Doanh nhân Phạm Đình Ngãi - CEO Trà Vinh Farm cùng hành trình 3 năm khởi nghiệp: Hồi sinh nghề thu mật hoa dừa truyền thống của quê hương

Trái dừa ở vùng ngập mặt thường bị giảm năng suất và giá trị kinh tế tương đối thấp. Tuy nhiên, với sự sáng tạo, nỗ lực bền bỉ của mình, vị CEO trẻ Phạm Đình Ngãi đã tạo nên một chuỗi giá trị hoàn toàn mới cho cây dừa từ những trái dừa tưởng chừng như chỉ có thể bỏ đi. 

Đáng chú ý, câu chuyện tạo dựng nên chuỗi giá trị mới cho các cây dừa tại vùng ngập mặn tỉnh Trà Vinh gắn liền với quá trình khởi nghiệp của đôi vợ chồng trẻ Phạm Đình Ngãi cùng với Thạch Thị Chal Thi - cô gái người dân tộc Khmer. Sau khi cầm trên tay tấm bằng Thạc sĩ công nghệ thực phẩm của Đại học Bách khoa TP HCM, Thạch Thị Chal Thi đã cùng chồng mình rời thành phố, về quê khởi nghiệp và gắn bó với nghề nông, đồng thời tiếp nối nghề truyền thống của đồng bào Khmer, đó chính là thu mật từ hoa dừa.

Khởi nghiệp từ thu mật hoa dừa

Xét theo vị trí địa lý, Trà Vinh là một tỉnh giáp biển và còn có hẳn 3 cửa sông lớn đều đổ ra biển. Tại Trà Vinh và các tỉnh miền Tây khác, dừa chính là một cây công nghiệp thế mạnh khi 80% sản lượng dừa cả nước đều tập trung tại đây. Tỉnh Trà Vinh đứng thứ hai về sản lượng với diện tích lên đến 25 nghìn ha. Tuy nhiên theo thời gian, biến đổi khí hậu cùng với xâm nhập mặn đã khiến một số vùng đất ở nơi này bị mặn ngập sâu. Dù vẫn cho hoa nhưng trái dừa thường bị rụng hoặc giảm năng suất từ 30 -70%. Đối với những khu vực này, nhà nông trồng dừa gần như không có kinh tế.

Sau một thời gian dài nghiên cứu về cây dừa quê hương, vợ chồng anh Phạm Đình Ngãi nhận thấy, ngoài thu trái thì cây dừa còn có thể thu hoa, từ hoa lấy mật. Nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng chỉ ra, các loại cây họ cọ đều có thể thu mật. Anh Ngãi khẳng định, mật hoa dừa là một nguồn dinh dưỡng hoàn toàn tự nhiên và có lợi cho sức khỏe. Cụ thể, chỉ số đường đường huyết trong mật hoa dừa rất thấp trong khi lượng kali, natri dồi dào, giàu khoáng chất, giúp cân bằng điện giải cho người sử dụng. 

Đặc biệt, mật hoa dừa còn mang hương vị thanh nhẹ tự nhiên cùng mùi dừa đặc trưng, hoàn toàn không sử dụng chất bảo quản. Chưa kể, mật hoa dừa là mật thực vật được làm từ hoa và có thể thay thế cho mật ong, hoàn toàn phù hợp với những người ăn thuần chay. Nhận ra cơ hội phát triển từ mật hoa dừa, vợ chồng anh Ngãi đã chọn luôn lĩnh vực này để đầu tư khởi nghiệp. Vì thế năm 2019, Công ty TNHH Trà Vinh Farm (Sokfarm) chính thức được thành lập, đánh dấu hành trình đưa sản phẩm mật hoa dừa đến với thị trường người tiêu dùng.

Tại Trà Vinh có nhiều huyện giáp biển, khi quyết định khởi nghiệp bằng mật hoa dừa, anh đã chuyển đổi những vùng dừa năng suất thấp sang trồng dừa thu mật, giúp tăng 3-5 lần giá trị kinh tế cho các nông hộ khi so sánh với mô hình trồng dừa thu trái truyền thống. Trong hành trình này, Trà Vinh Farm đã tiếp cận dự án trong chương trình hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nguồn tài chính hỗ trợ qua chương trình này đã giúp Trà Vinh Farm đưa công nghệ sản xuất và đầu tư cho việc nghiên cứu cũng như phát triển sản phẩm. 

Công ty của vợ chồng anh Ngãi bắt đầu từ việc chuyển đổi sang mô hình trồng dừa organic và cải tạo lại đất trồng cũng như quy trình trồng, đồng thời phục hồi hệ vi sinh có trong đất. Sau đó, Trà Vinh Farm không ngừng nghiên cứu và tìm lại kỹ thuật thu mật hoa dừa. CEO Phạm Đình Ngãi chia sẻ: “Có thể có tới 30 sản phẩm từ mật hoa dừa”.

Tạo lập chuỗi giá trị mới cho ngành dừa

Tính đến nay, sau 3 năm thành lập Trà Vinh Farm, điều mà vợ chồng anh Phạm Đình Ngãi tự hào nhất chính là tạo lập nên một chuỗi giá trị mới cho ngành dừa. Thay vì thu trái rồi bán với giá rẻ, các nông hộ hợp tác với Trà Vinh Farm hiện đã chuyển hướng sang thu mật, tăng cường giá trị kinh tế và lợi nhuận từ 3-5 lần. 

Cụ thể, nếu nông dân trồng dừa để thu trái, mỗi tháng có thể thu hoạch 7-12 triệu đồng/ha. Với mô hình trồng dừa để thu mật thì nông dân có thể thu 40-60 triệu đồng/tháng/ha, thu nhập xứng đáng với sức lao động của mình. Chưa kể, khi canh tác trên mảnh đất này, sức khỏe của người nông dân cũng sẽ được cải thiện hàng ngày. Người dân thay đổi rõ ràng ý thức về nghề nông và trồng dừa hữu cơ, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững thay vì chỉ làm theo phương pháp truyền thống.

Thời điểm hiện tại, Trà Vinh Farm đã có được nhà xưởng đạt chuẩn ISO 22000: 2018, sản phẩm mật hoa dừa của công ty cũng đã có mặt tại hơn 30 tỉnh thành khắp cả nước, liên kết với 400 nhà bán hàng. Vị CEO này cảm thấy vô cùng tự tin vào những giá trị đang tạo dựng nhờ mô hình liên kết với nông dân và chuyển giao kỹ thuật để bà con có thể tự mình thu mật.

Tuy nhiên, để có được thành quả như ngày hôm nay, vợ chồng anh Ngãi đã phải trải qua rất nhiều khó khăn và thách thức. Một trong số những thách thức lớn nhất chính là việc thu hút những người nông dân tại Trà Vinh gắn bó và đồng hành với doanh nghiệp, cùng nhau chia sẻ giấc mơ để nông dân có thể giàu có và hạnh phúc. Anh Ngãi bộc bạch, thương hiệu Sokfarm đã vấp phải khá nhiều sự nghi ngờ từ các nông hộ xung quanh khi mới bắt đầu chuyển đổi mô hình từ trồng dừa thu trái chuyển sang thu mật. Người trong vùng không tin nên người vùng khác lại càng khó thuyết phục, thách thức càng thêm lớn. 

Ròng rã 8 tháng trời, vợ chồng anh Ngãi tiến hành nghiên cứu và thử nghiệm nhằm tìm ra phương pháp thu mật chuẩn nhất. Sau nhiều lần thất bại, họ phát hiện nhiều thành phẩm có ích có thể được làm từ mật hoa dừa. Một khi đã có sản phẩm trong tay, thách thức tiếp theo là làm thế nào để có thể bán được hàng. Thời điểm đó, Sokfarm đã tham gia hàng loạt các hội chợ và các cuộc kết nối cung cầu; sử dụng các kênh truyền thông, trực tuyến và trực tiếp nhằm giới thiệu và giải thích để khách hàng hiểu được mật hoa dừa chính là một giải pháp và chất tạo ngọt mới, chỉ số đường huyết thấp và ít calo, thân thiện với sức khỏe và sẽ là một trong những chất tạo ngọt của xu hướng và của tương lai. 

Tuy nhiên, thách thức của Sokfarm vẫn chưa dừng ở đó. Thời điểm sản phẩm mới được chào bán ra thị trường thì dịch bệnh Covid-19 bùng phát. Trong hành trình 3 năm khởi nghiệp của Trà Vinh Farm thì có đến 2 năm phải chịu ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Do đó, vận chuyển hàng hóa, nhân sự di chuyển đều rất khó khăn. Trong nguy có cơ, dịch bệnh khiến mọi người càng thêm quan tâm về sức khỏe, những sản phẩm chăm sóc sức khỏe từ mật hoa dừa của thương hiệu này càng chiếm được sự chú ý. 

Nhân cơ hội này, vợ chồng anh Ngãi nhanh chóng thiết lập hệ thống bán hàng online, ghi nhận mức tăng trưởng “khủng” lên đến 200%/năm. Tính đến nay, thương hiệu này đã ra mắt 7 sản phẩm, bao gồm đường hoa dừa, nước uống mật hoa dừa, mật hoa dừa… và mới nhất là sản phẩm nước tương mật hoa dừa. Công ty vẫn nỗ lực nghiên cứu nhằm phát triển thêm sản phẩm mới, đáp ứng nhu cầu đa dạng và mở rộng của thị trường.  

Đưa thương hiệu ra khỏi biên giới Việt Nam

Không dừng lại ở thị trường trong nước, mong muốn của CEO Phạm Đình Ngãi là đưa sản phẩm từ mật hoa dừa của Sokfarm vươn xa hơn, ra khỏi biên giới Việt Nam, đến nhiều thị trường lớn trên thế giới. Nếu mục tiêu này hoàn thiện, cuộc sống của người dân trồng dừa ở Trà Vinh nói riêng và các miệt vườn ở miền Tây Nam Bộ nói chung sẽ ngày càng tốt hơn nữa. 

Vị doanh nhân trẻ chia sẻ trên Baodautu: “Cây dừa là một trong những loại cây có thể thích ứng tốt với xâm nhập mặn, do đó có thể nhân rộng và giúp làm giàu nếu giá trị mới của dừa được nhân lên. Hiện tại, Trà Vinh Farm đang nghiên cứu thêm nhiều sản phẩm cũng như cách chế biến từ mật hoa dừa, mục đích mở rộng nhóm khách hàng cũng như mô hình trồng dừa thu mật ra khắp miền Tây”.

CEO Trà Vinh Farm quan niệm: “Có công mài sắt có ngày nên kim”, “Đi mãi rồi cũng thành đường”. Thế nên, anh Ngãi cùng các cộng sự của mình đã lặn lội nghiên cứu ở nhiều thị trường khó tính trên thế giới như Mỹ, EU, Nhật Bản; đồng thời tìm hiểu những yêu cầu và đòi hỏi kỹ thuật mà những thị trường này đặt ra đối với mật hoa dừa.

Vị CEO này cùng cộng sự kiên trì đưa sản phẩm đi thử nghiệm, lần lượt vượt qua các rào cản, nhận được chứng nhận sản phẩm hữu cơ USDA của Mỹ và chứng nhận hữu cơ EU của thị trường châu Âu cũng như chứng nhận JAS của Nhật Bản… Tính đến nay, sản phẩm mật hoa dừa của Sokfarm đã có mặt ở Nhật Bản và Hà Lan. Công ty vẫn đang tiếp tục tìm kiếm các đối tác và cơ hội xuất khẩu vào những thị trường khác như Hàn Quốc, Mỹ, Đức, Pháp… thông qua việc tham dự những sự kiện xúc tiến thương mại và hội chợ quốc tế. 

Mục tiêu của Trà Vinh Farm là xuất khẩu vào năm 2030 sẽ chiếm 50% sản lượng, thay vì mức 10% như thời điểm hiện tại. Trong năm nay, Trà Vinh Farm sẽ có thêm 1 nhà xưởng mới và phát triển thêm 1-2 sản phẩm mới mỗi năm, đáp ứng nhu cầu của thị trường nói chung và sự phát triển của doanh nghiệp nói riêng. Vị CEO này cho biết, nếu đúng theo quỹ đạo, thương hiệu Sokfarm sẽ đạt được mục tiêu doanh thu 100 tỷ đồng trong năm 2025. Trước đó vào năm 2020, doanh số của Trà Vinh Farm đạt 5 tỷ đồng, đến năm 2021 đã tăng lên 11 tỷ đồng còn năm 2022 là khoảng 24 tỷ đồng...