Lấn sân sang cả lĩnh vực tài chính, Apple đang khiến các ngân hàng phải “lo sợ”

Theo Doanh nghiệp & Kinh doanh, Apple có thể tiếp cận khách hàng ở quy mô lớn hơn so với đa số các ngân hàng và cũng có được niềm tin lớn hơn từ người tiêu dùng. Câu hỏi đặt ra là liệu Apple đang dần trở thành một định chế tài chính?

Tuần vừa qua, Apple đã hợp tác với Goldman Sachs giới thiệu một tài khoản tiết kiệm trả lãi suất cao gấp hàng trăm lần mức lãi suất thấp nhất ở những ngân hàng lâu đời như Bank of America, và cao hơn hàng chục lần so với mức bình thường của các ngân hàng truyền thống. Sự kiện này đã gây được sự chú ý lớn bởi nó diễn ra ở cùng thời điểm ngành ngân hàng Mỹ rơi vào cuộc khủng hoảng.

Tuy nhiên, Apple trước đó đã giới thiệu thẻ tín dụng của riêng mình, ứng dụng Wallet và tính năng cho vay ngang hàng. Ngoài ra, công ty còn có dịch vụ “mua trước trả sau”, theo đó, khách hàng có thể sử dụng ví điện tử để chi trả cho những giao dịch theo hình thức trả góp mà không cần phải trả lãi.

Cũng trong cùng ngày mà Apple đã ra thông báo giới thiệu tài khoản tiết kiệm mới, 3 ngân hàng của Mỹ đã báo cáo khách hàng của họ đã rút tổng cộng 60 tỷ USD tiền gửi chỉ trong quý I.

Ưu thế của Apple

Mọi người có thể tranh cãi về sự cạnh tranh công bằng trên thị trường có chịu ảnh hưởng tiêu cực từ một đại gia công nghệ bắt tay với các ngân hàng lớn hay không.

Tuy nhiên, có vẻ như Apple có đủ khả năng để giải quyết một số khó khăn vốn đã đeo bám các ngân hàng truyền thống trong suốt nhiều năm qua, chẳng hạn như chương trình mua trước trả sau.

Phần lớn tài trợ của Apple dành cho những khoản vay này bằng bảng cân đối kế toán của họ, trong đó có 165 tỷ USD tiền mặt và chứng khoán ngắn hạn có thanh khoản cao. Tính đến cuối quý I, tổng nợ của công ty rơi vào khoảng 111 tỷ USD.

Theo tờ Financial Times, 90% khoản tiền mà các ngân hàng sử dụng để tiến hành hoạt động hàng ngày xuất phát từ nguồn đi vay. Đa số khoản nợ đó bao gồm khoản vay ngắn hạn và tiền gửi của khách có thể bị rút ra nhanh chóng.

Tình cảnh này đã xảy ra với Silicon Valley Bank và ngân hàng đã sụp đổ khi giới đầu tư nỗ lực rút 42 tỷ USD khỏi ngân hàng này chỉ trong 24 giờ. Apple đã có thể tránh được những rắc rối phổ biến trên của lĩnh vực ngân hàng nhờ việc có sẵn lượng tiền mặt khổng lồ.

Theo nhận xét của bà Anat Admati, Giáo sư Đại học Stanford, các giám đốc ngân hàng đôi lúc quên mất rằng chủ nợ là người gửi tiền, vì họ không hành xử như các chủ nợ thông thường. Người gửi tiền có niềm tin rằng các nhà quản lý và chương trình bảo hiểm tiền gửi sẽ đảm bảo rằng họ sẽ lấy lại được tiền.

Các tổ chức phi ngân hàng sẽ không dám nghĩ đến viễn cảnh rằng họ có thể tài trợ cho hoạt động của mình bằng nhiều nợ và số vốn cổ phần quá ít như vậy.

Apple còn có một lợi thế khác so với các ngân hàng truyền thống. Đó là thương hiệu. Apple liên tục đứng đầu trong danh sách các công ty được ngưỡng mộ nhất, trong khi các ngân hàng hiếm khi được đề cập tới trong thống kê này.

Người tiêu dùng dành sự tin tưởng cho Apple một phần là vì mối quan hệ thân thiết với công ty. Theo các nghiên cứu, mọi người có thể chạm vào smartphone hơn 2.600 lần mỗi ngày. Và tất nhiên, một chi nhánh ngân hàng không thể tạo được sự kết nối tương tự như vậy.

Apple đã ra sức tiếp thị để có được niềm tin, họ muốn phân biệt mình với các đối thủ như Meta và Google, những hãng công nghệ chủ yếu dựa vào quảng cáo nhắm mục tiêu để tạo nên doanh thu.

Nhờ việc bán thiết bị mà Apple vẫn kiếm được phần lớn doanh thu. Tuy nhiên, công ty sẽ phải cố gắng nhiều hơn nữa khi dấn thân sâu hơn vào ngành kinh doanh dịch vụ kỹ thuật số, để có thể tận dụng được hệ sinh thái của mình nhằm kiếm lời và tránh khai thác người tiêu dùng theo những cách mà gây lo ngại cho các nhà quản lý.

Kết nối người dùng chặt chẽ với hệ sinh thái

Bạn cần thẻ tín dụng Apple và có nghĩa là bạn cũng cần 1 chiếc iPhone để mở được tài khoản tiết kiệm Apple. Apple cung cấp hệ thống rất thân thiện với người dùng khi tài khoản tiết kiệm không yêu cầu về lượng tiền gửi tối thiểu, đặt ra yêu cầu về số dư và cũng không tính phí. 

Những dịch vụ này có giá trị khuếch đại lẫn nhau, tạo nên ví dụ điển hình về hiệu ứng mạng lưới.

Tuy nhiên, mặt khác, người tiêu dùng có thể sẽ thấy khó mà rời đi một khi đã ở trong hệ sinh thái của Apple. Chẳng hạn như nếu đã mở tài khoản ngân hàng với Apple thì liệu bạn có chuyển sang dùng điện thoại Android không? Hay liệu bạn có xu hướng vay tiền từ Apple hơn là những tổ chức khác?

Apple chưa có bất kỳ tuyên bố chính thức nào để nói rằng họ đang nỗ lực trở thành một ngân hàng. Đó có lẽ là một quyết định khôn ngoan, vì nhiều gã khổng lồ công nghệ khác đã phải đối mặt với sóng gió khi cố đâm đầu vào ngành tài chính truyền thống. Chẳng hạn như Meta đã phải hủy bỏ dự án đồng stablecoin tên Diem sau nhiều năm nỗ lực gây dựng.

Thế nhưng,khó có thể chối cãi việc Apple tỏ ra và hành động tương tự như một ngân hàng. Nhiều khả năng Apple có thể bị các nhà quản lý đưa vào tầm ngắm khi công ty khiến khách hàng rút mạnh tiền gửi nhiều hơn nữa, đến mức các ngân hàng truyền thống chịu tổn thất nặng nề. Tuy nhiên, từ nay đến thời điểm đó, nhiều khả năng sẽ có thêm nhiều người sử dụng dịch vụ ngân hàng qua iPhone của nhà Táo.