Chịu "vùi dập" bởi bão Covid-19, 2 nhà ga hàng không tư nhân đầu tiên lỗ lớn suốt 2 năm

Lượng hành khách trong 2 năm liên tiếp giảm mạnh

Theo trang thông tin điện tử Cục Hàng không Việt Nam, mới đây Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Sơn đã có những chia sẻ về tình hình kinh doanh của các hãng hàng không trong năm qua tại buổi tọa đàm Vietnam Case Study.

Theo như chia sẻ của ông Đinh Việt Sơn, sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không của Việt Nam năm 2019 đã đạt 116,5 triệu lượt. Trong đó, hành khách nội địa là 74,8 triệu lượt còn hành khách quốc thế là 41,7 triệu lượt. Thế nhưng đến năm 2020, đại dịch Covid-19 đã khiến cho lượt khách giảm sút đáng kể. Năm 2020, cảng hàng không chỉ còn tiếp đón 65,3 triệu lượt hành khách, nhưng đến năm 2021 lại tiếp tục giảm hơn một nửa xuống còn 30,3 triệu lượt.

Do lượng khách giảm mạnh nên có những thời điểm, nhiều cảng hàng không gần như đóng cửa không hoạt động. Điều này đã ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh thu cùng với lợi nhuận của cả năm. Trong khi đó, các doanh nghiệp vẫn phải duy trì các chi phí để thực hiện sản xuất cũng như đảm bảo cho cuộc sống của người lao động. Chính vì thế, việc thua lỗ là điều không thể tránh khỏi.  

Trong đó, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (mã CK: ACV) có vai trò là doanh nghiệp nhà nước, 95,4% cổ phần là do Ủy ban quản lý vốn Nhà nước nắm giữ. Đồng thời, Uỷ ban quản lý vốn Nhà nước cũng có vai trò chủ đạo, nòng cốt trong lĩnh vực quản lý khai thác và đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay. 

Doanh thu giảm mạnh

Thời điểm hiện tại, ACV đang có 22 chi nhánh Cảng hàng không phụ thuộc hoạt động trên khắp cả nước. Trong đó, ACV có 9 Cảng HKQT và 13 Cảng HK nội địa. Do đó, trong 2 năm 2020 và 2021, ACV có kết quả kinh doanh liên tục giảm mạnh.

Cụ thể, vào năm 2021, doanh thu thuần của ACV là 4.752 tỷ đồng, so với năm trước đã giảm 39%. Lợi nhuận sau thuế cũng chỉ còn 830 tỷ đồng, giảm 49,5% so với năm 2020, đồng thời về mức thấp nhất trong 10 năm qua.

Thế nhưng, nhờ khoản lợi nhuận từ hoạt động tài chính lên đến hơn 3.000 tỷ đồng nên ACV vẫn ghi nhận mức lãi nhưng không đáng kể. Đáng chú ý, hoạt động kinh doanh của ACV có khoản lợi nhuận gộp âm đến 785 tỷ đồng. Cơ cấu doanh thu tài chính của ACV phần lớn đến từ lãi tiền gửi là 1.742 tỷ đồng. Bên cạnh đó, lãi chênh lệch tỷ giá đánh giá cuối năm là 1.412 tỷ đồng.

Tính đến ngày 31/12/2021, tổng tài sản của ACV được ghi nhận là hơn 54.840 tỷ đồng. Trong đó, 573 tỷ đồng tiền cùng với các khoản tương đương tiền. Ngoài ra,  32.717 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng có kỳ hạn dưới 12 tháng. Chính những yếu tố này đã giúp công ty thu lãi lớn từ tiền gửi.

2 nhà ga hàng không tư nhân đầu tiên lỗ lớn suốt 2 năm 

Bên cạnh ACV thì 2 công ty khai thác dịch vụ hỗ trợ tại nhà ga do doanh nghiệp này góp vốn 10% cũng không tránh được tình hình kinh doanh sụt giảm. Nếu năm 2019, cả CTCP Khai thác Nhà ga Quốc tế Đà Nẵng (AHT) và CTCP Nhà ga Quốc tế Cam Ranh (CRTC) đều có lợi nhuận ấn tượng thì đến năm 2020 và 2021, mọi chuyện đã thay đổi.

Cụ thể, trong năm 2019, lợi nhuận của AHT là 418 tỷ đồng, còn CRTC là 335 tỷ đồng. Tuy nhiên kể từ năm 2020, 2 công ty trên đều thua lỗ. Nếu như năm 2021, mức lỗ của AHT đã giảm từ 205 tỷ đồng về còn 175 tỷ đồng thì CRTC lại ghi nhận mức lỗ tăng từ 469 tỷ đồng lên 623 tỷ đồng.

Đặc biệt, CRTC đã âm vốn chủ sở hữu sau khi lỗ gần 1.100 tỷ đồng sau 2 năm đại dịch. Điều đáng nói, AHT và CRTC là 2 nhà ga hàng không đầu tiên được xã hội hóa sau một thời gian dài ACV quản lý cũng như kinh doanh toàn bộ các sân bay dân dụng tại Việt Nam. 

Trong đó, CRTC khánh thành từ tháng 6/2018 còn AHT chính thức hoạt động trước đó 1 năm. AHT và CRTC chỉ là nhà ga được xây mới của các sân bay sẵn có. Đến năm 2020, Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn mới là sân bay đầu tiên được một công ty tư nhân đầu tư toàn bộ đi vào hoạt động.

Theo đăng ký kinh doanh, AHT có các cổ đông sáng lập bao gồm: ACV (10%), Hancorp, CTCP Dịch vụ Hàng không Thăng Long và CTCP Đầu tư AOV. Trong khi đó, cổ đông chính của CTRC là IPP Group của ông Johnathan Hạnh Nguyễn khi năm giữ đến 55% cổ phần. Các cổ đông khác bao gồm: ACV (10%), Vietjet (10%), Nasco Logistics (15%) và CTCP Việt Xuân Mới (10%).

Đáng chú ý, CTCP Nhà ga Quốc tế Cam Ranh chính là chủ đầu tư dự án Nhà ga Quốc tế Cam Ranh - Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh. Công trình tâm huyết này được đầu tư bởi 5 “ông lớn”, bao gồm: Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Công ty TNHH Xuất nhập khẩu liên Thái Bình Dương (IPP Group), Công ty cổ phần Việt Xuân Mới, Công ty Giao nhận hàng hóa Nasco và Công ty cổ phần hàng không Vietjet.

Tháng 9/2016, Nhà ga quốc tế Cam Ranh chính thức được khởi công. Sau 19 tháng, công trình này đã chính thức hoàn thành và được Cục Hàng không Việt Nam cấp phép khai thác vào ngày 28/06/2018. Đến ngày 30/06/2018, Nhà ga quốc tế Cam Ranh chính thức khánh thành với mức đầu tư ban đầu là 3.735 tỷ đồng cùng tổng diện tích sàn 50.500 m2. 

Công trình này được thiết kế mang hình tổ chim yến - loài chim đặc trưng của tỉnh Khánh Hòa. Bên cạnh đó, Nhà ga quốc tế Cam Ranh còn được đầu tư đầy đủ các trang thiết bị hàng không hiện đại, đạt tiêu chuẩn 4 sao của Skytrax.

Thời điểm hiện tại, Chính phủ đã dỡ bỏ hàng loạt các hạn chế về vấn đề đi lại trong nước cũng như quốc tế. Chính vì thế, hoạt động kinh doanh tại các cảng trong năm nay được kỳ vọng sẽ hồi phục trở lại. Thông qua các cảng hàng không Việt Nam, năm 2022 dự kiến lượng khách sẽ đạt từ 70 cho đến 80 triệu lượt. Trong đó, khách quốc tế sẽ đạt xấp xỉ khoảng 10 triệu lượt, còn lại là khách nội địa.  

Năm nay, ACV cũng lên kế hoạch đạt 4.696 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, con số này so với thực hiện năm 2021 đã tăng gấp 5 lần. Trong quý đầu năm nay, doanh nghiệp đã ghi nhận mức doanh thu lên đến 2.118 tỷ đồng, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, lợi nhuận sau thuế của ACV là 874 tỷ đồng, so với cùng kỳ đã tăng 1,5%. Đây là mức doanh thu cao nhất của ACV trong tám quý tính từ quý 2/2020. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa phục hồi về cùng kỳ năm 2020 cũng như các năm trước đó.