Hà Nội: Giá nhà cao gấp 18 lần thu nhập, giấc mơ mua nhà xa vời với người thu nhập thấp

Theo VTV, việc sở hữu nhà, nhất là chung cư đang ngày càng trở nên khó khăn hơn với người dân tại các thành phố lớn, thậm chí đây là điều không tưởng với nhiều người thu nhập thấp.

Khoảng 4 năm trước, chị Lệ Thanh, quận Thanh Xuân, Hà Nội, mua một căn hộ với giá hơn 900 triệu đồng. Đây là số tiền chị dành dụm được sau cả chục năm tích lũy. "Với số tiền đó, về vùng quê, vùng sâu, vùng xa thì chắc là có. Còn nếu ở đây, giá đấy chỉ có chung cư mini", chị Thanh, chia sẻ.

Anh Nghiêm Việt, quận Thanh Xuân, Hà Nội cho biết, anh có tìm hiểu qua nhà mặt đất hay những dạng nhà ở xã hội khác nhau thì thấy. Nhà mặt đất hoặc là quá đắt hoặc quá xa. Còn những căn nhà ở xã hội hay nhà tái định cư thì thực sự chất lượng quá thấp. 

Thời điểm này, với phần đông người lao động như anh Việt, chị Thanh, để mua một căn hộ có điều kiện tốt hơn chung cư mini đang ở lại càng khó.

Theo Savills Việt Nam cho biết, trong vòng 4 năm trở lại đây, thu nhập bình quân đầu người của người dân ở Hà Nội tăng khoảng 6%/năm. Trong khi đó, giá căn hộ tăng tới 13%/năm, tức là mức tăng của thu nhập chưa bằng một nửa tốc độ tăng của giá nhà.

Nguyên nhân khiến giá nhà tăng một phần là do nguồn cung sụt giảm. Trong nửa đầu năm nay, Hà Nội chỉ có thêm khoảng 5.600 căn hộ mới, giảm hơn 80% so với cùng kỳ năm 2022. Chỉ 7% trong số đó có giá dưới 25 triệu đồng/m2.

Bà Đỗ Thị Thu Hằng, Giám đốc cấp cao, Bộ phận Nghiên cứu và tư vấn, Savills Hà Nội nhận định, căn hộ bán với giá trên 50 triệu đồng/m2 đang chiếm trên 80 - 90%. Còn những căn hộ được bán trực tiếp từ chủ đầu tư có giá từ dưới 25 triệu đồng rất ít khiến những người thu nhập thấp, công nhân làm việc trong các khu công nghiệp không thể tiếp cận.

"Cũng muốn thay đổi cái chỗ khác để an toàn hơn, chắc phải tìm hiểu những nhà có giá dành cho những người có thu nhập thấp, còn cái 3 - 4 tỷ thì không mơ", chị Lệ Thanh chia sẻ thêm.

Những tòa chung cư mới là giấc mơ gần như không thể với tới đối với nhiều người đang sống ở Thủ đô khi giá nhà ở đã gấp hơn 18 lần thu nhập, theo báo cáo của Viện Đất đai đô thị.

Bài toán nhà ở cho người thu nhập thấp

Hiện nay, nhu cầu nhà ở ngày một gia tăng. Theo dự báo của Savills Việt Nam, từ nay đến năm 2025, Hà Nội sẽ có thêm khoảng 157.000 hộ gia đình, trong khi đó nguồn cung nhà ở chỉ đáp ứng được hơn một nửa. Việc xây thêm nhiều nhà hay chung cư có phải lời giải cho bài toán thiếu nhà ở, nhất là nhà ở dành cho người có thu nhập thấp hay không?

Nằm ngay mặt đường Tố Hữu, dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn 32 tầng dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối năm sau được nhiều người quan tâm. Khi dự án mở bán vào 4 tháng trước đã ghi nhận hơn 1.300 người đến bốc thăm giành quyền mua 149 căn hộ. Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng hút khách dù loại hình nhà ở này rẻ bằng 1/3 so với giá nhà cùng khu vực.

Ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng Phát triển đô thị, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, các dự án xa trung tâm sẽ ít thu hút được người mua nhà hơn, thậm chí bán hàng chục lần vẫn chưa hết. Ví dụ như dự án tại huyện Hoài Đức, dù đã mất gần hơn 20 lần đăng ký kế hoạch bán nhà, nhưng đến nay vẫn còn khoảng 43 căn hộ để bán và 89 căn hộ cho thuê.

Tại Hà Nội hiện nay đang triển khai 54 dự án nhà ở xã hội và 5 Khu đô thị - nhà ở xã hội tập trung. Dự kiến đến năm 2030, Thủ đô sẽ bổ sung thêm hơn 90.000 căn hộ, đáp ứng khoảng 90% nhu cầu nhà ở xã hội của thành phố.

Các chuyên gia cho rằng, nếu chỉ tăng chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội thì không thể giải quyết được hoàn toàn bài toán nhà ở cho người thu nhập thấp.

TS. Kiến trúc sư Trương Ngọc Lân, Phó Trưởng Khoa Kiến trúc Quy hoạch, Đại học Xây dựng Hà Nội cho biết, Singapore là quốc gia tiêu biểu về việc giải quyết nhà ở xã hội, nhưng dân số từ những năm bắt đầu có chương trình đến nay chỉ tăng gấp 3 lần. Trong khi cùng khoảng thời gian đó, thành phố Hà Nội đã tăng 10 lần thì không một chính sách nào có thể giải quyết được lượng tăng khủng khiếp như vậy. Đó là chưa kể nếu chúng ta giải quyết tốt vấn đề nhà ở xã hội trong Hà Nội mà các địa phương khác không giải quyết được, hoặc việc làm không rải ra các địa phương khác thì nguồn dân nhập cư vẫn tiếp tục đổ dồn về Hà Nội đông hơn và lại đặt gánh nặng lên hệ thống chính sách nhà ở xã hội.

"Thành phố sẽ ưu tiên phát triển các dự án nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi đi lại, đồng bộ với hạ tầng để người mua nhà yên tâm", ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng Phát triển đô thị, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết.

Nhà ở xã hội đang là bài toán về nhà ở cho người có thu nhập thấp tại các đô thị, nhưng để người có nhu cầu thực sự tiếp cận được với loại hình này thì cần có một quy hoạch tổng thể, tương thích với sự phát triển kinh tế, hạ tầng giao thông, xã hội của thành phố.

Theo các chuyên gia trong ngành, đối với phân khúc nhà ở xã hội, đây là vấn đề cần ưu tiên bởi giúp giải quyết các vấn đề nhà ở cho người có thu nhập thấp sẽ kích thích phần nào kinh tế - xã hội, tăng tốc độ giãn dân, mở rộng đô thị ra các khu vực ngoại thành, tăng tính bền vững trong quy hoạch đô thị. Khó khăn lớn nhất hiện nay là quỹ đất dành cho nhà ở xã hội, thứ hai là vấn đề nguồn vốn. Cần có những chính sách hiệu quả về thủ tục pháp lý riêng và đơn giản hóa cho các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này.