Giá xăng xuống thấp nhất kể từ đầu năm, cổ phiếu Petrolimex (PLX) và PV Oil (OIL) đang diễn biến thế nào?

Theo Nhịp Sống Thị Trường, sau khi đạt đỉnh vào cuối tháng 6, giá xăng dầu trong nước đã liên tục sụt giảm mạnh sau các đợt điều chỉnh. Thống kê cho thấy, giá xăng dầu trong nước đã ghi nhận 7 kỳ giảm liên tiếp trong vòng 2,5 tháng trở lại đây. Sau đợt điều chỉnh gần nhất vào ngày hôm qua 12/9, mỗi lít xăng RON 95-III đã giảm về 23.215 đồng và E5 RON 92 còn 22.231 đồng. Đây là mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022 đến nay.

Diễn biến cùng chiều với xu hướng giảm của giá xăng dầu, cổ phiếu của 2 nhà bán lẻ xăng dầu lớn nhất là cả nước là Petrolimex (mã PLX) và PV Oil (mã OIL) cũng trôi dần về vùng đáy bất chấp thị trường chung vừa có nhịp phục hồi tích cực.

Cụ thể, kết thúc phiên ngày 12/9, cổ phiếu PLX dừng ở mức 40.250 đồng/cổ phiếu, giảm gần 37% so với mức cao nhất đạt được hồi đầu năm. Hiện tại, thị giá của cổ phiếu này chỉ còn cao hơn đôi chút so với đáy hơn 2 năm xác nhận từ trung tuần tháng 5. Trong khi đó, OIL cũng đang ở rất gần vùng đáy một năm với thị giá là 12.700 đồng/cổ phiếu, thấp hơn gần 41% so với đỉnh được lập hồi đầu tháng 3/2022.

Vốn hóa thị trường của Petrolimex cũng bị thổi bay gần 28.400 tỷ đồng (xấp xỉ 1,2 tỷ USD) từ đình hồi tháng 2, xuống còn 49.330 tỷ đồng. Tương tự, vốn hóa PV Oil cũng giảm hơn 9.400 tỷ đồng sau hơn 6 tháng, xuống còn 13.800 tỷ đồng.

Theo ước tính, hiện cả nước có hơn 15.000 cửa hàng bán lẻ xăng dầu, cung cấp cho người tiêu dùng hàng chục triệu tấn sản phẩm mỗi năm. Dù vậy, phần lớn thị trường xăng dầu Việt Nam vẫn nằm trong tay các doanh nghiệp nhà nước, trong đó riêng 2 "ông lớn" là Petrolimex và PV Oil đã nắm đến 70% thị phần. Do vậy, việc giá xăng dầu giảm sẽ ảnh hưởng đáng kể đến nguồn thu của hai doanh nghiệp này.

Trước đó, cả Petrolimex lẫn PV Oil đều đã lập kỷ lục về doanh thu trong quý 2, lần lượt là 84.400 tỷ đồng và 30.400 tỷ đồng, tương ứng tăng 81% và 130% so với cùng kỳ. Chỉ riêng 3 tháng trong quý 2, tổng doanh thu của 2 nhà bán lẻ xăng dầu lớn nhất thị trường này đã đạt xấp xỉ 115.000 tỷ đồng, đồng nghĩa mỗi ngày thu về khoảng 1.250 tỷ đồng.

Tuy nhiên, với việc giá xăng dầu giảm mạnh trong thời gian qua, khiến khó có thể kỳ vọng doanh thu của 2 doanh nghiệp trên sẽ tiếp tục phá kỷ lục trong quý 3. Thậm chí, doanh số của Petrolimex và PV Oil còn có thể tăng trưởng âm. Nếu điều này xảy ra sẽ gây áp lực lớn lên lợi nhuận của 2 nhà bán lẻ xăng dầu này, chưa kể việc phải trích lập quỹ dự phòng cho lượng tồn kho lớn.

Thống kê cho biết, tồn kho kho của 2 doanh nghiệp đều đã tăng mạnh từ đầu năm 2022, thậm chí có thời điểm tồn kho của riêng Petrolimex đã vượt hơn 1 tỷ USD vào cuối quý 1. Mặc dù đã giảm gần 3.000 tỷ đồng trong quý 2 nhưng tồn kho của Petrolimex vẫn ở mức rất cao hơn 21.500 tỷ đồng, trong đó đã bao gồm quỹ trích lập dự phòng trị giá hơn 1.330 tỷ đồng. Còn với PV Oil, lượng tồn kho của doanh nghiệp tiếp tục tăng trong quý 2 lên mức 5.335 tỷ đồng, tuy nhiên PV Oil mới trích lập dự phòng vỏn vẹn hơn 1 tỷ đồng vào thời điểm 30/6.

Trước bối cảnh giá dầu thế giới cũng như giá xăng dầu trong nước đều giảm mạnh từ đầu quý 3, nhiều khả năng 2 doanh nghiệp này sẽ phải trích lập dự phòng cho kỳ báo cáo tới đây. Điều này được cho là có thể sẽ "ăn mòn" lợi nhuận của cả Petrolimex và PV Oil.

Trước đó, trong quý II, Petrolimex đã bất ngờ báo lỗ "kỹ thuật" 141 tỷ đồng. Theo giải trình từ phía công ty, nguyên nhân dẫn đến việc này là do thực hiện trích lập dự phòng giá hàng hóa tồn kho vào ngày 30/6/2022 căn cứ vào giá trị thuần có thể thực hiện được tại thời điểm lập báo cáo tài chính (ngày 20/7/2022).

Do giá xăng dầu trong nước biến động theo chiều hướng giảm sâu (khoảng trên 3.000 đồng/lít) đã dẫn đến phải trích lập bổ sung 1.104 tỷ đồng thay vì hoàn nhập gần 156 tỷ đồng nếu căn cứ vào giá trị thuần có thể thực hiện được tại ngày khóa sổ 30/06/2022. Theo đó, giá vốn hàng bán trong kỳ cũng như lợi nhuận trước thuế của Tập đoàn đã giảm tương ứng hơn 1.259 tỷ đồng.

Ở chiều ngược lại, PV Oil lại ghi nhận lãi kỷ lục gần 510 tỷ đồng trong quý 2, tương đương tăng 87,5% so với cùng kỳ, trong đó lợi nhuận sau thuế thuộc về công ty mẹ là 403 tỷ đồng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng giá xăng dầu trong nước thời điểm cuối quý 2 đang ở đỉnh cao nhiều năm và PV Oil mới chỉ trích lập dự phòng con số rất nhỏ.

Từ đó có thể thấy, đà giảm giá xăng dầu trong nước thời gian gần đây đã phản ánh một phần lên lợi nhuận của Petrolimex vào quý trước, trong khi PV Oil vẫn được hưởng lợi trọn vẹn từ giá bán cao trong quý 2. Mặc dù vậy, trong quý 3 tới đây, những "vệt xám" nhiều khả năng sẽ xuất hiện ngày càng nhiều hơn trên bức tranh lợi nhuận của cả 2 "đại gia" bán lẻ xăng dầu này.

Phiên sáng nay 13/9 (theo giờ Việt Nam), giá dầu WTI điều chỉnh tăng 0,23 USD/thùng tương ứng tăng 0,26% lên mức 88,01 USD/thùng; dầu Brent tăng 0,23 USD/thùng tương ứng 0,24% lên mức 94,23 USD/thùng.

Trước đó, ngày 12/9, Bộ Năng lượng Mỹ đã công bố dự trữ dầu khẩn cấp của nước này giảm 8,4 triệu thùng, xuống còn 434,1 triệu thùng vào ngày 9.9. Đây là mức thấp nhất trong 38 năm. Hiện Mỹ đang cân nhắc giải phóng thêm dầu từ kho dự trữ chiến lược khi chương trình hiện tại kết thúc vào tháng 10 tới.

Dự kiến, nguồn cung dầu toàn cầu sẽ còn thắt chặt hơn nữa sau khi Lệnh cấm vận của EU đối với dầu của Nga có hiệu lực vào ngày 5.12.