Xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ toàn cầu đang "ghìm chân" các kỳ lân Châu Á

Các kỳ lân Châu Á đang bị xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ "ghìm chân" 

Theo Asia Nikkei, các kỳ lân (đây là thuật ngữ dùng để chỉ những startup được định giá từ 1 tỷ USD trở lên) của Châu Á đang dần cảm nhận được sức ép từ xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ trên toàn cầu khi các nhà đầu tư ngày càng tìm cách tránh các kênh rủi ro cũng như số lượng công ty chưa niêm yết được định giá từ 1 tỷ USD trở lên cũng đang ngày càng ít đi. 

Ghi nhận cho thấy, khu vực Châu Á có 321 kỳ lân tính đến thời điểm cuối tháng 7. Con số này chiếm chưa đến 30% trong tổng số 1.178 kỳ lân trên toàn cầu (theo dữ liệu từ CB Insight). Số lượng kỳ lân tại Châu Á ít hơn tại Mỹ - đây là thị trường chiếm hơn một nửa tổng số kỳ lân trên toàn cầu nhưng vẫn được xem là một thị trường đáng kể. Dù thế, nếu như xem xét các xu hướng tăng trưởng trong năm qua thì giới phân tích cũng đã vẽ nên một bức tranh khá ảm đạm dành cho thị trường này. Cụ thể, các kỳ lân ở Châu Á - Thái Bình Dương đạt tổng giá trị là 1.040 tỷ USD tính đến thời điểm cuối tháng 7 - nghĩa là trung bình mỗi công ty sẽ đạt trị giá khoảng 3,2 tỷ USD. Con số này đã gần như không đổi so với mức trung bình khoảng 3 tỷ USD khi được CB Insight đo lường vào hồi tháng 9/2021 và ngay cả khi số lượng công ty đã tăng gần 20%. Trong khi đó, tốc độ xuất hiện của các kỳ lân mới cũng đã chậm lại rõ rệt, giảm một nửa so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 15 ở trong quý 2/2022. Mức định giá trung bình cũng đã giảm ở một số quốc gia nhất định. Ví dụ như tại Ấn Độ, quốc gia có 69 kỳ lân và nhiều thứ hai Châu Á, chỉ đứng sau Trung Quốc đã chứng kiến được mức định giá trung bình giảm xuống 3,3 tỷ USD vào hồi tháng 9 năm trước xuống chỉ còn 2,9 tỷ USD vào hồi tháng 7. Lợi nhuận thu được từ những tên tuổi lớn ví dụ như công ty công nghệ giáo dục Byju cũng đã tăng khoảng 40% lên mức 22 tỷ USD, vượt trội hơn so với sự gia tăng của các kỳ lân nhỏ hơn. Các mô hình tương tự cũng đã được thấy ở Singapore và Hàn Quốc. 

Còn đối với Trung Quốc - đây là quê hương có 173 kỳ lân cũng đã chứng kiến mức tăng trung bình lên 3,8 tỷ USD phần lớn là nhờ vào sự tăng trưởng của các công ty tư nhân lớn nhất. Nhà bán lẻ điện tử thời trang nhanh là Shein - đây là công ty đã xây dựng nên cơ sở khách hàng mở rộng sang thị trường Châu  u, Mỹ và Trung Đông đã chứng kiến được giá trị của doanh nghiệp tăng gấp 6 lần lên 100 tỷ USD. Dù vậy, những trường hợp tương tự như Shein cũng là điều đặc biệt khan hiếm. Có thể thấy, số lượng kỳ lân mới được tạo ra mỗi quý đã giảm từ hơn 30 vào giai đoạn cuối năm 2021 xuống dưới mức 20  và bao gồm cả Coda Payments của Singapore và công ty thương mại điện tử Bucket Place của Hàn Quốc vào năm 2022. Trong tháng 7, tốc độ này vẫn chưa có dấu hiệu tăng lên.

Việc gọi vốn trở nên khó khăn hơn đối với các startup

Hiện nay, môi trường kinh tế vĩ mô biến động đã khiến cho việc gọi vốn trở nên khó khăn hơn - đây là một trong những yếu tố chính dẫn đến sự thay đổi này của thị trường startup Châu Á. Các startup trước đây có thể gọi vốn một cách dễ dàng, qua đó cũng dư thừa lượng tiền mặt đã thúc đẩy việc định giá thị trường bị tăng cao một cách quá mức so với giá trị thực sự của các công ty. Theo một nguồn tin trong ngành đầu tư mạo hiểm, việc tạo ra các kỳ lân đã trở thành mục tiêu của các nhà đầu tư và các doanh nhân. 

Giờ đây, cùng với việc Mỹ cũng như nhiều ngân hàng trung ương khác tăng lãi suất thì các nhà đầu tư đang có cách tiếp cận một cách thận trọng hơn. Điều này cũng có thể dẫn đến sự cạnh tranh nhiều hơn giữa các công ty khởi nghiệp để có thể giảm lượng tiền mặt. Và việc gia tăng số lượng kỳ lân cũng nên coi như là muối bỏ bể bởi vì gần đây đã xuất hiện những lo ngại cho rằng sự sụt giảm của thị trường chào bán lần đầu ra công chúng (IPO) đã đẩy các startup ưu tiên giữ cho mình trạng thái công ty tư nhân hơn là việc niêm yết. 

Còn các startup tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cũng đã tiến hành huy động được 50,9 tỷ USD sau 393 đợt IPO trong thời gian 6 tháng đầu năm 2022, tương ứng với mức giảm 40% và 32%. Các công ty cũng ít có khả năng đạt được mức định giá mà họ mong muốn trong những điều kiện hỗn loạn như thế và các cổ đông hiện hữu cũng có thể sẽ không thu hồi được vốn đầu tư của họ. 

Và bất chấp thị trường startup đang hạ nhiệt, các nhà đầu tư vẫn đang kỳ vọng Châu Á - đây là một trong những thị trường có triển vọng tăng trưởng kinh tế vững chắc nhờ vào việc dân số tăng và sẽ tiếp tục sản sinh ra một số lượng kỳ lân ổn định. Giám đốc điều hành tại công ty đầu tư Gunosy Capital của Nhật Bản - ông Shun Ishikawa cho biết: “Châu Á vẫn sẽ là nơi thu hút tiền đầu tư từ khắp nơi trên thế giới nếu giữ được tốc độ số hóa cơ sở hạ tầng như hiện tại”.