Quý 2/2022: Hoạt động kinh doanh trên Taobao và Tmall giảm sút khiến doanh thu Alibaba đi ngang so với cùng kỳ

Ngày 4/8 vừa qua, gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba đã công bố báo cáo tài chính của quý 2 năm nay. Trước khi công bố báo cáo tài chính, tập đoàn này cũng đã thông báo về việc bổ nhiệm Irene Yun-Lien Lee, Chủ tịch Hysan Development và Albert Kong Ping Ng, cựu Chủ tịch Ernst & Young China,vào hội đồng quản trị với tư cách là Giám đốc độc lập trong nỗ lực “thúc đẩy quản trị doanh nghiệp”.

Tuần trước, Alibaba còn được thêm vào danh sách 159 công ty Trung Quốc phải đối mặt với nguy cơ bị hủy niêm yết khỏi các sàn giao dịch chứng khoán Mỹ nếu như vẫn tiếp tục phớt lờ luật của Mỹ yêu cầu doanh nghiệp phải cho các cơ quan quản lý Mỹ xem hồ sơ kiểm toán.

Doanh thu đi ngang do hoạt động kinh doanh trên Taobao và Tmall giảm sút

Theo Asia Nikkei đưa tin, theo như báo cáo kỳ này, doanh thu của Alibaba gần như không đổi so với cùng kỳ, ở mức 205,56 tỷ nhân dân tệ, tương đương với 30 tỷ USD. Điều đáng nói, đây là lần đầu tiên tập đoàn của Jack Ma với tư cách là một công ty niêm yết báo cáo doanh thu gần như không đổi. Tuy nhiên, so với kết quả dự đoán trung bình là 203,2 tỷ nhân tệ do Refinitiv khảo sát, con số này đã cao hơn một chút.

Cũng trong quý này, thu nhập ròng của Alibaba thuộc về các cổ đông đã giảm 50% so với cùng kỳ, xuống còn 22,74 tỷ đồng. Liên quan đến kết quả này, Daniel Zhang, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Alibaba cho biết: "Sau tháng 4 và tháng 5 ghi nhận mức tăng trưởng chậm chạp, đến tháng 6 chúng tôi đã nhận thấy những dấu hiệu phục hồi trên các lĩnh vực kinh doanh. Do đó, chúng tôi vẫn tin tưởng vào cơ hội tăng trưởng của mình trong dài hạn".

Đáng chú ý, Ant Group, gã khổng lồ fintech thuộc hệ sinh thái Alibaba ghi nhận kết quả thu nhập thấp hơn 1/4 so với Alibaba, lợi nhuận ròng cũng giảm 17,3% do phải vật lộn với việc chính phủ Bắc Kinh siết chặt và thay đổi quy định với nhiều lĩnh vực.

Tại thị trường Trung Quốc, tổng giao dịch thương mại của Alibaba chiếm tới 69% tổng doanh thu công ty, lùi nhẹ 1% so với cùng kỳ và xuống chỉ còn 141,94 tỷ nhân dân tệ. Từ trước đến nay, nền tảng mua sắm trực tuyến Taobao và phí quản lý khách hàng của Tmall chính là nguồn thu quan trọng nhất của Alibaba, bao gồm cả thu nhập từ quảng cáo và hoa hồng. Tuy nhiên so với cùng kỳ, doanh thu này đã giảm 10% trong quý 2 năm nay.

Theo ông Daniel Zhang, tổng giá trị giao dịch trên Taobao và Tmall đều đã giảm tỷ lệ % giữa một con số trong năm, thậm chí còn thấp hơn cả sự tăng trưởng doanh số bán lẻ của Trung Quốc trong quý này. Hiện tại, các nền tảng cũng đang phải cạnh tranh gay gắt giữa các hình thức thương mại điện tử khác nhau. Trong quý 2, nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng vô cùng khiêm tốn, chỉ ở mức 0,4% - mức thấp nhất kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát. Tháng 4 và tháng 5, doanh thu bán lẻ đã giảm so với cùng kỳ do dịch bùng phát trở lại ở Thượng Hải cùng với các thành phố lớn khác. Đến tháng 6, hoạt động tiêu dùng đã được phục hồi đôi chút so với trước. 

Theo Giám đốc tài chính Toby Xu, các mảng kinh doanh hướng tới người tiêu dùng Trung Quốc của Alibaba trong tháng 7 đã dần hồi phục nhưng vẫn tồn tại nhiều ro và bất ổn khi các hoạt động vĩ mô đang dần chậm lại. Đối mặt với bối cảnh này, Alibaba sẽ chú trọng tập trung vào việc phục vụ nhóm người tiêu dùng có khả năng chi trả cao hơn. Đồng thời, gã khổng lồ công nghệ này cũng cung cấp dịch vụ tiêu dùng với những đề xuất giá trị đa dạng cho nhiều phân khúc người dùng khác nhau. 

Một chút khởi sắc trong quý này của Alibaba khi doanh thu từ mảng kinh doanh cốt lõi là điện toán đám mây đã tăng 10% và đạt 17,69 tỷ nhân dân tệ. Đây là nguồn doanh thu lớn thứ hai của tập đoàn nhưng từ trước cho đến nay chỉ đóng góp khiêm tốn khoảng 9% tổng doanh thu. Theo lý giải từ công ty, lĩnh vực kinh doanh điện toán đám mây có mức tăng trưởng chậm hơn là do nhiều yếu tố khác nhau, trong đó phải kể đến việc giảm sút nhu cầu từ khách hàng sử dụng internet ở Trung Quốc cùng với các hoạt động kinh tế vĩ mô đang dần chậm lại. 

Lãnh đạo Alibaba khẳng định, những bất ổn bên ngoài, trong đó có tình hình địa chính trị, những làn sóng bùng dịch mới và hàng loạt chính sách kinh tế vĩ mô là những điều mà công ty không thể kiểm soát. Điều duy nhất mà Alibaba hiện tại có thể làm là tập trung cải thiện. Dù đối mặt với nhiều thách thức nhưng tình hình tài chính tổng thể của Alibaba vẫn ổn định với dòng tiền tự do mạnh mẽ cùng với dự trữ tiền mặt ròng lớn.

Đối với mảng kinh doanh bán lẻ quốc tế của Alibaba bao gồm Lazada, AliExpress, Trendyol và Daraz cũng đã ghi nhận lượng tổng số đơn đặt hàng trong quý 2 giảm 4% so với cùng kỳ. 

Doanh thu quý 3 và 4 dự báo sẽ được cải thiện

Trước đó, nhà phân tích Marvin Chen của Bloomberg Intelligence cũng nhận định rằng quý 2 năm nay là một trong những thời điểm tồi tệ nhất đối với nền kinh tế Trung Quốc kể từ khi dịch bệnh bùng phát. Điều này cũng khiến ngành công nghệ bị ảnh hưởng tiêu cực. Ngoài ra, việc chính quyền Bắc Kinh tiến hành siết chặt quy định đối với nhiều lĩnh vực, bao gồm thương mại điện tử, game, gọi xe, giao đồ ăn cũng khiến các doanh nghiệp buộc phải thay đổi mục tiêu tăng trưởng, khác biệt rất nhiều so với những gì từng công bố trước đây.

Điều đáng nói, Alibaba có lẽ là một trong những công ty chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong cơn bão này. Cách đây không lâu, ngôi sao bán hàng livestream Viya - người từng đạt doanh thu 1,2 tỷ USD khi livestream bán hàng trong ngày lễ độc thân 11/11 trên các nền tảng của Alibaba - đã bị điều tra trốn thuế trên diện rộng. Không lâu sau đó, “vua son môi” Li Jiaqi trở thành cái tên nổi tiếng tiếp theo trong tháng 6 bị “xóa sổ” khỏi các trang thương mại điện tử Taobao của Alibaba. 

Mới chỉ 3 tháng trước đó, các chuyên gia an ninh mạng Trung Quốc đã liên kết Alicloud với vụ vi phạm an ninh mạng lớn nhất tại nước này và cho rằng, vụ việc này liên quan mật thiết đến vụ rò rỉ hồ sơ về một tỷ cư dân từ cơ sở dữ liệu của cảnh sát Thượng Hải.

Trước đây, gã khổng lồ Alibaba từng được đánh giá là ứng cử viên phát triển mạnh mẽ, sớm muộn sẽ là đại diện của Trung Quốc đủ sức “chung mâm” với các ông lớn công nghệ khác trên thế giới như Apple và Amazon.com, tham gia câu lạc bộ các doanh nghiệp có giá trị vốn hóa nghìn tỷ USD. Thế nhưng thời thế đổi thay quá nhanh, tập đoàn của Jack Ma đang phải vật lộn để vượt qua thời kỳ khó khăn nhất kể từ khi thành lập đến nay. 

Các chuyên gia nước ngoài khẳng định, quý 2 năm nay chính là thời điểm chứng kiến doanh thu và lợi nhuận của Alibaba chạm đáy. Đến các quý tiếp theo, doanh thu dự kiến của tập đoàn này sẽ được cải thiện. Đồng quan điểm, các chuyên gia Refinitiv cũng cho rằng kết quả kinh doanh quý 3 và quý 4 năm nay của Alibaba dự kiến sẽ ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu lần lượt là 7% và 10% so với cùng kỳ. 

Theo như một ghi chú được công bố hồi tháng trước của China Merchants Securities, những con số có phần tiêu cực trong báo cáo tuần này của Alibaba được cho là đến từ sự yếu kém về doanh thu thương mại tại thị trường Trung Quốc của gã khổng lồ này. Bên cạnh đó, mức tiêu thụ sụt giảm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc mua hàng của người tiêu dùng. Đáng chú ý, doanh thu quản lý khách hàng của CMR trong thời gian tới dự kiến cũng giảm bởi ngân sách quảng cáo của nhà cung cấp bị thắt chặt hơn trên các nền tảng của Alibaba.