Kết quả kinh doanh ảm đạm, nhiều doanh nghiệp ngành thép "hụt hơi"

Doanh nghiệp thép lỗ kỷ lục từ khi lên sàn chứng khoán

Cụ thể, trong báo cáo tài chính quý III/2022, Công ty CP Thép Vicasa – VNsteel (HoSE: VCA) cho biết, ghi nhận doanh thu thuần đạt hơn 477 tỷ đồng, giảm 17% so với cùng kỳ. Trong khi đó, giá vốn hàng hóa tăng cao, lên đến hơn 487 tỷ đồng, khiến lợi nhuận gộp bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp này âm gần 10 tỷ đồng.

Trong kỳ, doanh thu tài chính của VCA chỉ đạt ở mức 90 triệu đồng, giảm gần 54% so với cùng kỳ. Trong khi đó, chi phí bán hàng cũng tăng lên 5 tỷ đồng, gấp đôi so với cùng kỳ, đồng thời chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng 8% khiến hoạt động kinh doanh thuần của doanh nghiệp lỗ hơn 23 tỷ đồng.

Sau khi trừ đi các khoản chi phí, doanh nghiệp ghi nhận lỗ sau thuế gần 22 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi gần 2 tỷ đồng. Ngoài ra, đây cũng là quý lỗ kỷ lục của doanh nghiệp ngành thép này kể từ khi chính thức lên sàn chứng khoán.

Nguyên nhân được VCA đưa ra là do ảnh hưởng chiến tranh Nga - Ukraine, cùng chính sách Zero Covid-19 của Trung Quốc và tình hình lạm phát toàn cầu ảnh hưởng đến ngành thép cũng như xây dựng trong nước. Bên cạnh đó, việc ngân hàng siết room tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản làm giảm nhu cầu sử dụng thép.

Lũy kế 9 tháng đầu năm của VCA ghi nhận doanh thu thuần đạt hơn 1.834 tỷ đồng, giảm gần 4% so với cùng kỳ và lỗ sau thuế 13 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước doanh nghiệp lãi hơn 41 tỷ đồng.

Tính đến ngày 30/9, tổng tài sản của VCA đạt con số 531 tỷ đồng, giảm 8% so với thời điểm đầu năm. Trong đó, tỷ lệ chiếm lớn nhất trong cơ cấu tài sản của doanh nghiệp là hàng tồn kho với hơn 380 tỷ đồng.

Ngoài ra, tổng nợ phải trả của doanh nghiệp cũng tăng nhẹ 4% lên 353 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu giảm 25% xuống còn 178 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế lũy kế chưa phân phối chuyển từ dương 53 tỷ đồng vào đầu năm sang âm hơn 9 tỷ đồng.

Thép Thủ Đức ghi nhận một quý kinh doanh thua lỗ

Diễn biến tương tự với Công ty CP Thép Thủ Đức (HoSE: TDS), doanh nghiệp này ghi nhận doanh thu thuần đạt 406 tỷ đồng, tăng nhẹ 1% so với cùng thời điểm năm ngoái. Tuy nhiên, do giá vốn hàng bán tăng cao, lên hơn 427 tỷ đồng, khiến lợi nhuận gộp về bán hàng của công ty xuống mức âm hơn 20,6 tỷ đồng.

Cùng với đó, hàng loạt chi phí trong kỳ của TDS đều tăng cao như chi phí tài chính và chi phí quản lý doanh nghiệp lần tăng 280% và 68% so với cùng kỳ khiến lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh ghi nhận lỗ hơn 29 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, nhờ khoản thu nhập khác tăng đột biến lên hơn 6 tỷ đồng, nên Thép Thủ Đức chỏ còn lỗ trước thuế hơn 23 tỷ đồng và khoản lỗ sau thuế gần 22 tỷ đồng, tương đương mức lỗ lớn gấp 34 lần so với cùng kỳ.

Theo giải trình từ phía lãnh đạo doanh nghiệp, do ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát tăng cao cũng như các cuộc chiến tranh trên thế giới đã dẫn đến việc tiêu thụ hàng hóa chậm lại, tồn kho giá cao, giá cả vật tư thu mua biến động bất thường. Việc giá bán không đủ bù đắp giá vốn đã khiến lợi nhuận gộp trong 3 quý của công ty bị lỗ. Thêm vào đó, chi phí lãi say cũng trở thành gánh nặng cho công ty khi hàng hóa tiêu thụ chậm và việc ngân hàng siết room tín dụng cũng như lãi suất tăng cao.

Doanh thu từ hoạt động tài chính của Thép Thủ Đức trong 9 tháng đầu năm chỉ đạt 658 triệu đồng, giảm 57% so với cùng kỳ, chủ yếu do lãi tiền gửi, trong khi tiền cho vay giảm mạnh chỉ còn 152 triệu đồng, con số này trong năm ngoái là 1,4 tỷ đồng. Đáng chú ý, chi phí tài chính tăng mạnh lên 6 tỷ đồng, gấp 7,5 lần cùng kỳ năm ngoái. Phần lớn chi phí tài chính là lãi tiền vay 4,9 tỷ đồng và khoản lỗ chênh lệch tỷ giá là 1 tỷ đồng.

Về lũy kế 9 tháng, TDS ghi nhận doanh thu đạt 1.518 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ và lỗ sau thuế là 15,8 tỷ đồng, trái ngược so với mức lãi cùng kỳ 46 tỷ đồng.

Tính đến 30/9, tổng tài sản của doanh nghiệp là gần 492 tỷ đồng, giảm 13% so với hồi đầu năm. Chiếm phần lớn trong tổng tài sản của Thép Thủ Đức là hàng tồn kho với gần 428 tỷ đồng. Khoản nợ phải trả là hơn 215 tỷ đồng, giảm 20% so với đầu năm. Vốn chủ sở hữu là hơn 276 tỷ đồng, giảm 7% so với đầu năm.

Không chỉ vậy, hàng loạt "ông lớn"ngành thép cũng không "dễ thở" hơn trong bối cảnh kinh doanh gặp khó khăn. Đơn cử, HPG (Hòa Phát) - tập đoàn có thị phần thép lớn nhất, cũng ghi nhận doanh thu quý II/2022 đạt mức 37.714 tỷ đồng, tăng 6% so với cùng kỳ; lợi nhuận sau thuế đạt 4.023 tỷ đồng, giảm 59% so với quý I năm 2021, đây là mức lợi nhuận thấp nhất trong vòng 7 quý trở lại đây. Bên cạnh đó, cổ phiếu HPG cũng khiến cho nhiều nhà đầu tư ôm lỗ nặng mặc dù Chủ tịch Trần Đình Long đã có cảnh báo thẳng thắn rằng ngành thép đang gặp bất lợi.

Một doanh nghiệp khác là Thép Nam Kim (NKG) cũng công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý II với doanh thu đạt 7.196 tỷ đồng, tăng nhẹ 3% so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận giảm 76% từ mức đỉnh 201 tỷ đồng của cùng kỳ năm ngoái. Theo đó, "ngôi sao mới nổi" trong thoáng chốc của ngành tôn cũng đang phải đứng trước bài toán giá vốn tăng cao.

Công ty Chứng khoán ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (SBSC) cho rằng, trước việc thị trường bất động sản đang chững lại do các ngân hàng siết chặt tín dụng cùng tình trạng giải ngân đầu tư công chậm, ngành Thép của Việt Nam gặp không ít khó khăn, thách thức trong thời gian qua. 

Mặt khác, SBSC nhận định, ngành thép trong nước đang gián tiếp chịu tác động từ cuộc khủng hoảng ngành thép Trung Quốc cùng những biến động khó lườn từ chiến sự Nga và Ukraine càng khiến cho tình hình thị trường thép thế giới biến động khó lường. Ngoài ra, lạm phát và suy thoái kinh tế thế giới cũng là yếu tố rủi ro mà ngành thép đang phải đối mặt.

“Điều này tác động trực tiếp đến tình hình xuất khẩu ngành thép nói chung. Đồng thời, lạm phát cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp thép khi phần lớn nguyên liệu phụ thuộc vào nhập khẩu”, SBSC đánh giá.