Thị trường chứng khoán Việt Nam thường biến động ra sao trong các tháng 11?

Theo Nhịp sống thị trường, chứng khoán Việt Nam vừa trải qua tháng 10 không mấy khả quan với việc VN-Index giảm hơn 104 điển qua đó lùi về dưới ngưỡng 1.030 điểm. Đã không ít lần trong tháng, chỉ số của thị trường chứng khoán Việt Nam nhúng về vùng điểm ba chữ số, song lực cầu bắt đáy được kích hoạt tại vùng giá thấp đã giúp kéo chỉ số lên trên ngưỡng 1.000 điểm. Trong bối cảnh biến số vĩ mô còn nhiều biến động, dòng tiền vẫn chưa hoàn toàn sẵn sàng quay trở lại, đặc biệt là khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang nỗ lực kiểm soát lạm phát bằng cách tăng lãi suất.

Bước sang những phiên giao dịch của tháng 11, thông tin nhà đầu tư có thể tham khảo đó là dữ liệu quá khứ của VN-Index trong tháng 11 của những năm trước. Theo thống kê strong 22 năm hoạt động của chứng khoán Việt Nam, có 10 lần VN-Index tăng điểm vào tháng 11 còn số lần giảm là 12 lần. Những lần điều chỉnh vào tháng 11 thường có biến động mạnh với nhiều năm giảm trên 5% như 2007; 2008; 2009; 2011; 2014 và 2015, thậm chí năm 2009, mức giảm của VN-Index trong tháng 11 còn lên mức hơn 14%.

Ngược lại, những phiên tăng điểm tốt trong tháng 11 cũng không phải hiếm với mức tăng mạnh nhất ghi nhận vào năm 2006 ((23,75%). Đáng chú ý là trong 5 năm gần nhất thì có tới 4 năm chỉ số chính của thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trong tháng 11, mức tăng mạnh nhất là vào năm 2017 với 13,45%.

Việc thị trường chứng khoán Việt Nam thường biến động xấu vào các tháng 11 có thể bởi đây là giai đoạn thị trường rơi vào vùng trống thông tin hỗ trợ. Bên cạnh đó, kỳ họp Quốc hội diễn ra với nhiều quyết sách quan trọng cũng diễn ra vào khoảng thời gian này có thể khiến cho tâm lý của giới đầu tư thêm thận trọng hơn. Bên cạnh đó, tháng 11 trong quá khứ cũng là thời điểm nhà đầu tư nước ngoài thường tiến hành bán ròng, đây cũng là yếu tố khiến thị trường thêm phần ảm đạm. Đơn cử như trong năm 2021 liền trước, khối ngoại đã bán ròng kỷ lục gần 58.000 tỷ đồng trong tháng 11 trên toàn thị trường, trở thành mức cao nhất Đông Nam Á.

Trong năm 2022, những biến động từ bên ngoài có thể sẽ gây ảnh hưởng đáng kể đến những quyết sách quan trọng về vĩ mô trong thời gian tới, đặc biệt là về các vấn đề liên quan đến lãi suất, tín dụng... Lạm phát leo thang đang khiến Fed và các Ngân hàng Trung ương trên thế giới liên tục thắt chặt chính sách tiền tệ.

Các nhà phân tích cho rằng sẽ có thêm những đợt tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm trong cuộc họp chính sách của Fed. Thậm chí cả tháng 12 sau đó, kéo theo ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu bao gồm cả Việt Nam. Trên thực tế, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có 2 lần tăng lãi suất điều hành trong thời gian gần đây. Bối cảnh lãi suất tăng sẽ khiến lợi nhuận trong tương lai của các doanh nghiệp bị bào mòn đáng kể bởi chi phí lãi vay tăng cao, đặc biệt là với nhóm có nợ ròng lớn. Thực tế đã có những yếu tố cho thấy tăng trưởng EPS trong năm tới sẽ khó có thể duy trì trên nhiều nhóm ngành.

Sau nhịp giảm 33% từ đỉnh, định giá của thị trường đã lùi về ngang vùng đáy lịch sử với P.E trailing của VN-Index ở mức 10,5X. Tuy nhiên, trong bối cảnh EPS có khả năng sẽ giảm, định giá thị trường trở nên đắt đỏ hơn và P/E 10,x ở thời điểm hiện tại sẽ chỉ thực sự rõ ràng hơn khi tình hình thị trường trái phiếu ổn định và dòng tiền quay trở lại.

Nếu nhìn theo hướng tích cực hơn, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn có nhiều điểm để kỳ vọng trong giai đoạn cuối năm 2022. Nền kinh tế vĩ mô ổn định và phục hồi mạnh hậu đại dịch của Việt Nam đang mở ra triển vọng tăng trưởng cho thị trường tài chính nói chung và kênh đầu tư chứng khoán nói riêng. Cộng thêm mức nền so sánh thấp của cùng kỳ năm trước giúp cho mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý 3 năm nay được tô điểm thêm nhiều gam màu sáng. Theo thống kê 15 doanh nghiệp vốn hóa trên 1.000 tỷ đồng có mức tăng trưởng lợi nhuận cao nhất thì có 7 doanh nghiệp ghi nhận mức tăng trên 1.000 %, số còn lại cũng ghi nhận mức tăng trưởng 3 chữ số.

Trên thực tế, rất khó để dự báo thị trường trong tương lai sẽ tăng hay giảm. Như hiện nay, chứng khoán Việt Nam đã và đang trải qua hàng loạt sóng gió trong năm 2022 dù cho nền kinh tế trong nước đã ghi nhận những con số tăng trưởng tích cực. Tuy nhiên, ngay cả khi thị trường có giảm thêm thì nhiều chuyên gia cũng như các quỹ đầu tư lớn đều cho rằng đây là cơ hội để nhà đầu tư tích lũy cổ phiếu chất lượng bị định giá thấp và có tiềm năng tăng trưởng cao trong tương lai, thay vì bị cuốn vào những câu chuyện “trading” ngắn hạn.

Trong một chia sẻ mới đây, ông Petri Deryng, nhà sáng lập và quản lý PYN Eltie Fund cho biết đã rất bối rối và ngạc nhiên trước tình hình hoạt động yếu kém của thị trường Việt Nam và hoạt động quỹ. Tuy nhiên, người đứng đầu quỹ Pyn Elite vẫn giữ quan điểm lạc quan khi cho biết chưa tìm thấy báo cáo của nhà kinh tế vĩ mô nào đánh giá triển vọng kinh tế của Việt Nam sẽ yếu kém trong thập kỷ này. Mặc dù nhịp điều chỉnh mạnh đang gây sốc cho các nhà đầu tư, tuy nhiên việc phân biệt điểm mạnh và yếu của Việt Nam phải được xem xét một cách nghiêm túc để có cái nhìn sâu sắc về những gì có thể xảy ra trong tháng 12 tới đây.

Ông Petri Deryng cho rằng, bước ngoặt quan trọng có thể xuất hiện sau khi Fed chỉ ra rằng các đợt tăng lãi suất lớn nhất đang ở phía sau. Điều này có thể tạo ra một chuyển động ngược lại đối với đồng USD được định giá quá cao, theo đó các đồng tiền châu Á sẽ mạnh lên và loại bỏ áp lực tăng lãi suất của các quốc gia. Sự biến mất của kỳ vọng tăng lãi suất tiếp theo có thể kích hoạt sự đảo chiều với đồng USD.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia cũng định giá cổ phiếu đang rất rẻ và các mức hợp lý của chỉ số trong vài năm tới đều đang cao hơn so với mức thị trường bước vào năm nay.