Cổ phiếu của Mía đường Sơn La giảm mạnh dù lãi lớn, cổ tức ‘khủng’

Thực tế, những câu chuyện ‘ngược đời’ không hề hiếm gặp trên thị trường chứng khoán. Nhiều doanh nghiệp lỗ nặng nhưng cổ phiếu vẫn tăng phi mã, ngược lại cũng có những cái tên lãi lớn, cổ tức khủng nhưng cổ phiếu vẫn giảm mạnh. Trường hợp điển hình của vế sau chính là cổ phiếu SLS của CTCP Mía đường Sơn La.

Trước đó, cổ phiếu này từng đi ngang vùng đỉnh lịch sử với mức giá hơn 200.000 đồng. Sau thời kỳ huy hoàng, mã cổ phiếu của Mía đường Sơn La bất ngờ lao dốc từ giữa tháng 10. Chỉ trong 3 tuần ngắn ngủi, SLS đã ‘tụt dốc không phanh’, có thời điểm xuống mức 145.000 đồng/cổ phiếu - mức thấp nhất kể từ đầu tháng 4 năm nay. Sau đó, mã này dù đã hồi phục đôi chút nhưng thị giá so với đỉnh vẫn thấp hơn khoảng 21%.

Sau thời kỳ huy hoàng, mã cổ phiếu của Mía đường Sơn La bất ngờ lao dốc từ giữa tháng 10

Cổ phiếu SLS của Mía đường Sơn La bất ngờ lao dốc vào thời điểm số liệu kinh doanh quý 1 niên độ 2023-24 (từ 1/7/2023 đến 30/09/2023) của công ty này được hé lộ với mức tăng trưởng khá ấn tượng so với cùng kỳ. Theo như báo cáo, doanh thu thuần của Mía đường Sơn La trong quý này là gần 431 tỷ đồng, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế cũng tăng 47% và đạt 119 tỷ đồng. Ngoài ra, lãi cơ bản trên cổ phiếu (EPS) đạt 12.183 đồng.

Không chỉ ghi nhận kết quả kinh doanh ấn tượng, Mía đường Sơn La còn rất được lòng các cổ đông khi chia cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ lên đến 150%, tương ứng 15.000 đồng/cổ phiếu, cho niên độ 2022-2023. Ngày chốt danh sách cổ đông là ngày 24/10, ngày thanh toán dự kiến là 14/11.

Trước đó, các cổ đông của Mía đường Sơn La tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2023 cũng đã đề nghị tăng tỷ lệ chia cổ tức niên độ 2022-2023 từ 100% lên 150%/vốn điều lệ và Đại hội đã thông qua đề nghị này.

Vì sao cổ phiếu SLS ‘xuống dốc’?

Yếu tố đầu tiên cần đề cập chính là kết quả kinh doanh của công ty. Trong quý 1 của niên độ mới, doanh thu và lợi nhuận của Mía đường Sơn La dù tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái nhưng lại sụt giảm so với quý liền trước. Việc chuỗi tăng trưởng lợi nhuận quý bị ‘chặt đứt’ khiến một số cổ đông tham vọng cảm thấy không hài lòng.

Trong quý 1 của niên độ mới, doanh thu và lợi nhuận của Mía đường Sơn La dù tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái nhưng lại sụt giảm so với quý liền trước

Đáng chú ý, quý 4 của niên độ 2022-2023 chính là giai đoạn bùng nổ về kết quả kinh doanh của Mía đường Sơn La. Thời điểm đó, công ty này đã lập kỷ lục cả về doanh thu và lợi nhuận, cùng mức tăng trưởng bằng lần so với cùng kỳ. Do đó, công ty khó có thể phá được kỳ vọng trong quý vừa qua.

Bên cạnh đó, vấn đề tồn kho còn tồn đọng trong bức tranh tài chính quý 1 niên độ 2023-24 của Mía đường Sơn La cũng là yếu tố khiến giới đầu tư đắn đo. Tính tại ngày 30/9/2023, giá trị tồn kho của doanh nghiệp ngành mía đường này chỉ còn khoảng 76 tỷ đồng, tương đương với mức giảm gần 250 tỷ đồng chỉ sau một quý. Đồng thời, đây cũng là mức tồn kho thấp nhất của SLS trong nhiều năm gần đây. Mức tồn kho thấp kỷ lục khiến giới đầu tư lo ngại công ty không có hàng để bán trong quý tới và ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh.

Ngoài ra, giá đường vẫn đang neo đậu ở mức cao khiến Mía đường Sơn La gặp rủi ro trong việc nhập hàng bên ngoài để bán trong trường hợp giá hàng hóa này đảo chiều. Thời tiết không thuận lợi, nguồn cung hạn chế cũng sẽ ảnh hưởng đến khả năng nhập hàng của SLS.

Vấn đề tồn kho còn tồn đọng trong bức tranh tài chính quý 1 niên độ 2023-24 của Mía đường Sơn La cũng là yếu tố khiến giới đầu tư đắn đo

Bên cạnh đó, Mía đường Sơn La còn phát sinh thêm nhiều khoản phải thu với những doanh nghiệp liên quan đến lãnh đạo và người nhà, điển hình như Đường Kon Tum (KTS), Nam Phương Hà Tiên, Mía đường Tuy Hoà, Mía đường Trà Vinh, Kim Hà Việt,… Số dư cuối kỳ dù không quá lớn, song khoản mục này cũng là một trong những yếu tố khiến các cổ đông “lăn tăn”.

Thực tế cho thấy, ngành mía đường Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức dù được đánh giá sẽ hưởng lợi từ xu hướng của giá đường. Liên quan đến vấn đề này, Ban lãnh đạo Mía đường Sơn La khi nhận định về niên độ 2023-24 cũng dự báo về những khó khăn do thị trường, giá cả nguyên vật liệu cũng như tác động của biến đổi khí hậu sẽ khiến sản lượng mía sụt giảm.

Điều đáng nói, hiện tượng El-Nino thời gian qua và sắp tới vẫn diễn ra khá nghiêm trọng. Yếu tố này ảnh hưởng nặng nề đến vùng nguyên liệu mía. Thời tiết cực đoan khiến cho nhiều diện tích trồng mía bị chết hoặc giảm sản lượng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, kết quả kinh doanh của công ty.

Còn một yếu tố khác đến từ giá cả vật tư nông nghiệp. Theo đó, giá của mặt hàng này vẫn ở mức cao, kéo thu nhập của người trồng mía giảm xuống. Ngoài ra, vùng nguyên liệu của Mía đường Sơn La cũng đang chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ nhiều loại cây trồng khác…

Chia sẻ về kế hoạch kinh doanh niên độ 2023-2024 (1/7/2023 đến 30/6/2024), Mía đường Sơn La cho biết, công ty đặt mục tiêu thận trọng với tổng doanh thu khoảng 1.046 tỷ đồng, so với niên độ trước đã giảm hơn 39%; kế hoạch lợi nhuận sau thuế đạt 137 tỷ đồng, giảm gần 74% so với kết quả thực hiện của niên độ 2022-2023. Theo dự kiến, SLS sẽ chia cổ tức cho các cổ đông bằng tiền mặt với tỷ lệ 50% cho niên độ 2023-24, tương ứng với 5.000 đồng cho mỗi cổ phiếu.