Ngân hàng và những điều cần lưu ý

1. Ngân hàng là gì?

Ngân hàng là tổ chức hay doanh nghiệp chuyên nhận tiền, cho vay, thanh toán chi phiếu và thực hiện những dịch vụ khác có liên quan đến tiền của khách hàng. Trong Bộ luật Tổng Công ty Ngân hàng ban hành năm 1956 đã đưa ra định nghĩa: “ Ngân hàng giống như một định chế tài chính chuyên ký thác để chấp nhận các khoản vay thương mại, tiền gửi được đảm bảo bởi cơ quan bảo hiểm gửi tiền. Một ngân hàng sẽ hoạt động giống như đơn vị trung gian giữa nhà cung cấp vốn và người sử dụng vốn”.

Bất cứ ngân hàng nào cũng sẽ có cách kiếm tiền bằng cách tái đầu tư vốn vào những tài sản dài hạn, một ngân hàng thương mại thường sẽ đầu tư nguồn vốn huy động từ những người gửi tiền và một số nguồn khác, khoản này sẽ được chủ yếu sử dụng để cho vay. Khi cho vay ngân hàng cũng sẽ phải chấp nhận những rủi ro đến từ lãi suất và tín dụng. Bên cạnh vai trò là trung gian tín dụng thì các ngân hàng còn hoạt động giống như người đại diện cho khách hàng để thực hiện một số chức năng liên quan như: thực hiện lệnh thanh toán cho bên thứ ba, mua hoặc bán chứng khoán, thanh toán tiền mạng, thực hiện quản lý tiền mặt cho những công ty, doanh nghiệp. 

Những dịch vụ phi tín dụng là một trong những nguồn thu nhập quan trọng của các ngân hàng. Đơn vị này cũng cung cấp các hộp kí gửi an toàn, quản lý tài khoản ủy thác cho mỗi cá nhân hoặc những quỹ bảo trợ, thanh toán chi phiếu hối phiếu, bảo lãnh chứng khoán thông qua những Công ty con phát hành chứng khoán…. Ngay từ khi mới thành lập ngân hàng đã giữ một trọng trách hết sức lớn và không thể thay thế đối với các dịch vụ tài chính.

Từ giữa những năm 1970, khách hàng đã có thể sử dụng những dịch vụ ngân hàng từ nhiều định chế khác nhau, như các ngân hàng tiết kiệm, các ngân hàng tiết kiệm liên bang hay hiệp hội tiết kiệm, cho vay cũng như các nghiệp đoàn tín dụng… Đối với ngân hàng tiết kiệm, định chế tiết kiệm thường được dùng thực hiện việc mua xe, mua nhà thế chấp hoặc cung cấp các tài khoản séc, lệnh rút tiền… đây là đơn vị cạnh tranh trực tiếp với các ngân hàng thương mại.

Khi mọi quy trình và cách làm việc được hiện đại hóa thì một số thủ tục đã được loại bỏ đã giúp hạn chế sự khác biệt giữa các ngân hàng thương mại và công ty ngân hàng đầu tư. Các ngân hàng thương mại sẽ hỗ trợ việc mua bán chứng khoán, cung ứng các dịch vụ tư vấn, đồng thời, các công ty chi nhánh sẽ thực hiện những chức năng liên quan đến ngành ngân hàng.

2. Đặc điểm của ngân hàng

Đối với bất cứ quốc gia nào thì ngân hàng luôn là một đơn vị tổ chức rất quan trọng đối với nền kinh tế, không những cung cấp các dịch vụ thanh toán cho khách hàng mà ngân hàng còn hỗ trợ điều phối nền kinh tế cho quốc gia. Vì thế, cần phải nắm được những đặc điểm của ngân hàng để sử dụng một cách chính xác:

- Ngân hàng sẽ cung cấp những dịch vụ quan trọng cho người tiêu dùng và doanh nghiệp trong quá trình hoạt động. Ngân hàng là nhà cung cấp dịch vụ tài chính chủ yếu cho các cá nhân và tổ chức, là nơi để lưu trữ tiền mặt của khách hàng một cách an toàn, đảm bảo. 

- Người sử dụng có thể thông qua những loại tài khoản khác nhau như tài khoản tiết kiệm, tài khoản thanh toán để thực hiện những giao dịch như chuyển tiền, rút tiền, thanh toán hóa đơn… Đồng thời, ngân hàng cũng sẽ cho phép người dùng được mở các khoản tiết kiệm online và kiếm lãi từ những khoản đầu tư này. 

- Các ngân hàng cũng sẽ cung cấp cơ hội tín dụng cho người dân và các công ty, doanh nghiệp. Số tiền gửi tại ngân hàng có thể là ngắn hạn hoặc dài hạn sẽ được ngân hàng sử dụng để chi người khác vay nợ lại. Quá trình này sẽ giúp tạo ra tính thanh khoản trên thị trường, ngân hàng sẽ vừa duy trì được dòng tiền vừa có lãi để là nguồn cung uy tín.

- Cũng giống với các doanh nghiệp thì ngân hàng luôn phải đặt ra mục tiêu kiếm lợi nhuận lớn nhất cho chủ sở hữu của mình, hầu hết các lãnh đạo của ngân hàng đều là những cổ đông lớn của chính ngân hàng đó. 

- Các ngân hàng sẽ thực hiện việc tính lãi nhiều hơn cho những khoản vay và các khoản nợ khi họ phát hành cho người vay so với số tiền họ đã trả cho những ai đã sử dụng những dịch vụ của ngân hàng. Ví dụ khi một ngân hàng trả lãi 1% cho các tài khoản tiết kiệm còn lãi cho các khoản vay là 6% thì đương nhiên họ đã kiếm được lợi nhuận chênh  lệch lên đến 5% cho chủ sở hữu.

- Khi được thành lập ở bất cứ đâu các ngân hàng sẽ phải dựa trên vị trí và đối tượng mà họ phục vụ để xác định được quy mô mà họ mong muốn. Trong khi những ngân hàng truyền thống chủ yếu cung cấp các dịch vụ trực tiếp và trực tuyến trên mạng thì hiện nay xu hướng hoạt động trực tuyến đã phổ biến hơn rất nhiều. 

- Các ngân hàng sẽ đưa ra mức lãi suất gửi cao và mức lãi suất cho vay thấp nhất có thể để tạo sự cạnh tranh với khách hàng. 

3. Chức năng, nhiệm vụ của ngân hàng

Muốn sử dụng và thực hiện đúng các dịch vụ của ngân hàng thì phải hiểu rõ chức năng, nhiệm vụ của ngân hàng như sau:

- Ngân hàng là đơn vị phát hành tiền cho mỗi quốc gia, vì vậy ngân hàng sẽ có vai trò điều phối dòng tiền cho mỗi quốc gia, ngân hàng có thể chi trả theo thỏa thuận hoặc phân luồng nguồn tiên cho hợp lý. Nguồn tiền này có thể được chuyển nhượng hiệu quả để giải quyết các vấn đề cấp bách trong quá trình hoạt động sản xuất, thanh toán,… 

- Ngân hàng còn thiết lập một hệ thống thanh toán linh hoạt, khi ngân hàng sẽ hoạt động giống một đơn vị thu thập tiền và trả tiền cho khách hàng. Việc cho vay và nhận gửi tiền là hoạt động để ngân hàng thực hiện việc chi trả, bù trừ, thanh toán… Do đó, ngân hàng sẽ là nguồn thanh khoản cực kì tốt và là phương thức thanh toán hiệu quả giữa các vùng, lãnh thổ. Nhờ có ngân hàng mà việc thanh toán đã trở nên nhanh chóng, dễ dàng hơn. 

- Ngân hàng đóng vai trò là đơn vị trung gian tín dụng khi vừa cho vay và vừa đi vay từ khách hàng và các ngân hàng khác.  

- Ngân hàng đang ngày càng được cải thiện chất lượng tín dụng đối với người vay thương mại và cá nhân. Tuy nhiên, sự cải thiện này sẽ đến từ việc đa dạng hóa tài sản cũng như vốn của ngân hàng khi cung cấp một bộ đệm để đề phòng trường hợp thua lỗ nhưng không vỡ nợ đối với các nghĩa vụ của nó.

- Ngân hàng còn là tổ chức sẽ có trách nhiệm giữ tiền và đảm bảo tiền cho các cá nhân, tổ chức khác trong thời gian ngắn hoặc dài. Đây là một trong những chức năng cực kì quan trọng của ngân hàng vì không phải tổ chức nào cũng có thể thực hiện được nhiệm vụ này.

- Ngân hàng còn là một tổ hỗ trợ cá nhân trong quá trình thanh toán chứng khoán, tiền mạng, tiền internet… Đồng thời, đây còn là một tổ chức tín dụng mạnh để cá nhân có thể tiêu trước trả sau với lãi suất cực kì ưu đãi. Hiện nay, cách thức này đang rất phổ biến và được nhiều người sử dụng để trang trải và chi trả cho cuộc sống và kinh doanh.

- Ngân hàng còn giữ chức năng điều phối, chống lạm phát đối với mỗi quốc gia. Vào thời điểm kinh tế khó khăn, lạm phát tăng cao thì lãi suất ngân hàng cũng sẽ tăng cao như vậy sẽ khiến cho mọi tổ chức, cá nhân khó khăn hơn trong việc vay. Nhưng nếu như các ngân hàng cùng hỗ trợ cho nền kinh tế quốc gia để giảm lãi suất thì sẽ giải quyết được những vấn đề căng thẳng về kinh tế.

Ở bất cứ quốc gia nào thì ngân hàng vẫn luôn là một đơn vị, tổ chức đóng vai trò cực kì quan trọng trong quá trình điều phối nền kinh tế. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của các doanh nghiệp, tổ chức và hỗ trợ những đơn vị này trong quá trình hoạt động.