Gạo Việt đón nhận kết quả tích cực trên thị trường quốc tế

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thông tin rằng giá gạo 5% tấm của Việt Nam trong tháng 10 đạt trung bình khoảng 425 - 430 USD/tấn. Đây là mức cao nhất tính từ tháng 11 năm 2021 đến hiện tại. Theo mức giá này, giá gạo 5% tấm của Việt Nam cao hơn so với giá gạo cùng loại của Ấn Độ và Thái Lan tương ứng từ 48 - 51 USD/tấn và 18 - 27 USD/tấn. Nhờ đó, xuất khẩu gạo đạt hơn 6 triệu tấn, đạt 3 tỷ USD và đã tăng hơn 17% và hơn 7% lần lượt về khối lượng và về giá trị so với cùng kỳ năm 2021.

Gạo Việt trước đây thường khảo giá của gạo Thái mỗi lần xuất khẩu rồi đưa ra mức giá thấp hơn khoảng 10-50 USD/ tấn để rao bán. Tuy nhiên, trong 2 năm gần đây, gạo Việt Nam đã không còn lấp sau cái bóng của gạo Thái Lan nữa và tự vươn mình lập vị thế mới với chất lượng tốt và thương hiệu riêng.

Tập đoàn Lộc Trời đã có 2 lô gạo đầu tiên được bày bán chào hàng tại Pháp. Đại diện tập đoàn cho biết họ đã nhận được những phản hồi tích cực từ khách hàng và đang khẩn trương chuẩn bị hàng mới để cung cấp như đã ký trong kế hoạch ban đầu. Họ cho rằng đó là một tín hiệu tốt cho thấy thương hiệu gạo Việt đang dần tạo được dấu ấn trên thị trường khắt khe như châu Âu.

“Gao Việt Nam không phải vô danh mà là đã có tên tuổi và có hình hài rất rõ ràng. Trên bao bì đóng gói của mình luôn có mác giới thiệu và có trách nhiệm với những thông tin được đưa ra. Điều này có nghĩa là đã vượt qua được tiêu chuẩn khắt khe của thị trường châu Âu”, theo ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Lộc Trời.

Chuyên gia cho rằng gạo Việt Nam đã có chất lượng ngang tầm khu vực trong 2-3 năm gần đây. Việt Nam đã dành nhiều năm để phát triển bộ giống lúa mới và kỹ thuật trồng lúa 3 tăng 3 giảm: Tăng năng suất lúa, chất lượng lúa và hiệu quả kinh tế, Giảm lượng giống, lượng thuốc bảo vệ thực vật và phân đạm.

“Chúng tôi có những hội nghị sản xuất theo vùng và theo vụ để điều chỉnh, phổ biến thông tin trong việc điều chỉnh sản xuất. Kế hoạch sản xuất lúa đến thời điểm này đã bảo đảm năng suất sản lượng tốt”, theo ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết những năm gần đây, ngành gạo Việt đang có sự dịch chuyển từ gạo ở phân khúc thấp sang chất lượng cao. Tỷ lệ xuất khẩu gạo trắng hiện nay ở mức 44,7%, gạo thơm các loại ở mức 33,4%. Theo đó xuất khẩu gạo tới những thị trường khắt khe chứng kiến mức tăng trưởng mạnh. 8 tháng năm nay, thị trường Mỹ tăng hơn 84% và sang thị trường châu Âu tăng hơn 82%.

Chất lượng của gạo tốt lên, giá cũng tốt lên. Theo đó, thị trường cũng được mở rộng hơn. Đây là những tín hiệu tích cực đã xảy ra trong năm nay, và vốn dĩ cũng đã là xu hướng trong 2-3 năm gần đây của gạo Việt. Các chuyên gia cho biết đó là thành quả sau những năm Việt Nam đổi mới cơ cấu theo hướng tập trung vào giống chất lượng cao nhằm gia tăng chất lượng gạo.

Thế nhưng, tại các hệ thống siêu thị lớn trên toàn cầu, số doanh nghiệp Việt được thương hiệu gạo của mình bày bán chưa có nhiều. Mặt khác, những loại gạo có thương hiệu tốt có thể sẽ ghi nhận mức giá cao hơn từ 10-20%. Trong thời gian tới đây, thách thức là làm thế nào để kết nối doanh nghiệp xuất khẩu tạo được tính đồng nhất cho thương hiệu của gạo Việt.

Tập đoàn Tân Long có gạo ST25 góp mặt trong thực đơn của Văn phòng Nội các Nhật Bản vào hồi đầu tháng 9. Họ cho biết chất lượng là điều chủ chốt giữ được thương hiệu.

Còn Tập đoàn Lộc Trời cho biết họ sẽ phải đầu tư nhiều hơn vào việc tiếp thị trong thời gian tới, đồng thời quan tâm nhiều hơn đến cảm xúc và hành vi tiêu dùng của khách hàng tại các thị trường khác.

“Bên cạnh việc họ tin dùng thì phải làm thế nào để người dùng lại thích dùng hơn, họ cảm nhận được có lợi ích và cảm xúc hơn”, theo ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Lộc Trời.

Thế nhưng, các chuyên gia cho biết tính đồng nhất thương hiệu là yếu điểm của gạo Việt Nam so với Ấn Độ hay Thái La. Chúng ta hiện chưa có nhiều sản lượng gạo với mức giá trên 1.000 USD/ tấn bởi chưa thể liên kết được những doanh nghiệp lại với nhau nhằm tạo nên thương hiệu gạo Việt có giá trị cao. Để tạo được sự thống nhất về thương hiệu, các doanh nghiệp cần liên kết và cam kết canh tác theo tiêu chuẩn.

“Hiệp hội Lương thực Việt Nam đang tạo cho các doanh nghiệp một sân chơi thì cần canh tác theo đúng tiêu chuẩn và phải minh bạch, công khai trên toàn thế giới”, theo ông Trịnh Bá Ninh, Nguyên Phó Tổng biên tập Báo Nông nghiệp Việt Nam.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cho rằng các doanh nghiệp Việt cũng cần đẩy mạnh khả năng đàm phán với các nhà phân phối của những thị trường nhập khẩu. Các chuyên gia cho rằng chúng ta cần phải tạo nên một bộ giống lúa giá trị cao hơn trong thời gian tới, bảo đảm mang tới lợi ích cho cả doanh nghiệp và nông dân trồng lúa.

Mặc dù, tình hình đơn hàng từ nhiều thị trường đều giảm khiến xuất khẩu dịp cuối năm gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên, Hiệp hội lương thực Việt Nam vẫn đưa ra nhận định rằng có thể đạt được mục tiêu xuất khẩu 6,3-6,5 triệu tấn gạo trong năm nay. Ngành lúa gạo hiện vẫn đang theo sát những chỉ đạo kịp thời từ chính phủ trong việc tăng sản lượng gạo chất lượng cao, gạo thơm, mở rộng ra nhiều thị trường mới, và tận dụng những cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký thời gian qua để có thể đạt được kết quả như mong đợi.