Bất động sản vẫn mỏi mòn chờ hành lang pháp lý

Trụ cột của kinh tế quốc gia

Theo Thanh niên, truyền thông Trung Quốc vào cuối tuần qua đưa tin danh sách 6 ngân hàng thương mại lớn nhất quốc gia đã ký thỏa thuận với các doanh nghiệp bất động sản “chất lượng cao”. Bao gồm ngân hàng Trung Quốc, ngân hàng Công thương Trung Quốc, ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc, ngân hàng Xây dựng Trung Quốc, ngân hàng Giao thông Trung Quốc, ngân hàng Tiết kiệm Bưu điện Trung Quốc.

Tân Hoa xã đưa tin, 6 ngân hàng này công bố hỗ trợ tài chính trị giá hơn 1.000 tỷ nhân dân tệ (khoảng 140,2 tỷ USD), chủ yếu giúp bất động sản phát triển, hỗ trợ người mua nhà thế chấp, sáp nhập, mua lại và tài trợ chuỗi cung ứng, đầu tư trái phiếu. 

Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc cho biết, về dài hạn, đây là ngành quan trọng đối với sự phát triển kinh tế quốc gia, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho nhân dân. Ngành bất động sản đã chiếm tới 25% giá trị nền kinh tế Trung Quốc, vì thế sự phát triển của BĐS ảnh hưởng mạnh hơn đến tăng trưởng kinh tế, theo Reuters.

Vào giữa tháng 11, Bloomberg đưa tin Chính phủ Hàn Quốc đã công bố về gói giải pháp hỗ trợ 7,3 tỷ USD để giúp thị trường BĐS đang khó khăn sau khi giá nhà giảm mạnh. Bộ trưởng Tài chính Choo Kyung-ho cảnh báo, dù giá nhà đã giảm sau khi tăng quá mức nhưng chính phủ vẫn phải cảnh giác với những ảnh hưởng tiêu cực lên nền kinh tế từ trạng thái suy sụp của thị trường BĐS và lạm phát. 

Tại Việt Nam, chuyên gia kinh tế tài chính Cấn Văn Lực cùng nhóm tác giả Viện Đào tạo và nghiên cứu BIDV đưa ra các phân tích sâu hơn về tỷ trọng của thị trường bất động sản lên nền kinh tế. Theo đó, vào năm 2019, riêng lĩnh vực kinh doanh BĐS đã góp 4,5% GDP, lưu trú góp thêm 3,8% GDP, xây dựng góp 5,84% GDP. Tính chung thì BĐS và các ngành nghề liên quan đóng góp khoảng đầu tư 17% GDP trong năm 2019. Ngoài ra, BĐS đang xếp thứ 2 về ngành thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam lớn nhất trong nhiều năm qua. 

Chuyên gia kinh tế tài chính Nguyễn Trí Hiếu thì cho rằng, BĐS Việt Nam hình thành thị trường từ năm 1993 sau khi Quốc hội thông qua luật Đất đai và Pháp lệnh Nhà ở. Tới nay, thị trường này đã phát triển rất nhanh và mạnh, tạo ra các đô thị sầm uất, khu thương mại, khu công nghiệp lớn, khu nông nghiệp và nhà ở. 

Trên thế giới, thị trường BĐS cũng là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Đối với người dân, BĐS là tài sản có giá trị lớn nhất và ai cũng muốn có được một căn nhà cho riêng mình. 

Thị trường BĐS Việt Nam hiện nay gặp nhiều khó khăn về vốn. Nhiều nhà đầu tư, kinh doanh hụt vốn để hoàn thành dự án BĐS. Ngoài ra, lãi suất tăng cao khiến người dân khó vay vốn mua nhà. 

Những giải pháp được đưa ra

Theo chuyên gia BĐS Trần Khánh Quan, rơi vào tình cảnh giống như Trung Quốc, thị trường Việt Nam gần như “đóng băng”, kéo theo nhiều ngành nghề khác điêu đứng. Nhằm tạo ra điều kiện cho thị trường BĐS và nền kinh tế toàn quốc hồi phục, cũng như tăng trưởng trở lại sau dịch Covid - 19 thì trước hết doanh nghiệp cần xử lý về mặt trái phiếu doanh nghiệp. 

Cụ thể, những công ty nếu có quý đất lớn thì nên ưu tiên giải quyết thủ tục pháp lý và có đơn vị trung gian uy tín để đảm bảo tiến độ xây dựng nhằm đổi trái phiếu với sản phẩm giá tốt hoặc tái cơ cấu gia hạn trái phiếu. 

Chuyên gia khuyến nghị, các chủ đầu tư nên chủ động triển khai nhanh dự án nhà ở cho người thu nhập thấp, để kéo giá trị BĐS xuống, cũng như xốc lại thị kích thích thị trường. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cần tăng room tín dụng cho các ngân hàng thương mại để khách hàng có thêm cơ hội vay mua nhà tại những dự án khả thi. 

TS Nguyễn Hữu Huân tới từ Trường ĐH Kinh tế TP. HCM cho biết, trước bối cảnh chung, cần nhanh chóng xử lý và giải quyết triệt để thị trường trái phiếu. Câu chuyện của thị trường này gặp khó không phải về chuyện bán hàng mà chủ yếu liên quan tới vốn. 

Ngay tới những trái phiếu doanh nghiệp chưa tới ngày đáo hạn cũng gây áp lực lên doanh nghiệp. Trên thị trường này, Ngân hàng Nhà nước có vai trò rất lớn, từ là trái chủ tới trung gian môi giới phát hành. Khi các doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán hoặc sự thiếu niềm tin trên thị trường trái phiếu kéo dài, hệ lụy gây ra sẽ rất nặng nề tới hệ thống tài chính ngân hàng và cả nền kinh tế. 

Ông đề nghị Chính phủ cần tập trung chủ đạo các bộ ngành phối hợp chặt chẽ nhằm xử lý triệt để những nút thắt trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Theo chuyên gia, ngoài việc hành lang pháp lý cần được tiếp tục điều chỉnh để đồng bộ hóa hệ thống văn bản pháp luật, thủ tục cấp phép các dự án nhà ở cần tinh giản và các cơ quan chức năng phải sớm phê duyệt các dự án. 

Song song với đó, Ngân hàng Nhà nước có thể cấp thêm room cho một số ngân hàng thương mại đang khẩn trương đáp ứng nhu cầu vay mua nhà của khách hàng, hay hoàn thiện các dự án bất động sản để đáp ứng nhu cầu nhà ở. 

Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước cần phối hợp xem xét và đề xuất với Chính phủ một chương trình hoãn nợ (Credit Moratorium) trong vòng 1 năm cho mọi đối tượng kinh doanh bất động sản phát hành trái phiếu nếu việc phát hành được tuân thủ những quy định của pháp luật. Đồng thời, những nhà phát hành có khả năng vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại và có thể trả nợ được cho các nhà đầu tư trong khoảng 1 năm tới.