Những cách để nhận diện vùng đỉnh trong đầu tư chứng khoán

Theo Nhịp sống thị trường, nhận diện vùng đỉnh thị trường chứng khoán là điều rất quan trọng, bởi nó giúp nhà đầu tư tối đa hóa lợi nhuận, hạn chế thua lỗ trong quá trình đầu tư. Tuy nhiên, thực tế việc xác định chính sách đỉnh thị trường không hề dễ dàng và chúng ta thường chỉ nhận ra khi đã đi qua nó.

Thế nhưng, với những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm vẫn có thể nhận ra những dấu hiệu tạo đỉnh của thị trường, qua đó sẽ đưa ra những giải pháp giao dịch phù hợp. Dưới đây là một vài chia sẻ về cách nhận diện vùng đỉnh mà nhà đầu tư có thể tham khảo:

Tin tốt được “bơm” ra, người người nhà nhà tham gia đầu tư chứng khoán

Khi những thông tin tích cực được tung ra liên tục, thì cũng là lúc nhà đầu tư cần lưu ý về vùng đỉnh của thị trường. Lý do bởi thị trường chứng khoán thường phản ánh trước những thông tin được đưa ra. Thời điểm tin tốt được công bố cũng là lúc thích hợp để nhà đầu tư tiến hành “chốt lời”.

Tại vùng đỉnh, hầu hết các nhận định đều cho rằng thị trường sẽ còn lên những mốc cao hơn nữa. Tuy nhiên, đa phần những nhận định này xuất phát từ tâm lý lạc quan thái quá của nhà đầu tư và thực tế thường không tốt như suy nghĩ của họ. Do đó, khi những thông tin và nhận định tích cực xuất hiện cũng là lúc nhà đầu tư nên thận trọng với vùng đỉnh của thị trường.

Ngoài ra, một điều cũng có thể dễ dàng nhận thấy về vùng đỉnh của thị trường đó là sự xuất hiện của một lớp nhà đầu tư mới, đa phần là không chuyên. Đa phần các nhà đầu tư này biết đến “sóng chứng khoán” khi các phương tiện truyền thông, hay mạng xã hội nhắc đến quá nhiều. Đây cũng là lúc con sóng đã chạy được một quãng khá dài và rủi ro đang tăng dần lên cho những người đến sau.

Thị trường chứng khoán trong giai đoạn 2021 - 2022 giao dịch bùng nổ cùng với làn sóng nhà đầu tư mới đổ bộ ồ ạt vào thị trường. Khi ấy, một lực lượng đông đảo là sinh viên mới ra trường, người nội trợ, người lớn tuổi về hưu,... thiếu kiến thức tài chính chứng khoán cũng như không có kinh nghiệm đầu tư. Thậm chí, nhiều người còn bỏ nghề đang làm để tập trung đầu tư chứng khoán. Kết quả, không ít người đã nếm trái đắng do đầu tư theo phong trào.

Câu chuyện chứng khoán là chủ đề trong các buổi tụ tập

Tại vùng đỉnh thị trường, tâm lý của nhà đầu tư rất hưng phấn bởi gần như mua gì cũng lãi. Tài khoản của nhà đầu tư lúc này thường xuyên trong tình trạng “đói” margin và mỗi khi sức mua mở ra, họ lại tận dụng mua thêm. Đây cũng là lý do khiến margin tại các công ty chứng khoán luôn trong tình trạng căng cứng mỗi khi thị trường gần tạo đỉnh.

Thời điểm đó, không khí phấn khởi tràn ngập các đội nhóm, mạng xã hội về chứng khoán. Người người, nhà nhà tranh thủ khoe lãi. Thậm chí, nhiều nhà đầu tư còn “ước mơ” thị trường giao dịch cả thứ 7 và chủ nhật. Tình trạng hết giờ giao dịch vẫn ngồi ngắm bảng vì danh mục “xanh tím” không hề hiếm gặp.

Lúc này, câu chuyện về chứng khoán được nhắc đến mọi lúc, mọi nơi, đi vào từng bữa ăn, cuộc nhậu. Có thể bắt gặp các chứng sỹ “đàm đạo” khắp mọi nơi, từ quán trà đá, bia hơi vỉa hè đến nhà hàng sang chảnh. Những nhà đầu tư theo nhóm thường có xu hướng tổ chức tụ tập, liên hoan ăn mừng khi thị trường tăng điểm. Và tất nhiên, câu chuyện chứng khoán là chủ đề xuyên suốt trong các buổi tụ tập.

Thanh khoản tăng, giá cổ phiếu không tăng

Sau thời gian tăng nóng, nhà đầu tư dần nhận ra rằng thanh khoản thị trường vẫn ở mức cao nhưng đà tăng thì đã chững lại, cổ phiếu rất khó tăng điểm và mức giá đóng cửa thường không phải mức cao nhất trong phiên. Đây là một dấu hiệu đáng lưu ý bởi khả năng rất cao thị trường đang ở vùng đỉnh.

Hiện tượng này có nghĩa các nhà đầu tư lớn đang tiến hành bán ra cổ phiếu, hay còn gọi là “phân phối” cho các nhà đầu tư đang hưng phấn. Quá trình này thường diễn ra trong một số phiên giao dịch trước khi tạo đỉnh thực sự.

Ngoài ra, một yếu tố khác để xác nhận vùng đỉnh là sự suy yếu của các cổ phiếu dẫn đầu. Bởi, trong giai đoạn tạo đỉnh, các cổ phiếu dẫn dắt thị trường tăng điểm trong giai đoạn trước đó thường chịu áp lực bán mạnh và khó tăng điểm dù thanh khoản ở mức rất cao. Điều này cho thấy dòng tiền không đủ để đẩy cổ phiếu lên và các cổ phiếu đang phải chịu áp lực bán mạnh từ các nhà đầu tư nắm giữ.

Sau phiên phân phối đỉnh là nhịp điều chỉnh mạnh

Khi dòng tiền “đỡ” không còn đủ, các cổ phiếu trụ thường giảm rất mạnh và tác động đến toàn thị trường, đây cũng là dấu hiệu cho thấy bắt đầu một nhịp điều chỉnh mạnh. Phiên phân phối đỉnh là lúc đỉnh thị trường chính thức được xác lập. Đặc điểm của phiên giao dịch này là thanh khoản thị trường rất lớn, tăng mạnh so với các phiên trước đó.

Tại đây, hàng loạt cổ phiếu sẽ được đẩy mạnh vào đầu phiên giao dịch, nhưng sẽ nhanh chóng suy yếu và đảo chiều giảm điểm, thậm chí giảm sàn hàng loạt khi phiên giao dịch kết thúc. Biểu đồ kỹ thuật dưới đây cho thấy chỉ số VN-Index sẽ có 1 cây nến đặc, rất dài và đóng cửa ở mức thấp nhất hoặc gần như mức thấp nhất trong phiên.

Sau phiên giao dịch phân phối đỉnh, thị trường chứng khoán sẽ bước vào một đợt điều chỉnh mạnh và có thể kéo dài tùy vào tốc độ giảm cũng như mức độ rũ bỏ. Những phiên tăng điểm gần ngay sau đó sẽ mang đến cơ hội thoát hàng cho các nhà đầu tư còn nắm giữ cổ phiếu hơn là việc mạo hiểm mua bắt đáy.