Ô tô điện “vừa ngon vừa rẻ” có phải là thứ không tưởng?

Jack Norton - Giáo sư chuyên ngành lịch sử tại Minneapolis, cho biết ông bắt đầu tìm mua chiếc xe điện đầu tiên vào năm ngoái. Tiêu chí chọn xe của ông rất đơn giản khi chỉ cần dẫn động 4 bánh và giá bán dưới 55.000 USD, Bloomberg dẫn tin.

Ban đầu, Norton thấy rằng số lượng xe điện chuyển tới Minnesota khá ít. Do đó ông đã mở rộng tìm kiếm tại các tiểu bang khác nhưng sau đó lại nhận về cú sốc giá bán. Chỉ có một ít mẫu xe có giá phù hợp với tài chính của Norton, trong khi phần lớn xe bán tại các đại lý đều có giá cao hơn niêm yết.

Trước đây, đã từng có không ít bài viết đề cập tới việc những bên bán ô tô đã khéo léo đưa thêm phí “điều chỉnh thị trường” nhằm lợi dụng sự mất cân bằng về cung - cầu trên thị trường xe điện hiện nay.

Nhưng phần lớn các loại ô tô điện hiện nay đã được tăng cấp trở thành xe hơi hạng sang trước khi ra khỏi các nhà máy. Vào tháng 7 vừa qua, mức giá khởi điểm cho một chiếc ô tô điện tại Mỹ bình quân hơn 47.000 USD. Tuy nhiên, giá bán trung bình của những chiếc xe được sản xuất và bán tại các đại lý là hơn 61.000 USD, cao gấp 1/3 giá khởi điểm, theo Edmunds. Không phải các nhà sản xuất EV không thực hiện lựa chọn giá rẻ, tuy nhiên họ không làm ra chúng. Thay vào đó, các nhà sản xuất đều hướng đến những phiên bản cao cấp hơn.

Khoảng cách lớn nhất giữa giá khởi điểm và giá bán các sản phẩm có sẵn là điều tất yếu đối với những dòng xe phổ biến. Chẳng hạn như mẫu Kia EV6 - chiếc xe bán chạy vào cuối năm ngoái, tới tháng 7 vừa qua có mức giá trung bình gần 54.200 USD, tăng 32% so với giá khởi điểm. Hay như Chevrolet Bolt, được đánh giá là mẫu xe điện có giá cả phải chăng nhất tại Mỹ với mức giá khởi điểm là 26.595 USD, nhưng vào mùa hè năm nay, giá bán đã tăng hơn 1/3 , trung bình ở mức 34.874 USD.

John Fitzgerald Weaver- Người đang xây dựng các trang trại năng lượng mặt trời thương mại tại Boston cho biết anh ta phải lặn lội đến Long Island để tìm mua một chiếc Hyundai Ioniq 5. Chiếc xe này không có hệ dẫn động 4 bánh, một phiên bản duy nhất được bán với giá dưới 47.500 USD. Đáng nói là, John đã phải trả thêm phụ phí tới 1.000 USD và phải chờ tới 1 tháng mới có xe bàn giao.

Nguyên nhân nào khiến giá bán chênh lệch lớn?

Chắc chắn là sẽ có những yếu tố kinh tế phía sau việc này. Nhà phân tích Ivan Drury của Edmunds cho biết, đây là lần đầu tiên các doanh nghiệp sản xuất và bán ô tô điện khi nhu cầu đang cao hơn nguồn cung. Việc tăng thêm nguồn cung cũng cần một thời gian dài, nhất là với những công nghệ mới như hệ thống truyền động điện. Hơn nữa, các công ty sản xuất ô tô đang nhanh chóng bổ sung vào dây chuyền lắp ráp và nguồn pin xe điện. Trong lúc chờ đợi thì các nhà sản xuất đã đẩy giá bán.

Một vài tháng sau khi một mẫu ô tô mới ra mắt, kể cả là xe xăng hay xe điện thì các công ty cũng có xu hướng ưu tiên cho những phiên bản đẹp và đắt tiền hơn với những tính năng hiện đại. Nguyên nhân một phần vì khách hàng mua đầu sẽ là những người chờ đợi và sẵn sàng chi nhiều tiền hơn.

Một nơi thể hiện rõ ràng nhất cho điều này là khu phức hợp Ford Motor’s Rouge ở phía Tây Detroit. Công ty sản xuất cả xe bán tải chạy xăng F-150 và phiên bản tích hợp điện tên là Lightning. Hãng xe của Mỹ hy vọng sẽ đạt khả năng sản xuất 150.000 chiếc Lightning mỗi năm vào cuối năm sau. Tuy nhiên, số lượng chiếc F-150 chạy bằng xăng truyền thống lại có nguồn cung nhiều gấp 4 - 5 lần phiên bản điện. 

Trong khi đó, Lightning có thể chỉ cần bán với giá khoảng 40.000 USD, như mức giá trung bình vào tháng 7. Tuy nhiên, thực tế là nó đang được bán với giá cao gấp đôi ban đầu. Ford đã thông báo qua email rằng phiên bản “rẻ” hơn của mẫu xe bán tải chạy bằng điện được sản xuất ở mức giới hạn. 

Trong khi General Motors cũng đã làm nóng câu chuyện về những chiếc xe điện giá rẻ mới đây khi tiết lộ chiếc xe SUV Chevrolet Equinox phiên bản chạy điện với giá bán khởi điểm chỉ từ 30.000 USD.

Theo nhận định từ chuyên gia Drury tại Edmund, ít nhất phải mất thêm 2 năm nữa trước khi số lượng lớn ô tô điện được bán ra ở mức giá đó. “Ô tô điện có giá dưới 30.000 USD là cả một giấc mơ lớn. Nhưng chẳng có gì là không thể” - Drury nhìn nhận.

Khách hàng hiện tại chưa có những phản ứng quá mạnh đối với sự chênh lệch giữa mức giá khởi điểm và giá bán quá lớn trên các mẫu ô tô điện và với các mẫu xe chạy bằng xăng ngày nay, trung bình đắt hơn khoảng 30 - 40%.

Tuy nhiên, khả năng chi trả cho ô điện có thể là trở ngại lớn nhất nếu nói đến việc sử dụng xe điện rộng rãi hơn. Tuy đã có vài chục mẫu xe điện chính thống bắt đầu gia nhập thị trường trong một vài năm nay, nhưng số lượng người Mỹ có nhu cầu không đủ tài chính để mua loại xe này. Trong tháng 7, giá bán những chiếc xe điện bình quân cũng cao hơn nhiều ngưỡng giá 55.000 USD đối với những chiếc xe điện đủ điều kiện nhận ưu đãi về thuế.

Vào tháng trước, Norton cũng đã từ bỏ việc mua xe điện của mình và quyết định chuyển sang mẫu xe Honda CR-V hybrid. Chiếc xe bán điện này đáp ứng mức giá 55.000 USD của ông nhưng lại có một loạt các trang bị mà ông không quan tâm. Tuy nhiên Norton có thể nhận xe ngày mà không cần đặt trước hay chờ đợi.