Toàn cảnh bức tranh ngành dệt may: 6 tháng đầu năm "bội thu", 6 tháng cuối năm khó giữ đà tăng trưởng

Nhiều doanh nghiệp dệt may lãi lớn

Theo Doanh Nghiệp & Kinh Doanh, Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) cho biết trong 6 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu dệt may ước đạt 22,3 tỷ USD, tăng 17,7% và nhập khẩu nguyên - phụ liệu ước đạt mức 13,4 tỷ USD, so với cùng kỳ năm 2021 tăng 9,8%. Cũng theo đó, ngành hàng xuất siêu đạt mức 8,8 tỷ USD, so với 6 tháng 2021 tăng 32%. Bối cảnh thuận lợi của ngành hàng đã giúp cho hàng loạt doanh nghiệp dệt máy báo lãi tăng mạnh trong quý 2 và nửa đầu năm. 

Cụ thể, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex, mã: VTG) với doanh thu quý 2 ghi nhận 4.768 tỷ đồng, tăng 30,3% còn lợi nhuận sau thuế đạt mức 572,5 tỷ đồng, gần gấp rưỡi cùng kỳ năm 2021. Tổng giám đốc Vinatex - ông Cao Hữu Tiến cho hay: "Các tháng đầu năm 2022, thị trường sợi vẫn phát huy những ảnh hưởng tích cực từ cuối năm 2021 với đơn hàng đều đặn và giá bán tốt". 

Tuy nhiên, đầu quý 2 dù thị trường có dấu hiệu chững lại, giá bán sợi không tăng nhưng do dự báo được sự tăng cao của giá bông thì các đơn vị sợi trong tập đoàn đã dự trữ được lượng bông lớn với giá thành giá rẻ, nhờ đó đã thu được kết quả kinh doanh tích cực. Bên cạnh đó, trong quý 2 năm 2022, tất cả các doanh nghiệp dệt may trong tập đoàn đều có lãi, ổn định sản xuất trong khi cùng kỳ gặp nhiều bất lợi do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Lũy kế trong 6 tháng, doanh thu của Vinatex gần 9.668 tỷ đồng, tăng 37,4%. Còn lợi nhuận trước thuế đạt mức 982 tỷ đồng, tăng 55,8% còn lợi nhuận sau thuế ghi nhận 901,4 tỷ đồng, so với nửa đầu năm ngoái tăng 54%. Trong năm 2022, Vinatex đã đặt mục tiêu doanh thu là 18.067 tỷ đồng còn lợi nhuận trước thuế là 951 tỷ đồng. Cũng theo đó, sau thời gian 6 tháng, Tập đoàn đã thực hiện được 53,5% kế hoạch doanh thu và vượt chỉ tiêu lợi nhuận là 3,3%. 

Kế tiếp là Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG (Mã: TNG), trong quý 2, doanh thu thuần đạt 1.982 tỷ đồng, tăng 35,7% còn lợi nhuận sau thuế đạt mức 86,8 tỷ đồng, so với quý 2/2021 tăng 42,3%. Tính chung trong 6 tháng đầu năm 2022, doanh thu của Dệt may TNG đạt hơn 3.200 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm 2021 tăng 37%. Lợi nhuận sau thuế ghi nhận tăng 51% đạt mức 125 tỷ đồng. 

Phía TNG giải trình, sự tăng trưởng này là nhờ vào việc công ty đã tiến hành đầu tư bổ sung thêm máy móc thiết bị tự động và ứng dụng phần mềm do công ty tự phát triển để có thể kiểm soát sản xuất theo mốc giờ đến từng người lao động nên đã tiến hành tăng được năng suất lao động và giảm chi phí sản xuất. Ngoài ra, nhu cầu mua hàng và tình trạng khan hiếm container cũng được cải thiện. Theo đó, hàng hóa xuất khẩu không còn bị ách tắc ở cảng cũng giúp cho doanh thu tăng.

Bên cạnh việc áp dụng triệt để phần mềm trong công tác chuẩn bị sản xuất, máy móc thiết bị và vấn đề thu hồi công nợ khách hàng cũng được cải thiện nên giá vốn bán hàng giảm, chi phí bán hàng giảm. Dự kiến trong tháng 7 doanh thu của toàn công ty đạt mức 690 tỷ đồng. Trong năm 2022, Dệt may TNG đã đặt mục tiêu doanh thu là 5.990 tỷ đồng, lãi sau thuế 279 tỷ đồng. Như thế, sau thời gian 6 tháng đầu năm 2022, TNG đã thực hiện được 54% chỉ tiêu doanh thu và 45% chỉ tiêu lợi nhuận của cả năm. 

Còn đối với Tổng Cổ phần Phong Phú (Mã: PPH), doanh thu thuần trong quý vừa rồi đạt mức 454 tỷ đồng, tăng 4,8% và lợi nhuận sau thuế đạt 160,4 tỷ đồng, tăng 11%.

Lũy kế trong 6 tháng đầu năm 2022, Phong Phú đã ghi nhận doanh thu thuần ở mức gần 900 tỷ đồng, tăng 9,3% và lợi nhuận sau thuế là 322,3 tỷ đồng, so với cùng kỳ năm ngoái tăng 13,7%. Trong năm 2022, tổng công ty đã đặt mục tiêu tổng doanh thu hợp nhất là 2.260 tỷ đồng còn lợi nhuận hợp nhất trước thuế là 380 tỷ đồng. Như thế, Phong Phú đã thực hiện được gần 40% kế hoạch về doanh thu và hơn 85% mục tiêu lợi nhuận trước thuế. Cũng trong năm nay, công ty cũng sẽ tiếp tục phát triển hai chuỗi cung ứng chỉ may Coats và sản phẩm gia dụng gồm khăn bông và các sản phẩm tương tự đồng thời cùng đối tác Coats cải tiến cũng như phát triển thêm mặt hàng mới, đa dạng các chủng loại sợi mộc với giá trị cao cung cấp cho Coats.

Lợi nhuận doanh nghiệp bị "ăn mòn" bởi chi phí cao

Theo ghi nhận, trong quý 2/2022, mặc dù ghi nhận doanh thu thuần hơn 1.048 tỷ đồng, tăng 7% nhưng bởi vì lỗ chênh lệch tỷ giá, chi phí tài chính cúng gia tăng đột biến lên gần 29 tỷ đồng, so với cùng kỳ gấp 2,67 lần còn chi phí quản lý doanh nghiệp tăng 6% lên hơn 45 tỷ đồng khiến cho lợi nhuận sau thuế của Công ty Cổ phần Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công (Mã: TCM) giảm 6% về mức 55 tỷ đồng. Mặc dù lợi nhuận quý 2 giảm nhưng lũy kế 6 tháng đầu năm 2022, công ty vẫn ghi nhận mức tăng trưởng so với cùng kỳ ở cả hai mục bao gồm doanh thu là 2.170 tỷ đồng, tăng 13% còn lãi sau thuế gần 129 tỷ đồng, tăng 6%. Trong năm 2022, Thành Công đã lên kế hoạch doanh thu hơn 4.180 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 253,8 tỷ đồng. Như thế, công ty đã thực hiện được 52% kế hoạch về doanh thu và hơn 50% mục tiêu về lợi nhuận sau thuế. Theo công ty lý giải, năm 2022 sẽ là một năm khởi sắc hơn dành cho ngành dệt may nói chung và Thành Công nói riêng. Thị trường bán lẻ quần áo thế giới cũng đã dần hồi phục sau khi dịch bệnh COVID-19 có dấu hiệu giảm dần nhờ vào việc bao phủ vaccine. Hơn thế, công ty cũng đã nhận gần đủ đơn hàng cho quý 3/2022 và đang nhận khoảng gần 50% đơn hàng cho kế hoạch quý 4/2022. TCM cũng đã hoàn thiện việc lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời áp mái tại Nhà máy Vĩnh Long 2. Dự kiến sẽ đưa vào vận hành nhà máy số 2 ở khu công nghiệp Hòa Phú tỉnh Vĩnh Long với 1.500 công nhân, công suất là 9 triệu sản phẩm/năm. Và sau khi nhà máy vận hành sẽ đóng góp thêm doanh thu cho năm 2022 và những năm tiếp theo. 

Cũng tương tự, đối với Công ty Cổ phần Sợi Thế kỷ (mã: STK), doanh thu thuần quý 2 ghi nhận 529,5 tỷ đồng, tăng gần 4% còn doanh thu tài chính ghi nhận tăng gần 2,4 lần, đạt mức 5,5 tỷ đồng. Còn các chi phí như quản lý doanh nghiệp và chi phí bán hàng đều tiết giảm nhưng chi phí tài chính lên đến 15 tỷ đồng, trong khi đó cùng kỳ năm 2021 chỉ hơn 320 triệu đồng.

Kết quả, lợi nhuận sau thuế cũng ghi nhận giảm gần 2% về mức 69,4 tỷ đồng. Mặc dù vậy, 6 tháng đầu năm 2022, doanh thu thuần của STK đạt gần 1.170 tỷ đồng, so với cùng kỳ tăng 8% còn lợi nhuận sau thuế cũng tăng nhẹ 3% lên mức 145 tỷ đồng. Cũng trong năm 2022, doanh nghiệp đã đề ra mục tiêu doanh thu thuần đạt mức 2.606 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 300 tỷ đồng. Như thế, kết thúc quý 2, STK đã đạt gần 4% kế hoạch doanh thu và hơn 48% mục tiêu về lãi. 

6 tháng cuối năm 2022, tăng trưởng doanh thu sẽ giảm tốc

Ngành dệt một nửa chặng đường năm 2022 vẫn khá lạc quan với sự tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ. Nửa còn lại thì ngành hàng phải mang giá trị xuất khẩu từ 20 - 21 tỷ USD để có thể hoàn thành được mục tiêu 43,5 tỷ USD trong năm 2022. Mặc dù vậy, chặng đường này được cho là sẽ khá nặng nề với hàng loạt thách thức. 

Theo ước tính của Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI (SSI Research), tăng trưởng doanh thu của các công ty sản xuất dệt may tại thị trường Việt Nam sẽ giảm tốc trong 6 tháng cuối năm 2022 - 2023. 

Lý do là khách hàng đã rút ngắn thời gian đặt trước đơn hàng do lượng hàng tồn kho ở thị trường xuất khẩu ở mức cao và áp lực về lạm phát. Thời điểm trước đây, khách hàng sẽ thường đặt hàng trước 6 tháng thì nay chỉ đặt hàng trước 3 tháng. Ngoài ra, các công ty cũng dự kiến chi phí sợi, vải, logistics cùng nhân công vẫn neo ở mức cao bởi giá dầu tăng và sự cạnh tranh trên thị trường lao động. Điều này đã tác động tiêu cực đến toàn bộ chuỗi cung ứng hàng dệt may từ nhà sản xuất đến nhà bán lẻ. Chính vì thế, chuyên gia SSI cũng nhận định biên lợi nhuận gộp của các công ty sản xuất trong nước tiếp tục bị thu hẹp. Hơn thế, doanh thu và biên lợi nhuận có thể giảm sút nếu như nền kinh tế Mỹ suy yếu hoặc áp lực lạm phát cao hơn xảy ra trong 6 tháng cuối năm 2022 và năm 2023.

Cũng tương tự, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cũng dự phóng nhu cầu của hàng dệt may có xu hướng giảm bởi tình trạng quá mua của người tiêu dùng trong năm 2021 cùng lạm phát tăng cao đang thắt chặt chi tiêu người dân vào các sản phẩm tiêu dùng không thiết yếu. Cũng theo đó, thị trường Mỹ cũng đã bắt đầu cho thấy có nhiều dấu hiệu cảnh báo về nhu cầu hàng may mặc đang có xu hướng giảm tốc. Quý 1/2202, quần áo chỉ chiếm 3,9% tổng chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ và giảm từ 4,3% vào năm 2019 trước đại dịch.

Vinatex cho biết, nhu cầu nhập khẩu dệt may của thị trường Mỹ có khả năng sẽ giảm từ 7 - 10% trong nửa cuối năm 2022 này. Chủ tịch Vitas - ông Vũ Đức Giang cho biết: "Nhiều quốc gia là đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam như Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc)… vẫn đang áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt chống dịch, và ảnh hưởng không nhỏ đến chuỗi cung ứng nguyên, phụ liệu và tiêu thụ sản phẩm dệt may Việt Nam". 

Ngoài ra, lạm phát cao tại các thị trường tiêu thụ dệt may lớn của Việt Nam ví dụ như Mỹ và EU cộng với diễn biến phức tạp xung đột Nga - Ukraine đã khiến cho giá nguyên - nhiên - phụ liệu tăng cao liên tục từ đầu năm đến hiện tại. Đây cũng chính là lý do VDSC cho rằng lợi nhuận các công ty ngành dệt may Việt Nam dự báo có sự phân hóa trong 6 tháng cuối năm 2022.