Hàng hóa xuất khẩu sắp tới vào EU sẽ đắt đỏ hơn nếu không cắt giảm phát thải khí nhà kính

Tại Hội thảo "ESG - Chìa khóa cho Phát triển bền vững 2022". Trong đó, ESG (Environmental Social Governance) là các tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị mà doanh nghiệp cần phải thực hiện. Ông Patrick Haverman, Phó trưởng Đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam đã tham gia vào nhiều hiệp thương mại tự do và đang trở thành trung tâm của chuỗi cung ứng toàn cầu. Theo đó, khi đã là nhà cung ứng các sản phẩm hàng hóa thì những doanh nghiệp tại Việt Nam sẽ phải tuân thủ nghiêm ngặt những quy định mà nhà mua hàng đặt ra.  Trong khi các nhà mua hàng quốc tế đang ngày càng quân tâm đến ESG.

Chẳng hạn như tại Liên minh châu Âu đã đưa ra cơ chế "Điều chỉnh biên giới carbon" (CBAM), cụ thể, họ sẽ áp một loại thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu vào EU. Theo đó, mức thuế sẽ phụ thuộc vào hàm lượng phát thải trong sản xuất. Bắt đầu từ 1/1/2023 sẽ áp dụng đối với các sản phẩm nhập khẩu thuộc các ngành phát thải khí nhà kính lớn như: điện, sắt thép, phân bón, nhôm và xi măng. Từ đó sẽ mở rộng ra nhiều ngành hàng khác.

Sắp tới, hàng hóa vào thị trường EU sẽ trở nên đắt đỏ hơn, trừ khi các doanh nghiệp thực hiện cắt giảm phát thải nhà kính. Ngoài ra, không chỉ riêng EU, một số quốc gia khác như Mỹ, Canada, Nhật Bản… cũng xây dựng những cơ chế tương tự, nhằm thực hiện các cam kết cắt giảm phát thải khí nhà kính. Có thể nói, cơ chế này sẽ ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nga, chuyên gia tăng trường xanh, thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, tại Việt Nam bước đầu đã có một số doanh nghiệp đang thực thi ESG. Đơn cử như sáng kiến "nông nghiệp tái sinh" của tập đoàn Nestlé hiện đang áp dụng tại Tây Nguyên, hay việc sản xuất theo định hướng hữu cơ, an toàn bền vững của tập đoàn TH... Tuy nhiên, ESG đến nay vẫn là "cuộc chơi" của các doanh nghiệp lớn. Trong khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, hiện tại vẫn chưa quan tâm đến vấn đề này. Đây là một thách thức lớn. Có thể thấy, các doanh nghiệp Việt Nam hiện đang thiếu hụt nguồn lực cũng như tài chính, cùng những am hiểu cần thiết để có thể đáp ứng được các chuẩn mực cao về ESG.

Ông Patrick Haverman đưa ra lời khuyên, việc thực hiện ESG không gây ra tốn kém chi phí, nhưng ngược lại nó sẽ mang lại nhiều lợi ích lâu dài. Muốn mở thị trường ra thế giới, tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, bắt buộc các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là những doanh nghiệp sản xuất có cường độ phát thải lớn sẽ phải chuyển mình. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần nghiên cứu kỹ về ESG, đồng thời nhận thức rõ việc phát triển bền vững là xu thế tất yếu của thế giới mà không thể đảo ngược. Trong điều kiện yếu tố nguồn lực còn hạn chế, tùy từng phạm vi hoạt động, năng lượng cung ứng cũng như điều kiện tài chính mà các doanh nghiệp có thể thực hiện dần dần, làm từng hạng mục để đạt được các mục tiêu đặt ra.