"Bia nhà giàu": Việt Nam tiêu thụ tới 3,8 triệu lít bia mỗi năm

Theo Nhịp sống thị trường, không ít người cho rằng, các loại bia thủ công với giá thành đắt đỏ chỉ dành cho các nước phương Tây. Nhưng thực tế lại không hề đúng.

Tại khắp các quận 1, quận 2, quận 3 của TP. Hồ Chí Minh có thể dễ dàng bắt gặp các cơ sở sản xuất bia thủ công với công suất hoạt động tương đương với những quốc gia phương Tây. 

Đã có gần 30 nhà sản xuất bia thành lập tại Việt Nam, đón tiếp một lượng khách hàng ổn định trong cả trước và sau dịch Covid.

Việt Nam cũng được ưu ái khi nhà sản xuất bia từng đoạt giải thưởng Pasteur Street Brewing Company đặt trụ sở. Đơn vị này có sản phẩm Cyclo Stout ngâm trong vỏ cacao Marou nổi tiếng được Life and Travel Asia xếp trong danh sách những sản phẩm nhất định phải thử.

Có thể thấy, ngành bia thủ công của Việt Nam đang ngày càng phát triển cả về quy mô lẫn danh tiếng.

Có gì trên thị trường bia Việt

Tính tới năm 2022, mức tiêu thụ bia của Việt Nam là 2,2% thị trường toàn cầu, đạt 3,8 triệu lít bia mỗi năm. Điều này đã đưa Việt Nam lên vị trí dẫn đầu về lượt tiêu thụ bia trong khu vực ASEAN.

Các công ty bia chủ chốt đang thống lĩnh thị trường bao gồm cả các thương hiệu trong nước và quốc tế như Heineken, Sapporo Breweries, Carlsberg, Tổng công ty Bia Rượu Nước giải khát Hà Nội (Habeco), Tổng công ty Bia Rượu Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco).

Điều này chứng minh rằng thị trường bia Việt Nam luôn có chỗ cho các loại bia được sản xuất thủ công.

Ngược lại, thị trường bia thủ công tại Việt Nam không những tăng trưởng vượt bậc mà còn đem tới cho ngành công nghiệp này các hương vị đặc trưng. Vậy, điều gì đã biến Việt Nam thành điểm nóng của sản xuất bia thủ công?

Công thức nấu bia thủ công tại Việt Nam phát triển theo rất nhiều cách khác nhau nhờ lợi thế về địa lý.

Việt Nam chính là quê hương của vô vàn các loại trái cây thơm ngon, được sử dụng rộng rãi trong các công thức nấu bia thủ công như chanh dây, sả, củ dền, cà phê, ca cao…

Điều này chứng tỏ rằng các nhà sản xuất bia tại Việt Nam không cần phụ thuộc quá nhiều từ các nguyên liệu nhập khẩu, từ đó sẽ giảm thiểu chi phí đầu vào và điều chỉnh giá bán cạnh tranh hơn.

Việc quảng cáo sản phẩm địa phương cũng là cách thức các hãng bia Việt tạo sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh ở những khu vực khác.

Ví dụ như Giải vô địch bia châu Á 2021 cũng đã củng cố vị thế của Việt Nam tại thị trường bia thủ công trong khu vực khi đạt được 4 huy chương vàng, ngang với Singapore.

Việt Nam cũng là một đất nước có môi trường pháp lý thoải mái hơn cho những nhà sản xuất bia thủ công, họ sẽ được cấp phép dù chỉ sản xuất bia thủ công theo lô nhỏ. Điều này hoàn toàn không giống với Thái Lan, khi họ yêu cầu các hãng phải sản xuất ít nhất là 10.000 lít mỗi năm. Vì thế, nhiều nhà sản xuất bia quy mô nhỏ của Thái Lan phải chuyển tới sản xuất ở Việt Nam vì sản lượng tối thiểu chỉ cần 1.000 lít.

Hơn nữa, quá trình vận chuyển bia từ Việt Nam sang Thái Lan cũng khá dễ dàng. Với sự gần gũi về vị trí địa lý và logistics ngày càng hiện đại, Việt Nam chính là sự lựa chọn tốt nhất cho các nhà sản xuất bia muốn hoạt động hợp pháp tại Việt Nam theo lô nhỏ, sau đó xuất khẩu về Thái Lan.

Tại Việt Nam, những người thuộc thế hệ Millennials hay Gen Z luôn muốn bắt kịp xu hướng toàn cầu, nhất là với các trải nghiệm thượng lưu như thưởng thức bia thủ công, nếm rượu vang. Bên cạnh đó, họ cũng muốn tìm hiểu về cách để tạo ra những món đồ uống thủ công.

Thực tế, bia không chỉ là một loại mặt hàng mà đã trở thành một nét văn hóa của các thế hệ tại Việt Nam, nhất là thế hệ trẻ ngày nay với việc "đi nhậu".

Hiện tại, nhậu đối với giới trẻ không phải chỉ là uống cho say, mà dần dần đã hướng tới mục đích nếm và thưởng thức hơn so với thế hệ trước.

Cùng với đó, những người có mức thu nhập trung bình cao tại Việt Nam cũng dần kén chọn hơn đối với các loại thực phẩm và đồ uống, họ đã có ý thức hơn về chất lượng. Hơn nữa, công thức độc quyền hay quy trình ủ bia cũng hấp dẫn với các đối tượng khách hàng hiện nay.

Những trở ngại mà ngành bia thủ công Việt Nam phải đối mặt

Nhưng thực tế là những điều kiện trên cũng không hoàn toàn thuận lợi đối với các nhà sản xuất bia thủ công tại Việt Nam.

Chính phủ mới đây đã ban hành Quyết định 508/QĐ-TTg ngày 23/4, nêu rõ về lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với các loại bia, rượu đến năm 2030.

Việc này có thể dẫn tới việc áp dụng mức thuế suất cao hơn cho một số đồ uống có cồn. Hiện tại, mặt hàng bia đang chịu mức thuế TTĐB là 65%.

Mức thuế cao áp dụng lên loại bia thủ công sẽ đẩy giá bán cao hơn. Điều này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của các nhà sản xuất bia.

Nhưng với mức giá điều chỉnh cao hơn, bia thủ công có thể được xem như một sản phẩm cao cấp mà chỉ người giàu mới sử dụng, điều này sẽ làm tăng lên giá trị cảm nhận.

Dù thị trường bia tại Việt Nam đang bị chi phối bởi những công ty lớn như Sabeco, Habeco, Heineken hay Carlsberg, thì các công ty bia thủ công vẫn có chỗ đứng riêng của mình - miếng bánh này đang được mở rộng hơn nữa. 

Điều này cũng được thúc đẩy bởi những sản phẩm độc đáo hiện hữu. Đây là điều kiện tốt để các hãng bia thủ công sản xuất, kinh doanh, cùng với sự thay đổi của giới trẻ Việt Nam.