Góc nhìn chuyên gia: Dòng tiền chưa rút ra khỏi thị trường chứng khoán mà đang xoay vòng tìm cơ hội mới

Cuộc họp chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) diễn ra vào ngày 20 và 21/9, câu hỏi lớn nhất của giới đầu tư toàn cầu vào thời điểm này đó là Ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới sẽ nâng lãi suất với bước nhảy thế nào trong lần họp này. Trước những dự đoán về thay đổi chính sách của Fed thì nhà đầu tư nên sử dụng chiến lực đầu tư nào để bảo toàn nguồn vốn cũng như gia tăng lợi nhuận?

Fed sẽ hành động thế nào?

Dựa trên góc nhìn vĩ mô, bà Trần Thị Hà My - Trưởng phòng Vĩ mô Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng lạm phát tại Mỹ đang giảm từ đỉnh với mức độ chậm. Tuy nhiên, mức lạm phát được cho là sẽ duy trì ở mức cao từ nay đến cuối năm với lạm phát chung là 8,5% và lạm phát lõi 6,5%. Chuyên gia dự báo, sang năm 2023, kịch bản cơ sở lạm phát cao sẽ kéo dài trong suốt nửa đầu năm, sau đó giảm nhanh từ nửa cuối năm 2023. Dự kiến lạm phát chung cả năm 2023 từ 3-3,5%.

Về vấn đề lãi suất, chuyên gia của VDSC cho rằng, động thái hiện tại của Fed có điểm khá tương đồng với đợt tăng lãi suất năm 2018 khi nền kinh tế Mỹ duy trì ổn định, lạm phát leo thang. Tuy nhiên, điểm khác biệt ở mức độ, tần suất, bối cảnh kinh tế toàn cầu và ảnh hưởng chính trị khác nhau. Do vậy, những tác động đến thị trường chứng khoán cũng sẽ không giống nhau.

Theo giới đầu tư dự báo, Fed có thể nâng lãi suất lên 1%, song chuyên gia cho rằng không có nhiều lý do để Fed hành động mạnh tay như vậy. Luận điểm này được đặt trong bối cảnh lạm phát đang có dấu hiệu đi xuống một cách chậm rãi cùng nền kinh tế đang phải đối mặt với những rủi ro. Vì vậy, chuyên gia cho rằng Fed sẽ nhẹ nhàng hơn trong việc điều hành chính sách.

Theo đó, khả năng cao là Fed sẽ tăng 0,75% điểm cơ bản trong cuộc họp tới. Đồng thời, trong hai kỳ họp sau đó vào tháng 11 và tháng 12 Fed sẽ tăng lần lượt 0,5% và 0,25%. Tính chung, lãi suất của Fed đến cuối năm sẽ là 3,75-4% - mức khá cao thể hiện quyết tâm của Fed trong việc thắt chặt chính sách tiền tệ.

Ngoài ra, tác động tăng lãi suất của Fed lên thị trường có thể chậm lại. Việc tăng lãi suất nhanh và mạnh có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp tại Mỹ. Điều này đồng nghĩa với việc sự quan tâm của nhà đầu tư có thể dần chuyển từ vấn đề tăng lãi suất sang rủi ro sụt giảm thu nhập trên mỗi cổ phần của doanh nghiệp.

Xét trên bức tranh rộng hơn, việc tăng lãi suất mạnh chính là yếu tố hỗ trợ cho đà tăng của đồng USD. Việc đồng bạc xanh tăng giá cũng như "con dao hai lưỡi" tác động lên nền kinh tế. Theo ước tính, đồng USD 1% sẽ khiến lợi nhuận của các doanh nghiệp trong chỉ số SP500 giảm 50 điểm %. Chuyên gia dự báo rủi ro này có thể vẫn tiếp diễn trong thời gian tới. Còn tại Việt Nam, đà tăng của đồng USD có thể ảnh hưởng đến năng lực tỷ giá.

Bức tranh kinh tế toàn cầu suy giảm có thể ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của Việt Nam, trong khi xuất khẩu là trụ đỡ rất lớn cho nền kinh tế nước nhà. Do vậy, chuyên gia cho rằng khó khăn của thế giới sẽ bộc lộ rõ hơn vào nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023.

Áp lực điều chỉnh sâu hơn trong ngắn hạn

Trong bối cảnh vĩ mô còn nhiều gam màu tối, chuyên gia cho rằng nhà đầu tư cần xác định chiến lược phù hợp. Đặc biệt, cần xác định rằng chu kỳ tiền rẻ đã đi qua và xây dựng chiến lược đầu tư trong môi trường lãi suất tăng cao.

Đưa ra phân tích sâu hơn về bối cảnh thị trường, ông Hà Tiến Hoàng - Chuyên viên Tư vấn Khách hàng cá nhân cho biết, thị trường năm nay có nhiều điểm giống và khác so với năm 2018. Cụ thể:

Về diễn biến chỉ số, thị trường trong cả 2 năm đều tạo đỉnh và điều chỉnh kể từ tháng 4 sau đó hồi phục vào tháng 7. Trong khi điểm khác nhau là năm 2018 xuất hiện đợt phục hồi 18% từ đáy, còn năm 2022 thì mức phục hồi thấp hơn. Với những điểm tương đồng như vậy, nhiều nhà đầu tư kỳ vọng VN-Index sẽ có đợt phục hồi mạnh hơn vượt mức 1.350 - 1.380 điểm. Tuy nhiên, rất khó để những kỳ vọng trên xảy ra khi thị trường đã có 4 tuần liên tiếp giảm điểm mạnh.

Về định giá thị trường, P/E hiện tại rẻ hơn, đồng thời mức nền giá cổ phiếu cũng thấp hơn so với năm 2018 trước đó khá nhiều. EPS thị trường dự phóng tăng lần lượt 23% và 19% trong hai năm 2022 và 2023. Do đó, yếu tố tâm lý có thể khiến thị trường rơi vào điều chỉnh sâu hơn trong ngắn hạn, song về dài hạn mức định giá trên vẫn được coi là hấp dẫn.

Đặc biệt khi dòng tiền vẫn chưa rút ra khỏi thị trường mà đang xoay vòng tìm kiếm cơ hội mới. Việc dòng tiền rút ra khỏi một số nhóm hấp thụ thanh khoản lớn như bất động sản hay ngân hàng có thể tác động đến chỉ số chung. Tuy nhiên, chuyên gia vẫn cho rằng có thể tìm kiếm những câu chuyện đầu tư mới, chẳng hạn như nhóm Xây dựng hay một số cổ phiếu có câu chuyện riêng lẻ khác.

Mặc dù còn nhiều khó khăn trong ngắn hạn, song triển vọng dài hạn của ngành chứng khoán Việt Nam vẫn được đánh giá lạc quan. Maybank IBG Research kỳ vọng thanh khoản sẽ phục hồi sớm khi những thông tin về thắt chặt quản lý lắng xuống trong quý 4, thời điểm mà Chính phủ hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường vốn.

Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán Việt hiện đang giao dịch ở mức định giá bị chiết khấu so với các nước khác trong khu vực bất chấp ghi nhận tăng trưởng GDP cao hơn, tạo dư địa cho tăng trưởng vốn hóa lẫn thanh khoản.