Dòng tiền từ Nga khiến bất động sản Dubai sôi động trở lại

Theo Báo Tin Tức, giống với các cuộc bùng nổ trước tại Dubai, trớ trêu thay, chiến tranh là một động lực. Nhưng ở lần này, các nhà đầu tư tới từ Nga đã né tránh cuộc xung đột giữa Moskva với Ukraine, họ không phải những người chạy trốn khỏi chiến trường Trung Đông. 

Giám đốc điều hành của công ty môi giới bất động sản Betterhomes tại Dubai - Richard Waind cho biết: “Có nhiều nơi trên thế giới đang đối diện với những thách thức thực sự và mọi người tìm kiếm một nơi trú ẩn an toàn. Tôi nghĩ rằng Dubai sẽ là nơi trú ẩn an toàn không chỉ đối với tài chính mà cho cả gia đình họ”. 

Tuy không có dấu hiệu cho thấy thị trường sẽ gặp rắc rối tượng tự như năm 2009, nhưng lại có những lo ngại mới xuất hiện. Chi phí thuê nhà tăng vọt gây thêm sự trầm trọng cho tình trạng siết chặt chi phí sinh hoạt đối với lực lượng lao động nước ngoài, mang tới sức mạnh cho Dubai. 

Trong khi, Bộ Tài chính Mỹ rất lo ngại lượng tiền của Nga đổ vào thị trường bất động sản của thành phố đông dân nhất UAE. Chính phủ Dubai và Bộ Ngoại giao UAE không trả lời về các câu hỏi liên quan của hãng tin AP. 

Rất khó để nói hết về những thay đổi của UAE trong nửa thế kỷ qua. Kể từ năm 1968, 7 tiểu vương quốc của UAE đã phát triển thần tốc, từ một quốc gia được bảo hộ của Anh với khoảng 180.000 người thành một liên bang có hơn 9,2 triệu dân. Có 3,5 triệu người sống tại Dubai cùng 1,1 triệu người khác sống tạm thời ở thành phố này hoặc tới làm việc mỗi ngày. 

Abu Dhabi có trữ lượng khổng lồ về dầu mỏ, điều này thúc đẩy quá trình hiện đại hóa ban đầu của UAE. Sau khi Dubai bắt đầu cho phép những người nước ngoài mua bất động sản và có “toàn quyền sở hữu” vào năm 2002 thì những tòa nhà cao nhất thế giới, các phân khu rộng lớn, các trung tâm thương mại đua nhau mọc lên tại những nơi từng chỉ là những đụn cát dài bất tận. 

Hiện tại, bất động sản chiếm khoảng 10% tổng sản phẩm quốc nội của tiểu vương quốc này. Sau thời kỳ suy giảm trầm trọng do hạn chế liên quan tới dịch Covid - 19, Dubai ghi nhận 86.849 căn hộ bán ra vào năm 2022, đánh bại kỷ lục trước đó vào năm 2009 là 80.831 căn.

Người mua và người thuê đã tràn vào đầy các khu dân cư xa xỉ như Vịnh Ba Tư, Palm Jumeirah. Công ty bất động sản CBRE cho rằng, giá thuê trung bình cho một căn hộ tại đây khoảng hơn 67.600 USD/năm, biệt thự cho thuê khoảng 276.000 USD/năm. Theo nhiều nhà phân tích, sự tăng trưởng trên thị trường xa xỉ là vì người giàu muốn tránh các hạn chế phòng dịch tại các khu vực khác. 

Áp lực tăng lên ngay bên ngoài thế giới của nhóm người cực kỳ giàu có. Giá thuê nhà ở tại Dubai trung bình tăng 26,9% sao với cùng kỳ năm ngoái. Bất chấp việc Chính phủ đã áp dụng các biện pháp bảo vệ chống phá giá. Các hộ gia đình sống trong những căn biệt thự có thể phải trả tiền thuê trung bình mỗi năm là 76.000 USD. 

Giá thuê nhà tăng bỗng tăng đột biến khiến cho Gavin Hill - Nhân viên bán xe hơi 34 tuổi tới từ Essex (Anh) cùng vợ của mình phải chuyển từ một căn biệt thự tại Dubai Hills gần trung tâm thành phố để tới một căn hộ nhỏ hơn, cách chỗ cũ khoảng 20km về phía Nam. 

“Tìm kiếm một nơi ở mới trước đó là khá dễ dàng. Nhưng bây giờ lại là một bãi mìn” - Anh Hill - người đã chuyển nhà 4 lần trong vòng 6 năm sống tại Dubai cho hay. Điều đáng ở đây là dòng tiền từ Nga được cho là nguyên nhân thúc đẩy tình trạng trên. 

Công ty Betterhomes đã hoạt động tại Dubai từ năm 1986, cho biết đây là lần đầu tiên người Nga dẫn đầu mọi quốc gia trong mảng mua bán bất động sản của những người không thường trú nhân vào năm ngoái. Nhiều môi giới bất động sản cũng thừa nhận về sức ảnh hưởng của người Nga. 

“Kể từ cuộc khủng hoảng bắt đầu tại Đông  u, chúng tôi thấy rằng có nhiều người Nga và nhiều người Ukraine đang tìm cách để chuyển cả gia đình và tài sản của họ ra khỏi đó” - Waind nói. 

Truyền thông của Dubai đã gặt hái lợi thế kinh doanh trong những cuộc khủng hoảng như Mùa Xuân Arab, Covid - 19 và hiện tại là cuộc xung đột giữa Nga - Ukraine. Trong cuộc chiến tranh giữa Iran - Iraq giai đoạn 1980, cảng Jebel Ali mới của quốc gia này đã sửa lại các con tàu bị hư hại vì đụng độ tại Vịnh Ba Tư. Những cuộc chiến mà Mỹ dẫn đầu tại Afghanistan và Iraq sau đó dẫn tới làn sóng những người di cư giàu có từ Dubai và UAE ngày càng rộng lớn hơn. 

Đóng góp động lực vào những đợt bùng nổ đó gồm cả thứ mà phương Tây xem là tiền bẩn. Một phần trong số khoảng 1 tỷ USD bị biển thủ từ vụ bê bối Ngân hàng Kabul vào năm 2010 ở Afghanistan được chuyển tới những ngôi nhà sang trọng trong "quần đảo cành cọ" Palm Jumeirah.

Vẫn chưa rõ là hiện nay có bao nhiêu người Nga mua bất động sản tại Dubai, liệu những giao dịch mua nhà này có liên quan tới những người có khả năng trốn nghĩa vụ quân sự của Nga hoặc liên quan tới những kẻ rửa tiền hay không. Khác với ở Mỹ - một nơi hồ sơ tài sản luôn được công khai, thì Dubai lại không cung cấp cơ sở dữ liệu giao dịch mà người dân có thể dễ dàng truy cập. 

Chia sẻ với hãng tin AP, một quan chức cấp cao của Mỹ nói rằng, cơ quan này lo ngại về việc tiền từ Nga đổ quá nhiều vào thị trường bất động sản Dubai. 

Bộ Tài chính Mỹ hiện nay đã đưa ra một cảnh báo, cho rằng những nhà tài phiệt người Nga và những người trung gian có thể sử dụng “các phương thức tài chính phức tạp và cơ cấu sở hữu một cách không rõ ràng” nhằm che giấu những khoản tiền bất hợp pháp. 

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ việc Bộ Tài chính Mỹ sẽ thực hiện hành động gì, nếu có khi xét tới những mối quan hệ kinh tế, quốc phòng mà Washington đang có với UAE. Một cơ quan toàn cầu tập trung cho việc chống rửa tiền đã đưa UAE “danh sách xám” bởi các lo ngại về việc họ không làm đủ để ngăn chặn tội phạm và phiến quân cất giấu tài sản tại quốc gia này. 

Những dự án từng bị bỏ hoang hiện đang sống lại mỗi ngày, bao gồm cả Dubai Pearl - Dự án xa xỉ có giá trị 4 tỷ USD, phát triển nhiều khách sạn cùng căn hộ trong bốn tòa tháp cao 73 tầng. Các dự án như vậy từng sụp đổ vì cuộc khủng hoảng tài chính vào năm 2009, do cuộc Đại suy thoái tạo ra, buộc Abu Dhabi cung cấp cho Dubai một khoản cứu trợ trị giá lên tới 20 tỷ USD. 

Ở thời điểm này, những đội phá dỡ đang hạ dần lớp vỏ bê tông của dự án Dubai Pearl, bất chấp kế hoạch cụ thể cho địa điểm này vẫn chưa rõ ràng. 

Những kế hoạch phát triển đối với “người anh em song sinh” đã bị lãng quên của đảo cọ Palm Jumeirah là Palm Jebel Ali hiện cũng đang được khởi động lại. 

Một thực tế góp phần làm tăng thêm tính nghiêm trọng trong cuộc khủng hoảng năm 2009 tại Dubai liên quan tới việc các nhà đầu cơ mua vào những bất động sản chưa được xây dựng. Theo một công ty địa phương Property Monitor, hoạt động như vậy dần tăng trở lại khi những người mua gốc “tận dụng sự đi lên của thị trường bất động sản hiện nay để đầu cơ”. 

Không chỉ Property Monitor mà nhiều công ty khác đều cảnh báo về việc mua đầu cơ sẽ dẫn tới một đợt bong bóng bất động sản khác.

Nhà kinh tế trưởng tại Oxford Economics Middle East - Scott Livermore cho biết: “Điều này thể hiện sự gia tăng hoạt động đầu cơ, đây vốn là một đặc điểm của bất kỳ thị trường nào chứng kiến giá cả tăng cao”. 

Gavin Hill chia sẻ về việc anh muốn mua một căn nhà khi thị trường địa ốc hạ nhiệt trở lại. Tuy nhiên, anh vẫn thận trọng sau những gì anh đã chứng kiến tại thành phố bùng nổ này. “Dubai có thể ăn thịt người rồi nhanh chóng nhổ ra. Tôi đã chứng kiến quá nhiều người dân đã phát điên vì giàu sau đó phá sản rất nhanh” - Hill nói.