Database management system (DBMS) là gì? Chức năng của DBMS

Database Management System (DBMS là gì)?

Database Management System hay viết tắt là DBMS - nghĩa là Hệ thống Quản trị Cơ sở dữ liệu. Đây là một phần mềm hệ thống phục vụ hoạt động tạo và quản lý những cơ sở dữ liệu, cho phép các người dùng cuối (end users) tạo, xem, đọc, cập nhật mới và xóa đi dữ liệu không dùng đến trong hệ thống cơ sở dữ liệu.

DBMS là một loại hình nền tảng giúp quản lý thông tin dữ liệu phổ biến và thịnh hành nhất hiện nay. Có thể nói DBMS vận hành hoạt động như một loại giao diện giữa hệ thống cơ sở dữ liệu và những người dùng hoặc các các ứng dụng/chương trình, đảm bảo rằng hệ thống dữ liệu luôn được tổ chức một cách đồng bộ và dễ dàng kết nối.

Theo thông tin từ bảng xếp hạng DB-Engine Ranking, ba DBMS phổ biến nhất trên thế giới hiện nay bao gồm:

• Oracle: DBMS này luôn giữ vững được vị trí dẫn đầu của mình kể từ thời điểm ra mắt năm 1979.
• MySQL: được các đại gia ở trong làng công nghệ như là Facebook và Google sử dụng,
• Microsoft SQL Server: sản phẩm được nghiên cứu bởi Microsoft, dễ dàng có thể thực hiện việc kết nối với những ứng dụng SharePoint, Excel, Word, Access,...

Những chức năng của Database Management System 

Database Management System có những chức năng cụ thể như sau:

Quản lý Data Dictionary

Data Dictionary là một nơi để công cụ DBMS có thể thực hiện việc lưu trữ những định nghĩa của các dữ liệu thông tin và các mối quan hệ (Metadata). DBMS sử dụng những chức năng này để từ đó tìm kiếm cụ thể được các cấu trúc, những mối quan hệ gắn bó giữa những thành phần hệ thống thông tin dữ liệu được yêu cầu khi các chương trình truy cập dữ liệu trong hệ quản trị cơ sở dữ liệu.

Quản lý Data Storage

Công cụ DBMS được sử dụng để tiến hành lưu trữ các thông tin dữ liệu và các loại hình biểu mẫu dữ liệu khác có tính liên quan. Định dạng về các loại báo cáo, quy tắc về hệ thống data validation, procedural code và cấu trúc xử lý những định dạng video clip và các hình ảnh. Nhờ có tính năng này mà người dùng có thể biết được dữ liệu đang nằm ở đâu hoặc cần phải thao tác thế nào.

Chuyển đổi và trình bày thông tin dữ liệu

Giúp chuyển đổi bất kỳ các thông tin dữ liệu nào được những người dùng nhập vào trong hệ thống các bản cấu trúc dữ liệu bắt buộc cố định. Sử dụng chức năng trình bày và thực hiện chuyển đổi dữ liệu, DBMS có thể nhanh chóng xác định những sự khác biệt giữa những định dạng về dữ liệu Logic và Physical.

Quản lý bảo mật

Đây là một trong những chức năng hữu ích và  quan trọng nhất của một công cụ DBMS. Nó đặt ra những quy tắc riêng, xác định việc người sử dụng có được phép kết nối với những hệ thống cơ sở dữ liệu này hay không.

Người dùng sẽ được các Admin cung cấp cho một tài khoản riêng bao gồm có username và password, chức năng này cũng sẽ có sự hạn chế nhất định đối với một số những dữ liệu cụ thể mà bất cứ người dùng nào cũng đều có thể theo dõi hoặc quản lý.

Kiểm soát truy cập

Tính nhất quán và toàn vẹn của các thông tin dữ liệu sẽ là cơ sở quan trọng của chức năng này. Đây là một loại hình công cụ vô cùng hữu ích có trong DBMS. Nó cho phép nhiều đối tượng người dùng truy cập vào hệ thống cơ sở dữ liệu trong một thời điểm nhất định không làm ảnh hưởng, tác động đến tính toàn vẹn của các cơ sở dữ liệu.

Quản lý tính toàn vẹn của các dữ liệu

DBMS chấp nhận những yêu cầu cụ thể khác nhau từ những người sử dụng thông qua các môi trường khác nhau nhưng vẫn giữ được tính toàn vẹn của chúng.

Transaction Management

DBMS hỗ trợ cung cấp một phương thức quản lý nhằm đảm bảo những sự cập nhật mới trong một Transaction có thể được thực hiện hoặc là không. Những Transaction này sẽ phải tuân thủ theo thuộc tính ACID.

Lợi ích khi sử dụng DBMS

Một trong những lợi ích quan trọng nhất và lớn nhất khi ứng dụng DBMS là vừa có thể cho phép những người dùng và các chương trình/ứng dụng khác dễ dàng truy cập và sử dụng được một cơ sở dữ liệu, vừa có thể thực việc việc quản lý sự vẹn toàn của các dữ liệu đó. Nói cách khác, DBMS có thể bảo vệ và duy trì các thông tin dữ liệu tốt hơn, hiệu quả hơn so với việc tạo ra những khu vực ổ chứa các dữ liệu mới cho mỗi người dùng hoặc cho mỗi chương trình/ứng dụng.

Chức năng lưu trữ dữ liệu cục bộ và quản lý của công cụ DBMS có thể giúp cung cấp các yếu tố lợi ích quan trọng như là bảo mật dữ liệu; cân bằng tối đa nhu cầu sử dụng của những người dùng ở trong cùng một hệ thống dữ liệu; phục hồi các dữ liệu khi chúng gặp phải các sự cố rủi ro hoặc xảy ra lỗi; ghi chú lại quá trình người dùng truy cập vào dữ liệu,...

Khi tích hợp sử dụng DBMS, hệ thống có thể dễ dàng được sửa chữa, thay đổi khi người dùng có yêu cầu. Những hạng mục thông tin, dữ liệu mới có thể được thêm vào các cơ sở dữ liệu mà không làm ảnh hưởng, tác động, gián đoạn đến hệ thống đang có hoặc tác động, ảnh hưởng đến người dùng hoặc các ứng dụng khác có trong hệ thống cơ sở dữ liệu. 

Tuy nhiên, DBMS cũng sẽ sử dụng dung lượng bộ nhớ và CPU nhiều hơn so những hệ thống lưu trữ tệp tin phổ biến, thông thường khác.

Những ưu điểm và nhược điểm nổi bật của Database Management System

Để hiểu biết rõ hơn về Database management system (DBMS), bạn có thể tham khảo về những ưu điểm và nhược điểm của chúng:

Ưu điểm của DBMS

• Cung cấp những phương thức quản lý, lưu trữ và truy xuất các nguồn dữ liệu thông tin với nhiều loại định dạng khác nhau dựa trên ngôn ngữ truy vấn (Query Language)
• Dễ dàng có thể duy trì ổn định
• Hỗ trợ sử dụng được nhiều chương trình ứng dụng trong một hệ thống cơ sở dữ liệu với khoảng thời gian xây dựng phát triển và duy trì một cách tối ưu và hiệu quả nhất.
• Bảo mật các thông tin dữ liệu thông qua việc cập nhật và sao lưu các dữ liệu tối thiểu
• Có khả năng tương thích với những ngôn ngữ lập trình ứng dụng như là Python và Java, hỗ trợ cho việc kết nối các cơ sở dữ liệu nhất định với bất cứ ứng dụng hay một trang web nào.
• Có khả năng thực hiện việc tự động sao lưu và phục hồi các dữ liệu gặp trục trặc khi cần thiết
• Cho phép các người dùng có thể dễ dàng truy cập cũng như chia sẻ các dữ liệu

Nhược điểm của DBSM

• Những hệ thống có tính chất tương đối phức tạp.
• Trên thị trường hiện nay có khá ít các phần mềm DBMS có sẵn đã được cấp phép chính thức. Chính vì thế khi một đơn vị tổ chức, công ty, doanh nghiệp muốn ứng dụng hệ thống này vào công việc họ sẽ bắt buộc phải mua một phần mềm DBMS chính thống nào đó.
• Các công ty hàng đầu có thể lưu trữ thông tin dữ liệu của họ ở trong một cơ sở dữ liệu duy nhất. Vì thế, nếu như xảy ra trường hợp cơ sở dữ liệu bị mất mát vì bất cứ lý do gì, thì toàn bộ các dữ liệu cũng sẽ biến mất và  không có bất cứ cách nào có thể phục hồi.
• DBMS hiện nay có nhiều loại khác nhau, có sản phẩm phù hợp với những yêu cầu công việc của doanh nghiệp và cũng sẽ có những loại sản phẩm không thực sự phù hợp. Doanh nghiệp dễ gặp phải rủi ro khi mua nhầm phải phần mềm không tương thích, không thể ứng dụng được, qua đó gây ra lãng phí ngân sách.
• DBMS có kích thước khá lớn và cần rất nhiều thời gian để triển khai, thiết lập chúng.

Những hệ quản lý dữ liệu DBMS phổ biến nhất thế giới hiện nay

Database management system (DBMS) phổ biến nhất là:

Hệ quản trị cơ sở dữ liệu Oracle

Oracle đang đứng đầu trong danh sách những hệ quản trị cơ sở dữ liệu nổi tiếng nhất hiện nay. Phiên bản mới nhất được thiết kế dành riêng cho Cloud và có thể thực hiện việc lưu trữ trên một Server hoặc là nhiều Server.

Hệ quản trị cơ sở dữ liệu MySQL

MySQL là một trong những hệ thống quản trị cơ sở dữ liệu phổ biến nhất dành cho những ứng dụng của Web. Điểm nổi bật của MySQL là phần mềm miễn phí, giúp người dùng tiết kiệm chi phí đáng kể. Phần mềm này thường xuyên được cập nhật các tính năng mới và cải tiến khả năng bảo mật.

Hệ quản trị dữ liệu SQL Server

Hoạt động dựa trên những nền tảng của Server Cloud cũng như của Server Local. Hỗ trợ được cho việc thiết lập để triển khai hoạt động ở trên cả 2 nền tảng cùng lúc.

Hệ quản trị dữ liệu Access

Microsoft Access cho phép các đơn vị cá nhân, các doanh nghiệp, các tổ chức có thể dễ dàng nắm bắt, quản lý các dữ liệu và tạo ra một báo cáo hoàn chỉnh một cách đơn giản, nhanh chóng, hiệu quả.

Tương lai của Database management system

Tính cho đến thời điểm 2020, xu hướng nổi bật nhất và có thể thấy rõ nhất trong lĩnh vực DBMS chính là sự thay đổi về cách thức xây dựng và sử dụng hệ quản trị DBMS. Một trong những nguyên nhân chính, quan trọng nhất dẫn đến việc này chính là sự thúc đẩy, phát triển vô cùng mạnh mẽ của công nghệ kỹ thuật DBMS mã nguồn mở. 

Theo thống kê trong năm 2020, có trung bình khoảng hơn 10% các doanh nghiệp sử dụng những hệ thống cơ sở dữ liệu mã nguồn mở. Những tổ chức công nghệ thông tin chính thống hoạt động trên thế giới cũng đã bắt đầu sử dụng những loại phần mềm mã nguồn mở ở trong một số các loại hoạt động.

Xu hướng này kéo theo hai xu hướng phụ: thứ nhất, những ông lớn hoạt động trong làng công nghệ tranh thủ thu mua lại những công ty cung cấp cơ sở dữ liệu mã nguồn mở quy mô nhỏ, thứ hai, những dịch vụ cơ sở dữ liệu đám mây củng cố và tăng dần thị phần. Trong đó, công nghệ đám mây được nhiều chuyên gia dự đoán sẽ trở thành "nền tảng mặc định cho quản lý dữ liệu". Không chỉ tăng nhanh về số lượng những người dùng, các công ty DBMS truyền thống cũng đã và đang ráo riết cho ra mắt hàng loạt những ứng dụng về cơ sở dữ liệu đám mây.

Database management system (DBMS) là một công cụ rất hữu ích cho các doanh nghiệp trong việc quản lý kho dữ liệu quy mô lớn của mình. Trong tương lai, dự báo DBMS sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn.