Từ ngày 15/2/2023, việc hưởng chế độ BHXH có những thay đổi gì?

Mới đây, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 18/2022/TT-BYT sửa đổi Thông tư 56/2017/TT-BYT cùng với nhiều nội dung hướng dẫn mới đối với việc hưởng chế độ BHXH của người lao động, trong đó có cả trường hợp được hưởng BHXH 1 lần, hồ sơ giám định sức khỏe để nghỉ hưu cũng như lấy BHXH 1 lần. Theo đó, thông tư này sẽ chính thức áp dụng kể từ ngày 15/2/2023.

Số ngày nghỉ ở trên giấy nghỉ việc hưởng BHXH có thể lên tới 50 ngày

Mới đây đã có thêm một hướng dẫn về việc hưởng chế độ BHXH kể từ ngày 15/02/2023. Cụ thể, theo khoản 12 Điều 1 Thông tư 18 quy định, với mỗi lần khám người lao động sẽ được cấp một giấy chứng nhận việc nghỉ hưởng BHXH. Thông thường, giấy này sẽ chỉ được nghỉ số ngày tối đa là 30 ngày. Với những trường hợp cần nghỉ dài ngày hơn, vượt quá 30 ngày, đến khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ được ghi trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đã được cấp thì người bệnh sẽ phải tiến hành tái khám. 

Dễ dàng thấy được, nếu như so với quy định tại Thông tư 56/2017/TT-BYT, Thông tư 18 đã bổ sung quy định về số ngày nghỉ được ghi trên giấy nghỉ việc hưởng BHXH trong trường hợp người lao động bị sẩy thai hay phá thai, nạo hay hút thai, thai chết lưu trong trường hợp tuổi thai từ 13 tuần tuổi trở lên. Lúc này, số ngày nghỉ viết trên giấy nghỉ việc được hưởng BHXH sẽ được thực hiện đúng theo Luật BHXH, thế nhưng một lần cấp sẽ không quá 50 ngày.

Như vậy, kể từ ngày 15/2/2023, số ngày nghỉ ghi trên giấy nghỉ việc hưởng BHXH có thể lên tới tận 50 ngày thay vì 30 ngày như quy định trước đó.

Người bị tai nạn lao động sẽ được chủ động đi giám định lại

Khoản 8 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT có quy định rõ, trong trường hợp người lao động bị tai nạn lao động, bị bệnh nghề nghiệp đã thực hiện giám định sức khỏe để hưởng chế độ thì có thể chủ động đi khám giám định lại mức suy giảm khả năng lao động. Đồng thời, những người này sẽ không bị mất phí khám giám định nếu như kết quả giám định lại đủ điều kiện để họ được điều chỉnh tăng mức hưởng trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp. 

Trước đó, trong khoản 1 Điều 12 Thông tư 56/2017/TT-BYT quy định, những người lao động sau khi đã giám định mức độ suy giảm khả năng lao động sẽ phải chờ ít nhất 2 năm (đủ 24 tháng) mới được giám định lại.

Điều chỉnh hồ sơ giám định sức khỏe để nghỉ hưu và lấy BHXH 1 lần

Thông tư 18/2022/TT-BYT có quy định mới đã được bổ sung thêm nhiều loại giấy tờ chứng minh cho việc người lao động khi gặp vấn đề về sức khỏe, cần được tiến hành giám định để làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất, nhận BHXH một lần cũng như hưởng chế độ bảo hiểm khi  lao động nữ không đủ sức khỏe để có thể chăm sóc con sau khi sinh hoặc sau khi nhận con vì nhờ người mang thai hộ hoặc là phải nghỉ dưỡng thai.

Thông tư 56/2017/TT-BYT có nêu, người lao động có thể sử dụng bản chính hoặc là bản sao hợp lệ của một trong những giấy tờ dưới đây: 

Tóm tắt hồ sơ bệnh án (Bệnh án sản khoa hoặc bệnh khác).

Giấy xác nhận khuyết tật.

Giấy ra viện.

Sổ khám bệnh.

Bản sao Hồ sơ bệnh nghề nghiệp.

Biên bản giám định bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động.

Kể từ ngày 15/2/2023, bên cạnh các loại giấy tờ kể trên, người lao động còn có thể sử dụng bản chính hoặc sử dụng bản sao hợp lệ của các giấy tờ dưới đây:

Phiếu khám bệnh.

Phiếu kết quả cận lâm sàng.

Đơn thuốc của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Trường hợp được hưởng BHXH 1 lần có điều cần lưu ý

Theo quy định tại Thông tư 18/2022/TT-BYT đối với trường hợp mắc bệnh được hưởng BHXH 1 lần, ngoài trường hợp đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, xơ gan cổ chướng, bại liệt, phong, lao nặng hay nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS đã quy định tại điểm c khoản 1 Điều 60 Luật bảo hiểm xã hội, những người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, đồng thời không tự kiểm soát hay không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi và trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn sẽ được hưởng BHXH một lần.

Điều này đồng nghĩa với việc, kể từ ngày 15/2/2023, người lao động sẽ được hưởng BHXH 1 lần nếu như thuộc một trong 2 diện sau: Thứ nhất, đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, hoặc nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS; thứ hai, người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, không tự kiểm soát hoặc không tự sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp cũng như chăm sóc.

Thông tư 56/2017/TT-BYT (có hiệu lực đến hết ngày 14/02/2023) quy định, những người lao động đang bị mắc ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng,… phải đồng thời thuộc cả hai trường hợp là không tự sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn thì mới có thể được giải quyết hưởng BHXH 1 lần.

Được yêu cầu cấp giấy nghỉ việc hưởng BHXH trong trường hợp đi khám mà chưa được cấp

Khoản 16 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT quy định, nếu đã khám bệnh và chữa bệnh nhưng lại chưa được cấp giấy ra viện, giấy chứng sinh hay giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai, giấy chứng nhận không đủ sức khỏe để chăm sóc con sau sinh, giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, trong trường hợp này người lao động có thể làm văn bản đề nghị cơ sở khám chữa, bệnh đã khám cũng như điều trị cấp mới cho mình các loại giấy tờ này.