Cổ phiếu ngân hàng sẽ đón sóng trở lại?

Dòng tiền lớn “đổ vào” cổ phiếu ngân hàng 

Theo Doanhnhan.vn, trong nhịp điều chỉnh chung của thị trường, bộ phận tự doanh của các công ty chứng khoán và nhà đầu tư đã đẩy mạnh việc mua ròng, tạo lực cầu đỡ lượng cổ phiếu đang bị nhóm cá nhân trong nước bán ra. Khi cổ phiếu bất động sản, chứng khoán bị chốt lời trong giai đoạn trước, cổ phiếu ngân hàng đã trở thành nhóm tâm điểm của dòng tiền tự doanh. 

Dữ liệu của Algo Platform cho thấy, trong 4 phiên mua ròng 22 - 27/9, khối tự doanh công ty chứng khoán đã tiến hành mua ròng 1.264 tỷ đồng (cả khớp lệnh lẫn thỏa thuận) trên sàn HOSE. Giá trị vào ròng cổ phiếu ngân hàng là 930 tỷ đồng, chiếm đến 74% tỷ trọng mua ròng toàn khối. Trong phiên 28/9, khi dòng tiền đảo chiều và nhóm cổ phiếu vua đã trở thành tâm điểm tại chiều bán ra, với 357 tỷ đồng. 

Trong tuần qua, khối ngoại cũng đã có động thái cùng chiều, trong khi nhóm cổ phiếu mua nhẹ với trị giá hơn 66 tỷ đồng. Nhà đầu tư mua vào nhóm cổ phiếu ngân hàng ít hơn so với nhóm tự doanh, bởi hầu hết các quỹ đều nắm tỷ trọng lớn cổ phiếu ngân hàng ở trong danh mục của mình. Đặc biệt, nhiều mã ưa thích cũng đã rơi vào trạng thái hết room. 

Điển hình như quỹ VEIL do Dragon Capital quản lý với quy mô 1,9 tỷ USD, hơn ⅓ giá trị danh mục đầu tư là cổ phiếu ngân hàng. Quỹ này cũng phân bổ tỷ trọng 24,5% hồi cuối tháng 8 vừa qua. Ngoài ra, top 10 khoản đầu tư của Pyn Elite Fund (Phần Lan) là các mã STB, CTG, MBB, HDB, VNFin Lead ETF khi chiếm 43% danh mục.

Nếu xét tổng quan về xu hướng dòng tiền ngoại ở nhóm ngân hàng, cổ phiếu vua dù đã có tín hiệu đảo chiều trong 1 tuần gần đây nhưng vẫn bị hút ròng cao nhất tính từ đầu năm. Ước tính, khối ngoại đã bán ròng hơn 10.000 tỷ đồng, gồm các mã tâm điểm như: EIB (4.787 tỷ đồng), STB (2.673 tỷ đồng), VPB (1.448 tỷ đồng), MSB (1.345 tỷ đồng).

Lượng lớn cổ phần EIB được các nhà đầu tư ngoại sang tay cho nhóm trong nước thông qua giao dịch thỏa thuận. Đây vốn là mã ngân hàng khối tự doanh được ưa chuộng hàng đầu, nằm trong danh mục của nhiều CTCK cuối quý 2 năm nay. 

Ngoài 2 dòng tiền lớn được liệt kê ở trên, hoạt động mua nội bộ cùng người có liên quan tại ngân hàng diễn ra khá nhộn nhịp. Mới đầu tháng 9 này, bà Hồ Thủy Anh - con gái ông Hồ Hùng Anh - Chủ tịch Techcombank (mã chứng khoán: TCB), đã chi khoảng 2.880 tỷ đồng để mua hơn 82 triệu cổ phiếu, nâng tỷ lệ nắm giữ lên 2,97%. Trong khi đó, ông Ngô Chí Trung Johny, con trai ông Ngô Trí Dũng - Chủ tịch Hội đồng quản trị của VPBank (mã chứng khoán: VPB) cũng đã đăng ký mua 70 triệu cổ phiếu, tương đương 1,04% vốn để đầu tư. Theo kế hoạch, VPBank cũng sẽ phát hành riêng lẻ 1,19 tỷ cổ phiếu cho nhà đầu tư chiến lược - Sumitomo Mitsui Banking (SMBC) của Nhật Bản. Giá trị phát hành theo mệnh giá là 11.905 tỷ đồng.

Kể từ đầu năm, xu hướng phân hóa vẫn diễn ra mạnh mẽ với giá cổ phiếu ngân hàng, nhiều mã đã tăng giá với các câu chuyện riêng như tăng vốn (VCB, LPB), xử lý nợ xấu (STB), chuyển sàn (NAB), thoái vốn - đổi chủ (PGB). Hàng tỷ cổ phiếu được tung ra trong bối cảnh các ngân hàng tiến hành trả cổ tức đã được thị trường hấp thụ. 

Hai mặt vấn đề 

Trong báo cáo ngành được cập nhật vào tháng 9, Chứng khoán Tiên Phong (TPS) nhận định, định giá của ngành ngân hàng vẫn được đánh giá ở mức hấp dẫn. Hiện tại, P/B là 1,59x, thấp hơn mức định giá trung bình 5 năm, đạt 1,93x.

Xét về khía cạnh rủi ro, thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân bởi, nền kinh tế thế giới vẫn còn nhiều biến động, hoạt động sản xuất kinh doanh cùng nhu cầu tiêu dùng phục hồi chậm hơn dự kiến. Chưa kể, nợ xấu ngày càng tăng cao đã ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngành ngân hàng.

Một vấn đề khác nữa là tín dụng tăng trưởng thấp. Dữ liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy, tín dụng toàn nền kinh tế tính đến ngày 15/9/2023 đạt gần 12,6 triệu tỷ đồng, tương ứng với mức tăng 5,56%. Điều đáng nói, kế hoạch tăng trưởng tín dụng cho cả năm nay là 14 - 15%. Dù mặt bằng lãi suất cho vay thời gian qua đã giảm 1-1,5% song nhu cầu vốn của doanh nghiệp vẫn ở mức thấp. 

Ngoài ra, nhóm ngân hàng còn phải đối mặt với sự suy giảm chất lượng tài sản và nợ xấu gia tăng. Theo thống kê của SSI Research, nợ xấu trong quý 2/2023 vẫn trong xu hướng tăng với 11 điểm %. Bù lại, điểm sáng xuất hiện khi nợ xấu, nợ quá hạn hình thành mới ở các ngân hàng thương mại nhà nước hoặc một số đơn vị khác đã chậm lại so với quý đầu năm nay và quý cuối năm ngoái.

Với những điểm tích cực, khối phân tích của TPS kỳ vọng, tín dụng sẽ dần phục hồi, đến quý 4/2023 sẽ tăng mạnh nhờ 3 yếu tố. Yếu tố thứ nhất là Chính phủ có nhiều chính sách tích cực để hỗ trợ toàn nền kinh tế tháo gỡ khó khăn. Thứ hai, thị trường xuất nhập khẩu đang dần khởi sắc, được kỳ vọng trong những tháng cuối năm nay và đầu năm tới sẽ phục hồi. Hầu hết các quốc gia đã đến giai đoạn cuối của chính sách thắt chặt tiền tệ, những yếu tố vĩ mô đang phục hồi, đi vào ổn định sẽ thúc đẩy tiêu dùng tại các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam. Cuối cùng, giải ngân đầu tư công đã có nhiều tín hiệu tích cực cả về tỷ lệ đạt kế hoạch và tốc độ tăng trưởng.

Liên quan vấn đề này, MBS nhận định những ngân hàng có chất lượng tài sản ít suy giảm hơn trong nửa đầu đầu năm nay sẽ có dư địa đẩy tín dụng cao hơn.