Chuyên gia chứng khoán: Trong nguy có cơ, doanh nghiệp đã có tích lũy nguồn lực để tìm kiếm cơ hội đầu tư

Điều tồi tệ nhất của thị trường tài chính chưa diễn ra

Thời gian gần đây, thị trường tài chính thế giới liên tục chứng kiến những thương vụ ngân hàng rơi vào khủng hoảng như Silicon Valley Bank (SVB) tại Mỹ hay Credit Suisse tại Thụy Sỹ. Tâm lý nhà đầu tư trong nước theo đó cũng bị ảnh hưởng đáng kể từ bức tranh tài chính toàn cầu vẫn ảm đạm sau đại dịch Covid-19.

Có thể thấy, Covid-19 đã đẩy tình hình thế giới vào một giai đoạn bất ổn nghiêm trọng và hệ lụy mà nó để lại là hệ thống kinh tế và tài chính toàn cầu đang rơi vào cuộc suy thoái nặng nề nhất trong vài thập kỷ vừa qua.

Bà Nguyễn Vũ Thùy Hương - Giám đốc Khối Đầu tư Chứng khoán SSI chia sẻ: "Tôi cho rằng những điều tồi tệ nhất vẫn còn chưa diễn ra. Lãi suất tăng, điều kiện tài chính thắt chặt đã làm gia tăng những rủi ro của hệ thống tài chính toàn cầu".

Nền kinh tế thế giới không thể chống chịu được lâu dài với mức lãi suất hiện tại. Niềm tin của người dân vào hệ thống ngân hàng đang dần bị xói mòn, sau khi các ngân hàng tiếp tục gặp rủi ro thanh khoản với rất ít dấu hiệu được báo trước.

Ngoài ra, niềm tin của nhà đầu tư cũng bị lung lay khi nhiều loại tài sản có mức độ rủi ro cao hơn nhiều so với kỳ vọng chung của thị trường. Điều này dẫn đến bức tranh triển vọng phục hồi của nền kinh tế thế giới trở nên ảm đạm hơn trong năm 2022.

Bà Hương cho rằng, sự sụp đổ của hệ thống tài chính không đơn giản có thể đoán định được từ việc đọc báo cáo tài chính, mà nó còn đến từ niềm tin của người dân và nhà đầu tư.

Yếu tố minh bạch rất quan trọng trong việc xây dựng niềm tin. Sự minh bạch không chỉ đến từ phía cơ quan quản lý hay các thành viên thị trường, mà còn trong toàn bộ hành trình của khách hàng đối với một định chế tài chính, bên cạnh những nhân tố khác như quản trị rủi ro, bảo mật thông tin, cá nhân hóa để đáp ứng các yêu cầu và mong muốn riêng của các khách hàng.

Theo vị chuyên gia, thị trường chứng khoán ra đời với hai mục tiêu. Trong đó, mục tiêu thứ nhất và quan trọng nhất là huy động vốn cho nền kinh tế. Và thứ hai là tạo thanh khoản, tứ để người dân chủ động đầu tư thị trường, mua đi bán lại, đầu tư vào các công ty và gián tiếp sở hữu công ty, phân chia lợi nhuận trên thị trường.

Trong nguy có cơ

Thị trường chứng khoán hiện nay đang trải qua giai đoạn khó khăn nhất kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008 khi mà gần như các yếu tố quan trọng tác động đến thị trường đều đồng loạt trở nên tiêu cực.

Có thể kể đến như tình hình thanh khoản khó khăn của ngành ngân hàng, tỷ giá tăng mạnh đột biến trên nền lãi suất cao, các vụ vi phạm pháp luật nghiêm trọng ở một số doanh nghiệp bất động sản và ngân hàng cổ phần, bên cạnh đó sự bất ổn của thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng khiến niềm tin của nhà đầu tư sụt giảm, qua đó kéo theo thanh khoản giảm mạnh.

Theo đó, các công ty chứng khoán đều ít nhiều chịu tác động. Thị trường bắt đầu xuất hiện các công ty bị mất thanh khoản tạm thời khi tài sản trên danh mục đầu tư không thể ngay lập tức chuyển thành tiền, để đáp ứng các nhu cầu thanh toán cũng như xuất hiện hàng loạt nợ xấu trong hoạt động cho vay margin.

Vị chuyên gia SSI khẳng định: "SSI cho đến thời điểm này chưa phát sinh bất kì một khoản nợ xấu, trái phiếu quá hạn hay rủi ro thanh toán nào, đồng thời duy trì được trạng thái thanh khoản dồi dào cho tất cả các mảng".

Trong danh mục đầu tư bao gồm cả cổ phiếu và trái phiếu chỉ bao gồm những hàng hóa của tổ chức phát hành là đơn vị có tín nhiệm, tình hình tài chính tốt và thanh khoản cao, dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt khi cần thiết.

Bà Nguyễn Vũ Thùy Hương nhấn mạnh, trong 23 năm hoạt động doanh nghiệp đã trải qua nhiều cuộc khủng hoảng tài chính, nhưng vẫn luôn giữ được vị thế dẫn đầu và ngày càng trở nên vững mạnh hơn. Sự thành công đến từ 3 yếu tố chính: tính chủ động, nội tại khỏe mạnh và sự khôn ngoan.

Chủ động là biết mình là ai, mình muốn gì và cần phải làm gì. SSI luôn chọn lựa mục tiêu rõ ràng, chọn làm những gì hiểu rõ nhất, tập trung nguồn lực và thời gian để có thể làm tốt nhất.

Khỏe mạnh ở đây là giữ một trạng thái dồi dào và tiềm lực nội tại, sức mạnh tài chính, đội ngũ nhân sự vững vàng. Khỏe để các đối tác yên tâm, nhà đầu tư có niềm tin đối thủ phải dè chừng khi có ý định tấn công.

Sự khôn ngoan chính là tính tuân thủ kỷ luật trong kinh doanh, đầu tư và thượng tôn pháp luật. Thị trường luôn đầy rẫy những cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro đi kèm, công ty biết đâu là điểm dừng và điểm giới hạn để lựa chọn cơ hội phù hợp.

Khi công ty mài giũa sắc bén cả 3 yếu tố trên thì rất khó trở thành "con mồi" cho các đối thủ khác, mà ngược lại luôn sẵn sàng ở thư thế "người đi săn".

Trong giai đoạn khủng hoảng hiện tại, đại diện SSI luôn tin tưởng có những cơ hội để gia tăng vị thế, chẳng hạn như việc mua lại một công ty chứng khoán đối thủ.

Vị giám đốc SSI nêu quan điểm không có khủng hoảng thì làm sao có thể thấy được công ty nào khỏe, công ty nào yếu, hay làm sao có chuyện ông lớn số 1 nuốt ông lớn số 2 dễ dàng như vậy, chẳng hạn như trường hợp UBS thâu tóm lại Credit Suisse đang diễn ra.

"Trong nguy có cơ. Có cơ hội tốt xuất hiện, tại sao chúng tôi lại không "đi săn" chứ", vị chuyên gia đặt vấn đề.

Chứng khoán SSI sẽ tập trung lựa chọn cơ hội phù hợp. Việc mua lại một công ty chứng khoán hay thực hiện thương vụ M&A theo chiều ngang sẽ giúp SSI gia tăng thị phần, mở rộng quy mô, doanh thu lợi nhuận đồng thời loại bỏ đối thủ cạnh tranh.

Bà Hương cho biết, SSI có thể quan tâm đến một công ty dựa trên các tiêu chí mạng lưới khách hàng, thị phần, công nghệ hoặc có danh mục tài sản tốt... chứ không quan tâm đến việc mua thêm một giấy phép hoạt động.

Với tôn chỉ hoạt động dựa trên nền tảng phát triển bền vững nên công ty chỉ cân nhắc khi bất kỳ cơ hội nào đem lại giá trị gia tăng, lợi ích bền vững lâu dài cho khách hàng và cổ đông.

Chứng khoán năm 2023, nên tham lam hay sợ hãi?

Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett có một câu nói nổi tiếng là "Hãy tham lam khi người khác sợ hãi", liệu trong năm 2023, khi một số nhà đầu tư rời bỏ thị trường, thì những nhà đầu tư còn lại có nên "tham lam" tìm kiếm cơ hội sinh lời? Đây là câu hỏi và cũng là băn khoăn trăn trở của nhiều nhà đầu tư hiện nay.

Đưa ra lời khuyên cho nhà đầu tư, ông Nguyễn Anh Khoa , Trưởng phòng Phân tích Chứng khoán Agriseco cho rằng, trước bối cảnh thị trường xuất hiện nhiều thông tin tốt xấu đan xen, nhà đầu tư nên giữ một tâm thế vững chắc, chủ động bám sát thị trường để đưa ra hành động kịp thời. Tỷ trọng cổ phiếu năm giữ phù hợp là ở mức 20-30%, đồng thời nên có sẵn lượng tiền mặt trong tài khoản để giải ngân khi thị trường có nhịp hồi trở lại.

Với xu hướng dòng tiền trên thị trường đang có sự phân hóa cao, nhà đầu tư nên áp dụng chiến lược "đánh ngắn". Cụ thể, với những vị thế có lãi khi cổ phiếu về tài khoản, nhà đầu tư nên ưu tiên chốt lời để có thể bảo toàn lợi nhuận. Ngược lại, đối với những mã thăm dò sai thì nên hạ tỷ trọng để hạn chế rủi ro trước những biến động của thị trường.