Các nhà sản xuất ô tô hàng đầu quốc tế nghĩ gì về thị trường xe điện Việt Nam?

Doanh số không đảm bảo

Buổi triển lãm ô tô vào cuối tháng 10 tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh, chỉ một số hãng xe như Mercedes-Benz và Audi của Đức là tiết lộ kế hoạch bán xe điện thương mại tại thị trường Việt Nam, theo Nikkei. Những điều kiện tại Việt Nam “chưa đủ để chúng tôi giới thiệu và bán thương mại ô tô điện trong tương lai gần” - Lãnh đạo cấp cao của một thương hiệu xe hơi đa quốc gia cho hay. 

Việt Nam đã có những ưu đãi về thuế nhằm thúc đẩy điện khí hóa. Tháng 3 năm nay, thuế tiêu thụ đặc biệt tại thời điểm mua dành cho ô tô điện tối đa 9 chỗ ngồi giảm từ 15% xuống 3%, thuế suất hạ xuống dưới 1/10 so với những loại xe chạy xăng. Phí đăng ký ô tô đã được giảm cho những khách hàng mua xe điện. 

Những chính sách này đưa ra với mục đích là giảm thiểu chi phí ban đầu để sở hữu xe điện - loại hình có giá bán cao hơn 50% so với các mẫu xe xăng. Việc chuyển đổi sử dụng ô tô điện có tiềm năng phát triển ngành công nghiệp xe hơi của Việt Nam, đồng thời làm thay đổi cục diện công nghiệp, Nikkei đưa tin. 

Tuy nhiên, nhiều nhà sản xuất ô tô toàn cầu hiện vẫn khá ngần ngại với thị trường Việt. Nhà sản xuất ô tô điện nội địa duy nhất của Việt Nam - VinFast đã bán được khoảng 2.200 chiếc xe trong 8 tháng đầu năm 2022. Vingroup - công ty mẹ VinFast rất tích cực xây dựng vị thế của họ trên thị trường Mỹ, đây là một bước nỗ lực lớn để cạnh tranh với Tesla. 

Một nhà quan sát đã chia sẻ với Nikkei rằng: “Các hãng xe ngoại không dễ gì nhảy vào thị trường nếu doanh số bán xe điện của VinFast không tăng lên”.

Tờ báo này cũng cho rằng, cơ sở hạ tầng rất cần thiết cho ô tô điện được hoàn thiện chậm, số lượng các trạm sạc chính hãng hay trạm công cộng còn ít, ngay tới những thành phố lớn cũng không có nhiều. Đây chính là rào cản lớn cho nhu cầu của người tiêu dùng Việt. 

Những cái tên mới được ra mắt

Quan sát thực tế của người viết, trong thời gian qua thì thị trường ô tô điện Việt Nam liên tục chứng kiến những sự góp mặt của các thương hiệu mới. Chẳng hạn như Hyundai chính thức giới thiệu mẫu xe điện Ioniq 5 tới thị trường Việt Nam và cho khách hàng được trải nghiệm trước. Loniq 5 là mẫu xe hơi chạy thuần điện, phát triển thông qua nền tảng E-GMP (Electric-Global Modular Platform) của Hyundai. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ gói pin cùng những trang bị cho chiếc xe Loniq 5 khi được mở bán thương mại tại Việt Nam.

Đối với VinFast, sau buổi triển lãm tại Los Angeles Auto Show 2021, hai mẫu ô tô điện của công ty là VF e35 và VF e36 (tức VF 8 và VF 9) nhanh chóng nhận được những đơn đặt hàng chính thức trên thị trường quốc tế từ ngày 6/1. Cuối năm 2022, khách hàng Việt Nam cũng được nhận bàn giao những chiếc VF8 đầu tiên sau quãng thời gian đặt trước.

“Ông lớn’ Hàn Quốc KIA cũng đã có kế hoạch đưa dòng xe điện KIA K6 vào thị trường Việt Nam. Đây là mẫu xe hơi chạy điện mới nhất của công ty đã ra mắt quốc tế cách đây chưa tròn một năm, vào tháng 3/2021. Khả năng cao là chiếc KIA K6 chạy điện được đưa về Việt Nam dưới dạng nhập khẩu nguyên chiếc. 

Vào giai đoạn giữa năm. Hongqi - Hãng xe Trung Quốc cũng đã ra mắt thị trường Việt Nam một số mẫu xe mới, trong đó có mẫu ô tô điện đáng chú ý là chiếc E-HS9. Đây là mẫu SUV cỡ lớn chạy bằng pin của Hongqi đã ra mắt vào thời điểm ô tô điện được nhiều khách hàng trong nước quan tâm. Giới chuyên môn đánh giá, khả năng vận hàng của Hongqi E-HS9 có nhiều điểm tương đương so với VinFast VF 9.

Nhu cầu sử dụng xe điện không cao

Tại thị trường xe điện Việt Nam trong những năm gần đây, nhiều công ty sản xuất đã tham gia chuỗi sản xuất và cung ứng ô tô điện. Bên cạnh đó, thị trường chứng kiến một loạt mẫu xe điện được ra mắt như những dòng xe bus, xe con, xe tự lái, xe máy điện,... 

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, việc triển khai Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam cho tới năm 2025, tầm nhìn tới năm 2035 đã được phê duyệt thì hiện nay một số doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu ô tô, xe máy tại Việt Nam bắt đầu thử nghiệm, sản xuất và cho ra mắt các loại phương tiện thân thiện với môi trường như xe hybrid, xe máy điện, ô tô điện hay tương lai sẽ là xe tự lái. 

Số liệu từ Cục Đăng kiểm Việt Nam chỉ ra rằng, số lượng xe điện tại Việt Nam còn rất ít. Vào năm 2019 chỉ có 140 chiếc ô tô điện, năm 2020 là 900 chiếc xe điện, năm 2021 là hơn 1.000 chiếc xe điện. Tất cả số lượng xe này đều được nhập khẩu và hầu hết là xe hybrid, xe plug-in hybrid, còn số xe chạy pin chiếm tỷ lệ rất nhỏ.

Vào cuối năm 2021, VinFast chính thức mở bán VFe34 - dòng xe SUV C cỡ nhỏ sử dụng thuần điện. Tín hiệu cho thấy thị trường rất quan tâm tới mẫu xe này, khi theo công bố của nhà sản xuất, có tới khoảng 4.000 đơn đặt hàng cho mẫu xe này chỉ trong 12 giờ đầu tiên và hơn 25.000 đơn sau 3 tháng. 

Số lượng đơn đặt hàng hiện tại của VinFast VFe34 liên tục tăng lên. Song vì những khó khăn của chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng từ vấn đề toàn cầu đã khiến tốc độ sản xuất và bàn giao VinFast VFe34 đang bị chậm lại.