TP Hồ Chí Minh đề xuất thí điểm đánh thuế bất động sản thứ 2 trở lên

Góp phần minh bạch hóa thị trường 

Theo dantri.com.vn, mới đây, UBND TP Hồ Chí Minh đã có tờ trình Chính phủ về việc xây dựng nghị quyết về cơ chế, chính sách thí điểm tạo động lực phát triển Thành phố. Nghị quyết mới này sẽ thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 (Nghị quyết 54).

Nghị quyết 54 đã được TP Hồ Chí Minh thực hiện trong 5 năm qua và đã đạt được một số kết quả nhưng cơ bản vẫn chưa đạt được mục tiêu đề ra. Đặc biệt là cơ chế chính sách để Thành phố có thể huy động nguồn lực trong khi dư địa còn rất lớn. 

Theo ý kiến của nhiều tổ chức, bộ ngành, chuyên gia và các cơ quan liên quan, UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất các nội dung kiến nghị đưa vào dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 54. 

Thành phố muốn có chính sách để tháo “điểm nghẽn” liên quan đến quy trình thủ tục đầu tư; cơ chế giao - cho thuê đất; lựa chọn nhà đầu tư với các dự án chỉnh trang đô thị, cải tạo chung cư cũ. 

Bên cạnh đó, TP Hồ Chí Minh cũng kiến nghị được quyền quyết định chính sách thuế thu bổ sung đối với quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản trên đất của bất động sản thứ hai trở lên của người dân. 

Mục đích của quy định này nhằm thí điểm chính sách về thuế bất động sản, làm cơ sở thực tiễn để xây dựng chính sách chung về sau. Việc tăng nguồn thu ổn định và bền vững cho ngân sách địa phương, hạn chế tình trạng đầu cơ, bỏ hoang nhà ở, đất ở trong các dự án bất động sản hiện nay, gây lãng phí nguồn lực xã hội. 

Theo quyết định của Quốc hội, năm 2022, TP Hồ Chí Minh được hưởng ngân sách theo tỷ lệ điều tiết là 21%. Thành phố đề nghị giữa tỷ lệ này đến hết năm 2025 và không tính vào mức điều tiết các khoản thu từ thuế và phí áp dụng thí điểm như thuế bất động sản thứ hai hoặc các loại phí, mức phí mới. 

Theo UBND TP Hồ Chí Minh, quy định này phù hợp với thông lệ quốc tế khi “thuế bất động sản chỉ dùng để đầu tư nâng cao phúc lợi người dân tại chính địa phương nơi phát sinh nguồn thu thuế”. 

Phù hợp với dự định của Bộ Tài chính 

Đánh giá về đề xuất mới của TP Hồ Chí Minh, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng, việc thành phố đề xuất thí điểm thu thuế bất động sản thứ 2 trở lên là phù hợp với dự định đánh thuế tài sản của Bộ Tài chính trong thời gian qua. 

Theo ông Châu, việc đánh thuế bất động sản thứ 2 sẽ có tác động tích cực là hạn chế tình trạng đầu cơ trên thị trường bất động sản, ngăn chặn các nhà đầu tư thứ cấp, giá bất động sản sẽ không bị đẩy lên cao, giúp minh bạch hóa thị trường bất động sản. 

Theo Giám đốc Công ty Luật ANVI, việc đánh thuế tài sản, căn nhà thứ hai về lý thuyết là cần thiết nhưng để thực hiện trong thực tế thì còn nhiều bài toán phải giải quyết. 
Đó là cần có cơ sở dữ liệu nhà đất một cách toàn diện, cần thống kê quản lý tài sản của người dân đảm bảo công bằng, tránh tình trạng khai khống. 

Cần đánh thuế tài sản theo lũy tiến với mức khởi điểm rất thấp, như vậy người sở hữu càng nhiều nhà càng bị đánh thuế cao. Không nên đánh thuế đối với tất cả mọi người mà chỉ áp dụng thuế với người có khả năng nộp thuế và miễn thuế cho hộ nghèo. 

Cũng có cùng quan điểm, ông Trần Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty Đầu tư Bất Động sản Việt An Hòa cho rằng việc đánh thuế căn nhà thứ hai là một chính sách đúng đắn, tạo sự công bằng trong xã hội. Đồng thời hạn chế việc sở hữu quá nhiều bất động sản không có tính khả dụng. Mặc dù có nhiều ưu điểm như vậy, nhưng để đề xuất được thông qua và áp dụng vào thực tiễn thì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. 

Một trong những yếu tố quan trọng nhất là một thị trường minh bạch thông tin, thống kê rõ ràng về số lượng sở hữu nhà ở của từng cá nhân, áp dụng công nghệ số hóa quản lý được tài sản của người dân. 

Theo ông Khánh, các cơ quan quản lý nhà nước cũng cần có những điều chỉnh về mặt chính sách, thủ tục hành chính để người dân dễ dàng sở hữu nhà đất, đất đai. Khi nào thực hiện được hai yếu tố nêu trên thì việc đánh thuế tài sản mới có thể thực hiện. 

Các chuyên gia cũng cho rằng nên thí điểm thu thuế bất động sản thứ hai trở lên ở các quận nội thành như quận 1, quận 3 trước, bởi nếu áp dụng ngay lập tức trên diện rộng sẽ ảnh hưởng tới Chiến lược nhà ở quốc gia, Nhà ở vừa túi tiền. 

Trong tờ trình Chính phủ về việc xây dựng nghị quyết về cơ chế, chính sách thí điểm tạo động lực phát triển Thành phố, UBND TP Hồ Chí Minh cũng đề xuất được phân cấp thực hiện phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch đô thị nằm trong tổng thể quy hoạch đô thị đã được Thủ tướng phê duyệt với điều kiện không làm thay đổi quan điểm và định hướng quy hoạch tổng thể. Thành phố cho rằng, việc này sẽ đảm bảo được quy định hướng quy hoạch chung đồng thời rút ngắn được rất nhiều thủ tục, thời gian, chi phí cho nhà đầu tư. 

TP Hồ Chí Minh cũng muốn được phân cấp hoàn toàn trong việc xây dựng và ban hành hệ số điều chỉnh giá đất tính tính tiền sử dụng đất đối với tất cả các khu đất, thửa đất, được thí điểm cơ chế bồi thường bằng đất theo tỷ lệ khi giải phóng mặt bằng trên cơ sở bảo đảm tính linh hoạt theo yêu cầu từng dự án và sự tự nguyện của người sử dụng đất.