Chính quyền Đà Nẵng thu hồi hàng loạt dự án treo gây lãng phí tài nguyên đất

Nhiều dự án “xí phần” đất vàng

Đà Nẵng là một trong những thành phố có tốc độ phát triển đô thị nhanh và được đầu tư những công nghệ tiên tiến, hiện đại nhất. Tuy nhiên, mặt trái của việc phát triển này đã được bộc lộ. Cụ thể, nhiều dự án giao đất, cho thuê đất đã có những dấu hiệu sai phạm hoặc chậm triển khai dự án. Điều này đã gây ra tình trạng lãng phí rất lớn đối với nguồn lực đất đai.

Một trong những dự án tiêu biểu có thể kể đến là dự án khu đất thuộc sân vận động Chi Lăng. Sau nhiều năm triển khai, nhưng đến nay mới đang tiến hành tháo dỡ hơn 100 căn nhà nằm xung quanh sân để thi hành. Sở dĩ xảy ra tình trạng trên là do dự án này có liên quan đến việc thi hành bản án vụ Phạm Công Danh và Tập đoàn Thiên Thanh. Tài sản thế chấp cần xử lý là các lô đất thuộc khu vực sân vận động Chi Lăng. Vậy nên đến nay dự án này vẫn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc về mặt pháp lý khiến một diện tích đất rất lớn ngay trung tâm thành phố bị lãng phí.

Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự thành phố Đà Nẵng, ông Lâm Hồng Anh cho biết, trong vụ Phạm Công Danh - Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh giá trị thi hành phải hơn 3.946 tỷ đồng theo Bản án số 332/2016/HSST ngày 9/9/2016 của TAND TP.HCM và Bản án số 30/2017/HSPT ngày 24/1/2017 của TAND cấp cao tại TP.HCM. Tuy nhiên, hiện nay quá trình xử lý tài sản Khu phức hợp sân vận động Chi Lăng còn gặp nhiều vướng mắc.

Ngoài ra, trên địa bàn thành phố Đà Nẵng vẫn còn rất nhiều dự án "treo", có khi lên đến hàng chục năm, chiếm dụng hàng chục ha đất "vàng". Ví dụ như: Dự án Viễn Đông đầu tư năm 2008, rộng 1,2ha; Dự án Đà Nẵng Center cũng đầu tư từ năm 2008, đến nay đã “treo” 14 năm, rộng gần 8.000m2; Dự án Trung tâm cao ốc phức hợp Nguyễn Kim được đầu tư năm 2014, rộng 1,4ha, cam kết đến năm 2020 sẽ hoàn thành nhưng đến nay vẫn bỏ hoang và rất nhiều dự án treo khác tại khu vực trung tâm thành phố.

Ông Tô Văn Hùng, Giám đốc Sở TN&MT Đà Nẵng chia sẻ trong kỳ họp thứ 7, HĐND thành phố Đà Nẵng khóa X diễn ra ngày 13/7 rằng, rất nhiều tỉnh, thành phố đều đang gặp phải vướng mắc trong vấn đề xử lý các khu đất dự án chậm triển khai. Hiện nay, trong Luật Đất đai (điểm i, khoản 1, điều 64) đã quy định rõ về việc xử lý các dự án, khu đất chậm triển khai. Tuy nhiên trong quá trình đưa vào thực thi lại phát sinh rất nhiều vấn đề.

Từ năm 2016 đến nay, qua rà soát kiểm tra 206 dự án và khu đất tại thành phố Đà Nẵng đã xác định 81 trường hợp có dấu hiệu vi phạm điểm i, khoản 1, điều 64, Luật đất đai (chậm đưa đất vào sử dụng sau 24 tháng được giao đất) và đã xử phạt, nộp vào ngân sách hơn 345 tỷ đồng. Còn đối với khu đất của hộ gia đình cá nhân, Sở Tài Nguyên và Môi Trường cũng đã triển khai vấn đề này đến các quận huyện. Tính đến thời điểm hiện tại, đã có 53 khu đất thuộc dự án của gia đình cá nhân thực hiện gia hạn thu về số tiền hơn 68 tỷ đồng.

Ông Hùng cũng cho biết: "Do phần lớn các khu đất này rơi vào sai phạm đã có kết luận 2852 của Thanh tra Chính phủ và chủ yếu đều chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo đúng quy định. Vậy nên khi tiến hành các thủ tục hầu như sẽ không được giải quyết. Ví dụ như cấp phép xây dựng hay cấp chủ trương đầu tư đều gặp vướng mắc".

Thành phố sẽ tiến hành thu hồi những dự án chậm triển khai

Tại cuộc họp báo vào quý 2/2022, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi Trường Đà Nẵng cho biết, thành phố sẽ rà soát các dự án đã quá 3 năm, để đưa ra biện pháp xử lý hoặc thu hồi nếu không khả thi.
Ông Vinh cho biết: "Qua rà soát, Sở Tài Nguyên và Môi Trường đã tham mưu cho UBND thành phố tiến hành thu hồi hơn 50 dự án treo trên địa bàn. Tất cả những dự án này đều chưa được bàn giao cho chủ đầu tư, nên việc thu hồi sẽ không phát sinh các vấn đề liên quan đến nghĩa vụ tài chính".

Cũng theo ông Vinh chia sẻ, đối với các dự án chậm triển khai đã được giao cho chủ đầu tư thì hướng xử lý sẽ theo quy định là được gia hạn thêm 24 tháng. Sau thời gian gia hạn nếu chủ đầu tư vẫn không thể đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi và không bồi thường về đất và tài sản trên đất.

"Tuy nhiên, trên thực tế hiện nay cả nước vẫn chưa có địa phương nào thực hiện triệt để được vấn đề này. Mặc dù pháp luật về đất đai có quy định như vậy nhưng ở đây còn liên quan rất nhiều đến quyền tài sản của người dân và chủ đầu tư", ông Vinh nói.

Ông Vinh cho biết, sau khi được gia hạn thêm 24 tháng mà chủ đầu tư không đưa đất vào sử dụng nguyên nhân do phát sinh một số trường hợp bất khả kháng như dịch bệnh, thiên tai, hay thủ tục hồ sơ, pháp lý chưa được đầy đủ để triển khai,... thì Luật Đất đai quy định thành phố Đà Nẵng sẽ giao cho Sở Tài Nguyên và Môi Trường rà soát lại. Nếu thuộc một trong những trường hợp bất khả kháng thì sẽ xem xét thấu đáo. Còn nếu các nhà đầu tư cố tình không đưa đất vào sử dụng thì sẽ xem xét và xử lý theo quy định của Nhà nước.

Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng - ông Lê Trung Chinh cho biết, sắp tới thành phố sẽ tiến hành tổng rà soát các khu đất trống, các dự án chậm triển khai. Những dự án đã hoàn thành xong mà chưa bàn giao sẽ có phương án xử lý thích đáng. Còn những dự án chậm triển khai thì sẽ rà soát tính pháp lý và hiệu quả.

"Thành phố đưa ra quan điểm là sẽ tháo gỡ, nhưng không làm sai các quy định của pháp luật. Đối với những dự án chậm triển khai, không có khả năng triển khai hay những đồ án quy hoạch lạc hậu, không đúng sẽ tiến hành điều chỉnh và thu hồi", ông Chinh khẳng định.