Các loại tỷ lệ trộn bê tông trong xây dựng hiện nay

1. Tỷ lệ trộn bê tông là gì?

Khi muốn tạo ra bê tông chúng ta cần có 4 vật liệu cơ bản gồm xi măng, nước, cát, cốt liệu thô. Trong một số công trình nhà thầu có thể chỉ định sử dụng thêm chất phụ gia để tăng chất lượng, khả năng chống thấm.

Theo đó, tỷ lệ trộn bê tông là tỷ lệ cấp phối các vật liệu theo thứ tự xi măng : cát : cốt liệu thô với nhau nhằm đảm bảo độ bền cho cấu trúc bê tông. Bạn cần nhớ nước không có trong tỷ lệ này. Bởi nó có thể thay đổi theo nhu cầu của từng hạng mục thi công hay điều kiện thời tiết khác nhau.

Thông qua việc đo tỷ lệ trộn bê tông đơn vị thi công sẽ thu được hỗn hợp bê tông đồng bộ về chất lượng, thành phần cấu trúc trong dự án của mình. Nếu muốn đạt được tỷ lệ pha trộn chính xác chúng ta hãy sử dụng cách đo vật liệu khô bằng xô hoặc một số loại thiết bị đo lường chuyên dụng khác.

2. Tại sao phải trộn bê tông theo đúng tỷ lệ tiêu chuẩn?

Trộn bê tông theo đúng tỷ lệ tiêu chuẩn là yêu cầu bắt buộc đối với mọi công trình xây dựng. Bởi bê tông được xem là nhân tố quan trọng quyết định đến độ bền chắc cũng như tuổi thọ của ngôi nhà. Ở những địa hình xây dựng, quy mô công trình khác nhau sẽ đòi hỏi chất lượng, khả năng chịu nén của bê tông riêng biệt. Do đó tỷ lệ trộn bê tông cũng không giống nhau.

Nếu đơn vị thi công pha trộn thành phần nguyên vật liệu đúng hàm lượng thì sẽ tạo được khối bê tông đúng mác, độ rắn chắc và độ bền cao. Không những thế sản phẩm còn có khả năng chịu lực tác động tốt, khôn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết khắc nghiệt như ở Việt Nam. 

Trong trường hợp trộn khối bê tông không đúng theo tỷ lệ thành phần, không đáp ứng tiêu chuẩn đặt ra của ngành xây dựng thì công trình sẽ đạt chất lượng kém. Sau khi hoàn thiện hoặc một thời gian ngắn sử dụng ngôi nhà đã xuất hiện tình trạng nứt, thấm nước… gây mất an toàn và tính thẩm mỹ.

3. Các loại tỷ lệ trộn bê tông trong xây dựng hiện nay

Bên cạnh việc tìm hiểu khái niệm tỷ lệ trộn bê tông là gì thì những người trong ngành xây dựng cũng phải nắm bắt rõ từng loại tỷ lệ khác nhau. Dưới đây là thông tin về tỷ lệ cấp phối, cường độ nén của từng loại:

3.1. Tỷ lệ trộn bê tông danh nghĩa

Tỷ lệ trộn bê tông danh nghĩa là tỷ lệ cát, xi măng, cốt liệu thô cố định. Nó sẽ đảm bảo cường độ nén trong giới hạn bình thường hoặc cao hơn so với mức quy định. Tuy nhiên khi có sự thay đổi về thành phần thì tỷ lệ này cũng đạt cường độ nén khác nhau. Thông thường, tỷ lệ trộn bê tông danh nghĩa được áp dụng cho những công trình có quy mô nhỏ. Sau đây là công thức tính toán cụ thể mà các đơn vị thi công nên tham khảo:

3.2. Tỷ lệ trộn bê tông tiêu chuẩn

Tỷ lệ trộn bê tông tiêu chuẩn là tỷ lệ quy định của xi măng, cát, cốt liệu và nước. Tùy theo loại mác bê tông sử dụng mà định mức cấp phối, cường độ nén sẽ khác nhau. Loại tỷ lệ này chủ yếu được áp dụng cho công trình quy mô nhỏ, nhà ở dân dụng, hàng quán nhỏ… Bảng tỷ lệ trộn bê tông tiêu chuẩn thể hiện rõ các thông số kỹ thuật tiêu chuẩn gồm:

3.3. Tỷ lệ trộn bê tông thiết kế

Tỷ lệ trộn bê tông thiết kế thường được xác định bởi các chuyên gia trộn bê tông. Họ sẽ tính toán thành phần pha trộn sao cho phù hợp với cấu trúc công trình, điều kiện tài chính và yêu cầu cụ thể của chủ đầu tư. Bạn có thể tham khảo thêm một số thông tin qua bảng tỷ lệ sau:

4. Những lưu ý quan trọng về tỷ lệ trộn bê tông

Theo các chuyên gia xây dựng tỷ lệ trộn bê tông sẽ được tính toán dựa vào những thí nghiệm tại chỗ của nhà thầu, đơn vị thi công. Hoặc họ dựa vào kinh nghiệm, bảng tỷ lệ của tiêu chuẩn Việt Nam để phối hợp các thành phần nguyên vật liệu. Tuy nhiên dù ứng dụng bất kỳ quy chuẩn nào bạn cũng cần ghi nhớ một số điều cơ bản sau:

• Khi càng cho nhiều đá, sỏi thì cường độ nén của bê tông càng lớn. Còn cho nhiều cát thì khả năng chịu lực của bê tông càng lớn.
• Việc cho nhiều xi măng vào khối bê tông không làm tăng cường độ nén mà sẽ có tác dụng kéo dài độ bền cho vật liệu.
• Càng đổ ít nước thì độ bám dính của xi măng càng mạnh nhưng việc thi công lại gặp nhiều khó khăn, thậm chí làm giảm tiến độ xây dựng.
• Cường độ nén của bê tông đạt tối đa sau thời gian 28 ngày. Trong đó, bê tông đạt cường độ 16% trong 1 ngày, 40% trong 3 ngày, 65% trong 7 ngày, 90% trong 14 ngày. Cuối cùng là cường độ 99% sau 28 ngày. 
• Đối với những khối bê tông cốt thép xây dựng thì tỷ lệ mác bê tông tối thiểu áp dụng là M20.
• Trong xây dựng nhà dân, trừ công trình đặc biệt, ở vị trí có thiết kế đặc biệt cần độ an toàn cao). Chúng ta nên dùng xi măng PC 40 và trộn với tỷ lệ: cát (thùng sơn 18l): đá (thùng sơn 18l): xi măng (bao) : 4-7-1.
• Chú ý sử dụng nguồn nước sạch, nước giếng để trộn bê tông. Không nên dùng nước ao hồ nhiều cặn bẩn hay tạp chất.
• Sỏi, đá trước khi cho vào trộn cần tiến hành sàng lọc cẩn thận và rửa qua tối thiểu một lần nước. 
• Chọn các nguyên vật liệu chất lượng cao đến từ nhà sản xuất, phân phối uy tín. Tránh mua vật liệu rẻ sẽ làm giảm tuổi thọ công trình. 

Lời kết

Như vậy qua bài viết trên đây chúng tôi đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về  tỷ lệ trộn bê tông là gì, gồm có những loại tỷ lệ nào? Mỗi loại tỷ lệ sẽ có thông số tiêu chuẩn khác nhau. Do đó nhà thầu, chủ công trình cần nắm rõ để đưa ra phương án thi công phù hợp nhằm nâng cao chất lượng cho kết cấu bê tông. Sau khi trộn, đổ bê tông chúng ta hãy chủ động kiểm tra, đánh giá chất lượng rồi mới chuyển sang xây dựng ở các bộ phận khác trong ngôi nhà.