Chung cư 50-70 năm sẽ giảm giá, giúp việc mua nhà trở nên dễ dàng hơn

Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản thuộc Bộ Xây dựng vừa cung cấp thêm thông tin về việc đề xuất quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư tới người dân. Vấn đề này đang gây tranh cãi trong dư luận thời gian qua.

Theo cơ quan này, việc xây dựng chung cư ở đô thị là xu hướng tất yếu. Quy định nhà có niên hạn (ví dự 50-70 năm hay 80-90 năm) sẽ không làm thay đổi quá nhiều hay việc người dân chuyển từ mua chung cư sang mua nhà đất cũng không đáng phải bận tâm quá nhiều. 

Tuy nhiên thời gian sở hữu nhà chung cư cũng có quy định riêng và tác động trực tiếp đến giá bán nhà ở. Cụ thể nhà ở theo xu hướng giá sẽ giảm hơn so với sở hữu lâu dài. Vậy nên, những chung cư có niên hạn sẽ có giá thấp hơn, từ đó người có thu nhập trung bình sẽ dễ dàng tiếp cận hơn. Trong khi tất cả các quyền lợi của người mua nhà vẫn được đảm bảo và diễn ra bình thường.

Bổ sung quy định để nâng cấp căn hộ chung cư

Bộ Xây dựng cũng cho biết, do đặc điểm của nhà chung cư là công trình có quy mô lớn, tập trung nhiều người sinh sống. Và theo thời gian thì chắc chắn công trình sẽ xuống cấp và mất an toàn trong quá trình sử dụng. Bộ cũng lý giải thêm: "Khi những công trình này hết niên hạn sử dụng theo quy định hoặc chưa hết hạn nhưng bị xuống cấp thì cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện kiểm định để đánh giá chất lượng".

Theo kết luận của cơ quan chức năng, nếu công trình vẫn còn sử dụng được thì sẽ tiếp tục cho phép sử dụng. Còn nếu công trình không đảm bảo an toàn cho người sử dụng thì những căn chung cư đó sẽ phải phá dỡ để xây dựng lại.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng cho biết về quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư theo thời hạn sử dụng. Nhà chung cư không chỉ có thời hạn 50-70 năm mà hiện nay được đánh giá dựa trên hồ sơ thiết kế xây dựng và thời hạn sử dụng thực tế. Trong bất kỳ hồ sơ thiết kế nào, tuổi thọ của công trình phải được nêu rõ ràng, có thể từ 50 đến 70 năm hoặc dài hơn, điều đó tùy thuộc vào từng công trình cụ thể.

Khi công trình đã hết hạn sử dụng hoặc xuống cấp nghiêm trọng trong quá trình sử dụng thì Bộ xây dựng sẽ thực hiện kiểm định để lấy kết quả đánh giá. Từ đó mới cho phép tiếp tục sử dụng hay phải phá dỡ để xây dựng lại.

Ngoài ra, từ thực trạng công tác cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ của Bộ xuất hiện nhiều trường hợp dù đã hết niên hạn sử dụng, chất lượng bị xuống cấp nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản nhưng việc di dời để phá dỡ và xây dựng lại rất khó khăn.

Bởi nhiều người dân cho rằng họ có quyền sở hữu tài sản nhà ở vĩnh viễn nên việc phá dỡ tu sửa phải do họ quyết định. Mặc dù pháp luật dân sự đã quy định việc sở hữu, sử dụng tài sản của chủ sở hữu không được làm ảnh hưởng đến tài sản của các chủ sở hữu khác, nhất là các bất động sản liền kề.

"Vậy nên  việc bổ sung quy định về thời hạn sở hữu là vô cùng cần thiết. Điều đó sẽ tạo nên cơ sở pháp lý giúp khắc phục các khó khăn, vướng mắc trong công tác cải tạo, xây dựng lại các nhà chung cư cao tầng...", Bộ xây dựng nhấn mạnh. Cũng theo cơ quan này cho biết: việc đề xuất quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư vẫn phải đảm bảo đầy đủ quyền lợi cho người dân đang sinh sống ở đó. Bộ nêu rõ: “Các đề xuất về những tình huống cụ thể được  đưa ra để xử lý. Theo đó, trong thời hạn sở hữu nhà chung cư người dân vẫn được quyền mua bán, cho tặng hoặc thậm chí là thừa kế”.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp sau khi công trình hết hạn sử dụng nhưng kết quả kiểm định chất lượng vẫn được đảm bảo an toàn cho người sử dụng thì người ở khu đó vẫn tiếp tục được sở hữu theo thời hạn ghi trong kết luận kiểm định của cơ quan có thẩm quyền…

Đã tham khảo nhiều nước trên thế giới

Bộ Xây dựng cho biết, việc đưa ra đề xuất quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư là do tham khảo được dựa trên kinh nghiệm của những nước khác trên thế giới. Từ đó chúng ta cũng tích luỹ được thêm những kinh nghiệm quý báu cho mình.
Cụ thể như ở Trung Quốc, thời hạn sở hữu nhà chung cư cũng khoảng 50-70 năm. Trong khi đó, ở Thái Lan là 30 năm và có thể gia hạn thêm. Đối với Singapore hoặc Mỹ thời hạn sở hữu tối đa là 99 năm và khi chủ sở hữu muốn gia hạn thêm sẽ phải nộp một khoản phí nhất định...

“Người sở hữu nhà chung cư có thời hạn không cần băn khoăn quá nhiều về quyền lợi của mình, bởi việc đề xuất các chính sách xử lý sẽ xảy ra đúng trình tự như nêu trên", Bộ Xây dựng giải thích thêm. Ngoài ra, dựa theo quy định của pháp luật đất đai, bộ Xây dựng cũng cho biết: việc đề xuất thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định theo thời hạn sử dụng của công trình đó.

Theo đó, luật Đất đai 2013 cũng đang được nghiên cứu sửa đổi và bổ sung cho phù hợp với tình hình hiện tại. Có 2 tình huống được dự báo xảy ra như sau: Luật Đất đai (sửa đổi) vẫn giữ nguyên quy định về thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài như luật hiện hành thì thời hạn sở hữu nhà chung cư của các cá nhân hoặc hộ gia đình cũng sẽ vẫn lâu dài như Luật Nhà ở hiện hành.

Bên cạnh đó, Luật Đất đai cúng có quy định về thời hạn sử dụng đất xây dựng nhà chung cư. Nếu khu đất đó có thời hạn thì thời hạn sở hữu nhà chung cư cũng sẽ được xác định theo thời hạn sử dụng đất. "Tuy nhiên, khi hết thời hạn sử dụng đất, Nhà nước sẽ căn cứ vào hướng xử lý nêu trong pháp luật đất đai sửa đổi để xử lý các nhà chung cư hết niên hạn sử dụng, không còn bảo đảm chất lượng", Bộ Xây lý giải.