Cơ hội đầu tư cổ phiếu ngân hàng hiện tại như thế nào?

Theo Doanhnhan.vn, sự giảm tốc trong kết quả kinh doanh của các ngân hàng trong nửa đầu năm nay đã được nhiều chuyên gia dự báo từ trước. Song, dưới tác động của chính sách tiền tệ mở rộng cùng những giải pháp tài khóa khác, các chuyên gia kỳ vọng nửa sau của năm nay sẽ có những diễn biến khả quan hơn về thu nhập và lợi nhuận của ngành.

Cổ phiếu ngân hàng còn dư địa để tăng trưởng

Trong một báo cáo ngành ngân hàng mới đây, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định, cổ phiếu ngân hàng vẫn còn dư địa tăng trưởng về giá với mức P/B hiện tại trong bối cảnh phần lớn hoạt động kinh tế sẽ hồi phục từ cuối năm nay và ngày càng khả quan hơn trong năm 2024.

Các chuyên gia VDSC cũng nhận định, định giá ngành đã phục hồi một cách tương đối sau khi có hướng tháo gỡ cho những nút thắt về trái phiếu doanh nghiệp và bất động sản. Thời điểm hiện tại, mức P/B của ngành ngân hàng đang tương đương với giai đoạn 2016-2017, trong bối cảnh thị trường bất động sản bắt đầu khởi sắc sau một giai đoạn trầm lắng.

Đồng thời, báo cáo cũng cho biết: “Do đó, trong bối cảnh hiện tại, chúng tôi cũng kỳ vọng những hoạt động kinh tế sẽ cho thấy sự phục hồi rõ rệt hơn để nhóm cổ phiếu ngân hàng được tái định giá lên mặt bằng cao hơn”.

Chính sách hỗ trợ thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp giúp rủi ro nợ xấu tăng cao tại một số ngân hàng thương mại sẽ được trì hoãn, thậm chí sẽ không hiện thực hóa. Khi đó, các ngân hàng thương mại nhóm 1 như Techcombank hay MB sẽ có thêm lợi thế để cạnh tranh. 

Trong 6 tháng đầu năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã thể hiện rõ sự ưu tiên cho mục tiêu giảm lãi suất để hỗ trợ phục hồi và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Một số rủi ro về những biến số vĩ mô đã được đẩy lùi khi bức tranh về tăng trưởng kinh tế còn kém khả quan đã khiến các nhà điều hành ưu tiên cho việc giảm lãi suất. 

Cụ thể, lạm phát được kiểm soát ổn định, sau đó tạo đỉnh trong quý đầu năm nay. Ngoài ra, nhu cầu tín dụng chững lại với tăng trưởng tín dụng thấp trong nửa đầu năm, trong khi đồng bạc xanh giảm xuống, nhu cầu nhập khẩu suy yếu đã tạo điều kiện để  tăng cường dự trữ ngoại hối đầu tháng 5/2023 ghi nhận khoảng hơn 92 tỷ USD. Chưa kể, lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh, dao động ở mức thấp và khối lượng giao dịch lớn cho thấy, thanh khoản trong hệ thống vẫn còn khá dồi dào. 

Từ tháng 3 đến tháng 6 năm nay, Ngân hàng Nhà nước liên tục giảm lãi suất điều hành, theo đó lãi suất kỳ hạn dưới 6 tháng cũng đã giảm từ 6% xuống còn 4,75%. Lãi suất tái chiết khấu cùng lãi suất cấp vốn lần lượt giảm từ 3,5% và từ 6% xuống 3% và 4,5%. Dễ dàng thấy được, những lãi suất này đã về mức trước giai đoạn căng thẳng thanh khoản, nguyên nhân do thị trường trái phiếu doanh nghiệp biến động vì Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất điều hành vào tháng 10 năm ngoái. 

Chi phí huy động sẽ giảm dần trong quý 3/2023

Theo nhận định của VDSC, chi phí huy động tăng mạnh trong quý đầu năm phản ánh những đợt tăng lãi suất niêm yết của hệ thống ngân hàng hồi quý 4/2022, đến quý 2/2023 đã tăng chậm lại trên toàn ngành, song mức độ giữa các ngân hàng lại khác nhau bởi còn phụ thuộc vào cấu trúc và lợi thế huy động của từng ngân hàng.

Theo dự báo của các chuyên gia phân tích, chi phí huy động sẽ bắt đầu giảm dần kể từ quý 3/2023. Nguyên nhân bởi, hầu hết những cấu trúc huy động của các ngân hàng đều là tiền gửi có kỳ hạn ngắn từ 3-6 tháng, phản ánh rõ ràng hơn tác động của việc cắt giảm lãi suất tiền gửi niêm yết từ tháng 3 năm nay.

Đến quý 4/2023, hiệu ứng này sẽ tiếp diễn trong bối cảnh chi phí huy động dự kiến đi ngang hoặc giảm nhẹ nếu Ngân hàng Nhà nước tiếp tục cắt giảm lãi suất. Nhóm Big4 gần đây đã liên tục giảm lãi suất tiền gửi niêm yết có hiệu lực từ giữa tháng 7. Đồng thời, chi phí huy động của nhóm này cũng sẽ tiếp tục giảm mạnh. VDSC dự báo, lãi suất cho vay sẽ đi theo xu hướng giảm, tốc độ chậm hơn kể từ quý 3 vì độ trễ khoảng 3-6 tháng trong việc tái định lãi suất. 

Mặc dù NIM có thể phục hồi so với 2 quý đầu năm, song NIM của cả năm 2023 sẽ giảm phân hóa theo từng nhóm ngân hàng. Ngoài ra, động lực tăng trưởng thu nhập ngoài lãi hạ nhiệt khiến tổng thu nhập hoạt động tăng trưởng thấp so với quá khứ, sau đó sẽ quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng năm 2024. 

Đáng chú ý, báo cáo của VDSC cũng dự báo, mức tăng trưởng tín dụng toàn ngành trong năm nay sẽ phục hồi khoảng 12%, trong khi năm 2022 là 14,5%. Trong nhiều năm, tín dụng liên quan đến bất động sản là động lực chính của tổng tăng trưởng tín dụng và chiếm khoảng 20% dư nợ tín dụng.

Chính vì thế, lãi suất cho vay của những khoản vay mua nhà trở về mức ưu đãi và những dự án chào bán vào cuối năm sẽ là động lực thúc đẩy nhu cầu tín dụng nửa sau năm nay và năm sau của các nhà phát triển lẫn cá nhân. Nhóm phân tích cũng chỉ ra, hầu hết các ngân hàng đều tăng trưởng tín dụng thấp hơn cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, những ngân hàng cho vay đối với những nhà phát triển bất động sản đã có tăng trưởng tín dụng vượt trội hơn. Ngược lại, các ngân hàng có tỷ trọng khối khách hàng cá nhân lại đang chậm lại.  

Nợ xấu dù hạ nhiệt nhưng vẫn ở mức cao

Quý 2/2023, tỷ lệ nợ xấu nhìn chung vẫn neo cao. Tuy nhiên, tốc độ hình thành nợ xấu đã có dấu hiệu hạ nhiệt so với mức kỷ lục của quý đầu năm. Đáng chú ý, nợ xấu đã tăng liền 3 quý liên tiếp. Kết quả khảo sát tại 27 ngân hàng niêm yết cho thấy, tỷ lệ nợ xấu ngành dù vẫn tiếp diễn đà tăng nhưng tốc độ đã dần hạ nhiệt, dừng ở mức 2,1% với mức tăng lớn nhất là 25% đến từ nợ Nhóm 4. Ngoài ra, sự phân hóa rõ nét giữa chất lượng tài sản của nhóm ngân hàng cổ phần với Big4 cũng giảm, xu hướng cải thiện cũng đồng thuận hơn nhiều trong quý vừa qua.

Thực tế, tỷ lệ nợ xấu đã hình thành chậm lại ở 4 nhóm ngân hàng nhưng vẫn thể hiện mức độ khác nhau giữa từng cái tên, đặc biệt trong bối cảnh áp lực còn nhiều đối với những ngân hàng ảnh hưởng bởi biến động trên thị trường bất động sản cùng với những khó khăn từ phân khúc khách hàng cá nhân. Tuy nhiên, Vietcombank và ACB nhờ cách tiếp cận thận trọng vẫn là 2 ngân hàng có chất lượng tài sản tốt nhất trong hệ thống.  

Thông tư 02 được ban hành và có hiệu lực từ 24/4/2023 của Ngân hàng Nhà nước được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện để các ngân hàng giữ nguyên nhóm nợ và hỗ trợ khả năng làm mềm xu hướng gia tăng của tỷ lệ nợ xấu, giúp giảm áp lực trích lập chi phí dự phòng trong vài quý tiếp theo. Đánh giá của VDSC cho thấy, tổng quy mô nợ cơ cấu theo Thông tư 02 trên tổng dư nợ sẽ thấp hơn quy mô trong đại dịch.

Trong quý 2/2023, nợ xấu hình thành vẫn ở mức cao là do đà tăng mạnh của nợ Nhóm 2 trong quý 1. Do đó, các chuyên gia kỳ vọng, tỷ lệ nợ xấu sẽ ghi nhận mức đỉnh trong quý 3/2023, tạo cơ sở để cuối năm giảm dần trong bối cảnh sức khỏe nền kinh tế được phục hồi.