chuyên nghiệp nếu không muốn bị "mai một"

Môi giới đóng vai trò quan trọng trong thị trường bất động sản

Hiện nay trên cả nước có khoảng 300.000 người hành nghề môi giới bất động sản. Theo đó, mỗi năm, lực lượng này sẽ kết nối cung cầu thành công hàng trăm nghìn sản phẩm bất động sản. Giá trị thu về ước tính đến nửa triệu tỷ đồng. Tại các dự án bất động sản thì việc chào bán hàng thông qua các đơn vị phân phối, sàn giao dịch cũng trở nên phổ biến hơn rất nhiều. Dù lực lượng hàng nghề môi giới bất động sản là khá đông nhưng phần lớn trong số họ lại đạt chất lượng kém, thiếu tính chuyên nghiệp cũng như thiếu ý thức tuân thủ pháp luật. Thậm chí là hành nghề tay ngang, chớp nhoáng, chộp giật, thổi giá và tạo ra sốt ảo gây lũng đoạn thị trường. 

Vậy nên, giải pháp để môi giới bất động sản Việt Nam tiến đến sự chuyên nghiệp là một trong những trăn trở của người làm nghề hiện nay. 

Theo Khoản 2 Điều 3 của Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, môi giới bất động sản chính là việc làm trung gian cho các bên trong mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại và cho thuê mua bán bất động sản. Các chuyên gia cũng đưa ra lời nhận xét đội ngũ nhân viên môi giới không thể thiếu trong kinh doanh bất động sản. Bởi vì nhờ có họ mà các giao dịch nhà đất trở nên rất thuận lợi. Theo đó, họ là những người giúp cho người mua chọn được căn nhà phù hợp với tài chính cũng như nhu cầu trong cuộc sống. Và môi giới cũng giúp cho người bán bán được mức giá tốt nhất. Ngoài ra, họ còn hỗ trợ khách hàng tối đa trong các thủ tục giấy tờ nhà đất. 

Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam cũng thừa nhận lực lượng môi giới và sàn giao dịch bất động sản đang hoạt động kinh doanh trong môi trường rất yếu cũng như thiếu hệ sinh thái tốt dành cho họ. Theo đó, những nội dung bản quyền, lợi ích dành cho nhà môi giới bất động sản trong luật pháp còn khá yếu và chưa đủ để xử lý công bằng khi họ bị xâm phạm lợi ích. Hơn nữa, thông tin thị trường cũng bị hạn chế và không rõ ràng nên những người hành nghề môi giới thường phải tự khai thác, tìm hiểu và tự trang bị kiến thức cũng như tìm kiếm khách hàng. Không những thế, quy tắc đạo đức, ứng xử hành nghề vẫn còn bị xem nhẹ. 

Nếu những nhà môi giới bất động sản muốn được học hỏi hay đào tạo nâng cao kỹ năng nghiệp vụ thì cũng hiếm có môi trường đào tạo chuẩn mực. Đặc biệt, việc tổ chức sát hạch cấp chứng chỉ cũng rất yếu, thậm chí là rất thiếu. Tại một số địa phương không quan tâm thực hiện chức năng này và nhiều nơi chủ tổ chức một cách hình thức. Tính đến nay, chỉ có khoảng 10% nhà môi giới bất động sản có chứng chỉ hành nghề. 

Trong khi đó lực lượng môi giới lại đóng vai trò rất quan trọng của thị trường bất động sản nhưng họ lại thiếu đi sự quan tâm tương xứng từ xã hội cũng như pháp luật. Có thể thấy, điều này cũng chính là nguyên nhân tạo ra mảng tối của nghề môi giới bất động sản. Nếu đưa ra so sánh với thế giới thì môi giới bất động sản tại Việt Nam thiếu đi tính chuyên nghiệp, chuẩn mực và trình độ còn kém. Nhiều môi giới tay ngang còn có hành vi găm đất, thổi giá dẫn đến lũng đoạn thị trường. Thậm chí là có những trường hợp, môi giới tiếp tay cho chủ dự án lừa đảo khách hàng bằng hình thức quảng cáo, đưa thông tin thất thiệt từ đó gây hậu quả cho người tiêu dùng. Điều này gây ảnh hưởng đến uy tín cho thương hiệu các chủ đầu tư chân chính. 

Anh Đặng Văn Đức - một nhà môi giới bất động sản kỳ cựu cho biết: "Nghề môi giới bất động sản tại Việt Nam ban đầu chỉ mang tính tự phát và thường bị hiểu nhầm là cò đất nên chưa được coi trọng. Trên thực tế thì nếu như cò đất sử dụng mánh khóe để làm ăn thì những người môi giới nhà đất phải sử dụng các kiến thức chuyên môn về bất động sản, tầm nhìn cũng như khả năng đánh giá về thị trường để tư vấn tốt nhất cho khách hàng của mình. Thật ra, hai nghề này không phải như một nghề như mọi người vẫn thường nghĩ". 

Để “chuyên nghiệp”, nhà môi giới cần tạo ra cho mình những giá trị cao hơn

Cũng theo lời ông Đính thì trước sự vận động không ngừng của xã hội, kinh tế, công nghệ,... nhà môi giới bất động sản cần tạo ra giá trị cao hơn và đích đến chính là hoạt động một cách chuyên nghiệp. Và để có thể đạt được mục tiêu này thì cần có sự hỗ trợ về mặt pháp lý. Theo ông Đính thì trước hết cần điều chỉnh Luật Kinh doanh bất động sản theo hướng quy định mọi giao dịch trong lĩnh vực này cần được thông qua sàn giao dịch. Theo đó, sàn giao dịch phải là cơ sở thẩm định, thẩm tra và bất động sản. Hơn thế, sàn giao dịch cần chịu trách nhiệm trước quyền lợi của khách hàng và pháp luật. Như vậy, sàn giao dịch bất động sản phải thực sự trở thành nơi giao dịch bắt buộc và tập trung, là trung tâm thương mại chuyên biệt dành cho hàng hóa bất động sản. Và tại các sàn giao dịch thì khách hàng sẽ được tiếp cận những sản phẩm đã được thẩm định, thẩm tra và đầy đủ kiều kiện pháp lý, thông tin rõ ràng, minh bạch cũng như giá cả phù hợp với thị trường. 

Về mọi thủ tục giao dịch, giao nhận và thanh toán pháp lý thì đều được hướng dẫn, hỗ trợ và tư vấn tại sàn. Chỉ có như vậy thì cả khách hàng và chủ đầu tư bất động sản mới được bảo vệ quyền lợi và lợi ích. Cùng với đó, môi giới bất động sản trước khi được cấp chứng chỉ hành nghề buộc phải trải qua khóa đào tạo để đủ kiến thức và hiểu rõ về vai trò của một nhà môi giới. Sau khi được cấp chứng chỉ hành nghề thì các nhà môi giới sẽ được cấp mã số công nghệ, quản lý môi giới cũng như hoạt động của môi giới sẽ được ứng dụng công nghệ số. 

Song song với việc nâng cao vai trò đối với xã hội, thị trường thì các nhà môi giới phải là chỗ dựa vững chắc bảo vệ quyền lợi cho khách hàng. Vậy nên, bản thân các sàn giao dịch bất động sản phải là tổ chức hoạt động có điều kiện và đủ khả năng tham gia thẩm tra, thẩm định hàng hóa khi tham gia vào thị trường. Không những thế, nhà môi giới cần có tài chính để đảm bảo chịu trách nhiệm trước pháp luật, đối tác và khách hàng khi có những sai sót xảy ra. 

Chủ tịch Hội môi giới bất động sản cũng đưa ra đề xuất dưới góc độ chuyên môn đó là bổ sung vai trò của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam tham gia cùng với Sở Xây dựng các địa phương, tổ chức sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề cho môi giới bất động sản. Đồng thời cũng cần bổ sung nguyên tắc đạo đức, văn hóa ứng xử hành nghề môi giới bất động sản vào chương trình đào tạo, thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề.