Những điều cần biết về tạm ứng cổ tức

Cổ tức là gì?

Cổ tức là một khoản lợi nhuận ròng mà các cổ đông sẽ được trả tương ứng với số cổ phần họ sở hữu, cổ tức sẽ được trả bằng tiền mặt, cổ phiếu hoặc tài sản khác có giá trị tương đương. Hay hiểu theo cách đơn giản thì cổ tức là phần lợi nhuận mà các cổ đông được chia sau khi đã trừ hết thuế. Về cơ bản, cổ đông có thể là cá nhân hoặc tổ chức nắm giữ quyền sở hữu hợp pháp đối với một phần hoặc toàn bộ vốn góp của công ty cổ phần phát hành cổ phiếu, quyền và lợi ích của họ sẽ gắn liền với doanh nghiệp.

Những người này có thể tham gia vào bộ máy tổ chức của doanh nghiệp để điều hành, bỏ phiếu và điều phối hoạt động của doanh nghiệp, điều này sẽ phụ thuộc vào số lượng cổ phiếu họ nắm giữ trong tay là bao nhiêu. Đến thời điểm chia lợi nhuận thì những người này sẽ nhận được phần cổ tức lớn hơn dựa trên cổ phần mà họ sở hữu. Khi trở thành cổ đông của công ty cổ phần thì nhà đầu tư sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ hoạt động đầu tư của doanh nghiệp. Nếu việc kinh doanh của công ty tốt thì cổ tức của cổ đông cũng sẽ được chia nhiều hơn. NGược lại, nếu như tình hình kinh doanh của công ty không khả quan, thua lỗ thì lợi ích tài chính của các cổ đông không được đảm bảo. 

Theo nguyên tắc chung, kể từ kết thúc cuộc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên thì cổ tức sẽ được chia cho các cổ đông trong thời hạn 6 tháng là muộn nhất. Theo quy định chung, cổ tức sẽ được chi trả bằng hình thức cổ phiếu hoặc tiền mặt hoặc các loại tài sản khác. Dù áp dụng hình thức nào thì quyền lợi và lợi ích của cổ đông sẽ vẫn phải được đảm bảo nguyên vẹn giá trị không bớt đi. 

Tạm ứng cổ tức là gì?

Tạm ứng cổ tức là khi các cá nhân, tổ chức là cổ đông của công ty xác định được phần trăm giá trị cổ phiếu mà họ có thể nhận được khi chia cổ tức và họ có quyền xin tạm ứng cổ tức để phục vụ những lý do nhất định của bản thân. Hiểu đơn giản thì việc tạm ứng cổ tức là các cổ đông sẽ tính phần lợi nhuận mình sẽ được nhận để xin lấy trước phần đó. Hiện nay, hoạt động hoạt động tạm ứng cổ tức diễn ra khá phổ biến ở các doanh nghiệp, trên thực tế đây là quyền lợi mà các cổ đông đương nhiên được hưởng. Vì thế, họ có mong muốn tạm ứng cũng là điều đúng với quy định của pháp luật và không có gì là phạm pháp. 

Theo quy định thì số lượng cổ tức này sẽ phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 6 tháng từ khi cuộc họp đại hội đồng cổ đông thường niên kết thúc. Trong khoảng thời gian này, công ty sẽ chưa thanh toán cổ tức cho cổ đông nhưng đã có tính toán rõ ràng về số lượng cổ tức mỗi cổ đông được nhận. Trong khoảng thời gian chờ này cổ đông hoàn toàn có quyền tạm ứng cổ tức theo đúng quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, việc tạm ứng này sẽ phải tuân theo những quy định cụ thể do pháp luật đưa ra dưới sự giám sát của các cơ quan chức năng. Không phải trường hợp nào cũng được tạm ứng cổ tức, không phải cổ đông thích tạm ứng bao nhiêu cũng được mà sẽ phải xem xét dựa trên nhiều yếu tố, điều kiện cụ thể nếu như không đáp ứng thỏa mãn thì cổ đông sẽ không thể thực hiện việc tạm ứng cổ tức theo quy định. 

Điều kiện doanh nghiệp tạm ứng cổ tức

Theo quy định tại khoản 2, Điều 132, Luật Doanh nghiệp 2014, số lượng cổ tức trả cho cổ phần phổ thông sẽ phải căn cứ vào số lợi nhuận ròng đã thực hiện và khoản chi trả này sẽ được trích từ nguồn lợi nhuận sau khi đã trừ thuế mà công ty giữ lại. Công ty cổ phần chỉ được chi trả cổ tức khi có đủ các điều kiện sau: 

+ Thứ nhất, công ty phải hoàn thành nghĩa vụ thuế cũng như những nghĩa vụ tài chính khác mà pháp luật quy định. Trong khái niệm và bản chất của cổ tức cũng đã thể hiện rõ vấn đề này khi cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế mà các cổ đông được chia. Do đó, chỉ khi đảm bảo thực hiện đúng và đủ những quy định pháp luật về thuế thì doanh nghiệp mới xác định được phần lợi nhuận còn lại để chia cho cổ đông. Nếu không thực hiện nghĩa vụ đóng thuế thì khoản lợi nhuận của công ty không được tính là lợi tức và đương nhiên các cổ đông sẽ không thể tạm ứng phần cổ tức của mình. 

+ Thứ hai, công ty cần phải thực hiện việc trích lập quỹ và bù đắp đủ lỗ trước đó theo Điều lệ công ty cũng như quy định của pháp luật. Trong quá trình hoạt động, công ty cổ phần cũng phải đáp ứng được việc chi trả cho những khoản phí cụ thể giống với các loại hình công ty khác. Những khoản phí này được đánh giá là một khoản yêu cầu cần thiết để mọi hoạt động của công ty được diễn ra bình thường và đạt lợi nhuận cao nhất. Vì thê,s khi thu về lợi nhuận công ty sẽ phải nộp ngay cho quỹ công để thanh toán vào những khoản đầu tư đã lỗ trước đó. Sau khi nộp tiền xong thì khoản lợi nhuận dự ra chính là phần cổ tức sẽ được chia đều cho cổ đông. Nếu công ty không nộp tiền cho quỹ công để bù đắp những khoản lỗ trước đó thì các cổ đông sẽ không thể tạm ứng cổ tức. 

+ Thứ ba, sau khi đã trả hết số cổ tức đã định thì công ty vẫn phải đảm bảo việc thanh toán đủ những khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác khi đến hạn. Trong quá trình hoạt động công ty sẽ luôn có những khoản nợ nhất định để duy trì hoạt động điều này là không thể tránh khỏi. Những khoản nợ này giống một vòng tuần hoàn mà cổ đông sẽ vay để bù vào những khoản đầu tư cần thực hiện. Khi có lợi nhuận thì các công ty bắt buộc phải đảm bảo thanh toán đầy đủ những khoản nợ này và những tài sản bắt buộc khác, đây là nhiệm vụ mà công ty bắt buộc phải thực hiện nếu không sẽ không thể thanh toán hay tạm ứng cổ tức định kì. 

– Khoản 4, Điều 132 Luật doanh nghiệp 2014 quy định về việc thanh toán cổ tức như sau:

Cổ tức phải được thanh toán đầy đủ trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên. Tức thời gian để thực hiện thanh toán cổ tức là 6 tháng. Trong khoảng thời gian này, Hội đồng quản trị lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức trả chậm nhất 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức. Thông báo về trả cổ tức được gửi bằng phương thức bảo đảm đến cổ đông theo địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông chậm nhất 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức. Như vậy, chỉ khi đảm bảo được những yêu cầu như trên, công ty mới đủ điều kiện thanh toán cổ tức cho cổ đông, hay thực hiện tạm ứng cổ tức vào những trường hợp đặc biệt.

Ý nghĩa của việc tạm ứng cổ tức của doanh nghiệp

Đối với mỗi cá nhân hay doanh nghiệp thì việc tạm ứng cổ tức có vai trò và ý nghĩa cực kì quan trọng vì đây là điều kiện ảnh hưởng rất lớn đến những yếu tố kinh tế của doanh nghiệp. Những ý nghĩa quan trọng của việc tạm ứng cổ tức có thể kể đến như sau: 

– Doanh nghiệp bắt buộc phải tuân thủ mọi yêu cầu, điều kiện nhất định theo quy định chung của luật doanh nghiệp, quy định của Nhà nước thì mới có thể thanh toán và tạm ứng cổ tức. Vì thế, việc tạm ứng cổ tức là một trong những cách thể hiện rõ ràng nhất về việc doanh nghiệp có đang đáp ứng đầy đủ những quy định và điều kiện của pháp luật hay không.

– Trong quá trình hoạt động sẽ không tránh khỏi những lúc doanh nghiệp gặp phải những khó khăn, thậm chí, còn rơi vào tình trạng suýt phá sản. khi đối mặt với những khó khăn thì doanh nghiệp bắt buộc phải tìm cách giải quyết bằng cách tạm ứng cổ tức, đây là một cách được dùng khá phổ biến mà không cần phải vay mượn. Sau khi tạm ứng cổ tức doanh nghiệp sẽ phải tìm cách để bù đắp lại số tiền đó cùng với quá trình ổn định hoạt động đầu tư, kinh doanh. 

– Tạm ứng cổ tức giúp doanh nghiệp hoạt động một cách thuận lợi và dễ dàng hơn, trong nhiều trường hợp đây còn được coi là nguồn vốn “cứu cánh” cho doanh nghiệp, để doanh nghiệp có cơ hội đầu tư, mở rộng việc kinh doanh, phát triển. Đương nhiên, đến cuối cùng thì mục đích vẫn là phải thu về lãi cho việc tạm ứng đó. 

– Tạm ứng cổ tức thể hiện sự linh hoạt trong bộ máy công tác vận hành, kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Trong những tình huống thực tiễn thì tạm ứng cổ tức còn là một giải pháp thông minh mà mỗi doanh nghiệp cần thiết để hóa giải những vướng mắc còn tồn đọng đến tài chính. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng sẽ có thể tránh được những khoản nợ từ phía ngoài công ty và phải gồng gánh những khoản lãi lớn.

Hoạt động tạm ứng cổ tức chỉ có thể diễn ra dưới sự đồng ý của các cổ đông trong công ty, bên cạnh hàng loạt những yêu cầu cần phải đáp ứng được. Tuy nhiên, việc tạm ứng cổ phiếu cũng không quá phức tạp nên các cổ đông chỉ cần thực hiện theo đúng những quy định và các bước cần thiết.