M&A bất động sản “sôi động” bất chấp thị trường chung ảm đạm

M&A sôi động bất chấp thị trường bất động sản còn ảm đạm

Báo cáo của KPMG nêu rõ, bất động sản là lĩnh vực đứng thứ hai về quy mô M&A trong 10 tháng năm 2023, chiếm 23% trong 4,4 tỷ USD giao dịch toàn thị trường Việt Nam. Còn trong năm 2021, 2022 bất động sản giữ tỷ trọng 17% và 16%.

Ghi nhận, trong 5 thương vụ lớn nhất thì bất động sản chiếm 2. Bên cạnh Gamuda Land mua Tâm Lực thì thương vụ lớn hơn là ESR chi 450 triệu USD mua cổ phần chiến lược nhà quản lý bất động sản công nghiệp BW Industrial. Trung bình, quy mô một thương vụ trong 10 tháng đầu năm đã đạt kỷ lục 166 triệu USD.

Ông Warrick Cleine - Chủ tịch & CEO KPMG Việt Nam và Campuchia cho biết, bất động sản từng thu hút nhiều hoạt động M&A vào thời điểm nhiều năm trước. Cho đến hiện tại, thị trường này sôi động trở lại nhờ vào một số lý do. Và bất động sản công nghiệp trở thành tài sản hấp dẫn khi mà các nhà đầu tư nhận thấy xu hướng chuyển dịch sản xuất đến Việt Nam.

Giám đốc điều hành khu vực phía Bắc công ty Frasers Property Vietnam - ông Trương An Dương dự báo, trong thời gian tới, bất động sản khu công nghiệp sẽ phát triển tốt hơn, có nhiều thương vụ M&A hơn.

Theo diễn biến trên thị trường bất động sản hiện nay cho thấy, có không ít doanh nghiệp có tiềm lực vẫn đang tích cực săn dự án thông qua các nghiệp vụ mua bán, sáp nhập (M&A) bất chấp những vướng mắc đang vẫn còn đó, nhất là đối với các doanh nghiệp FDI. Nguồn ảnh: Internet

Phó Tổng giám đốc quỹ VinaCapital Vietnam Opportunity - ông Khanh Vũ cho biết, với lãi suất thấp như hiện tại thì mọi người đã sẵn sàng nhìn vào bất động sản và không ngạc nhiên khi các nhà đầu tư bắt đầu quay lại.

Còn Chủ tịch Hội đồng thành viên Gamuda Land Việt Nam - ông Angus Liew nói rằng, chiến lược M&A triển khai ở Việt Nam từ năm 2020 và hai năm nay diễn ra được thuận lợi. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ tìm kiếm cho mình những cơ hội tiếp theo. Thị trường này rất hấp dẫn đối với các nhà đầu tư bất động sản”.

Vị này nói thêm rằng: “Đầu tư ở nhiều nơi tuy nhiên sau khi đi một vòng thì vẫn nhận ra Việt Nam là điểm đến hấp dẫn. Thị trường này có nhiều nhu cầu tuy nhiên cung hạn chế, dân số không chỉ lớn mà còn trẻ, 50% chuyển dịch lên trung lưu”.

Cũng có cùng quan điểm trên, ông Trương An Dương của Frasers Property cho hay, không chỉ bất động sản công nghiệp và dân cư, các tòa nhà văn phòng cũng sẽ chứng kiến M&A phát triển khi mà lực lượng tòa nhà hạng sang, tiêu chuẩn xanh còn khan hiếm, nhu cầu M&A trong những năm tới còn có nhiều tiềm năng ở tất cả các phân khúc.

M&A sôi động bất chấp thị trường bất động sản còn ảm đạm. Nguồn ảnh: Internet

Trở ngại vẫn còn khiến các doanh nghiệp ngoại “ngại” xuống tiền

Mặc dù M&A diễn ra sôi động, được dự báo có nhiều triển vọng tuy nhiên theo các chuyên gia, một số đơn vị nghiên cứu thị trường nhận định thì những vướng mắc vẫn còn đó, nhất là đối với các doanh nghiệp ngoại.

Cụ thể, theo dữ liệu của RCA và Cushman & Wakefield cho thấy, giao dịch đầu tư và M&A bất động sản vẫn diễn ra trong năm 2023 tuy nhiên số lượng ít, tổng giá trị nhỏ hơn năm ngoái. Trong đó thì tổng giá trị giao dịch 9 tháng đầu năm đạt 729 triệu USD, so với cùng kỳ năm 2022 giảm 33% bởi thiếu thương vụ giá trị lớn. Những nhà đầu tư nước ngoài vẫn chiếm phần lớn trong hoạt động giao dịch, thu mua và đầu tư bất động sản trong khi đó khối nội chỉ chiếm chưa đến 10% số lượng giao dịch.

Mặc dù vậy, khối ngoại đang gặp nhiều thách thức khi săn dự án bất động sản Việt Nam. Theo chuyên gia Cushman & Wakefield, mặc dù nền kinh tế chậm lại, có nhiều tài sản đang thoái vốn, danh mục dự án để khối ngoại có thể xuống tiền lai không nhiều. Lý do là vì vướng mắc pháp lý, nhất là độ hoàn thiện pháp lý dự án, độ chênh lệch về kỳ vọng giá cả từ hai phía, quy trình bồi thường.

Còn đối với bên mua, trở ngại chủ yếu là ở việc tìm kiếm cho mình cơ hội tốt, có dòng tiền thu nhập ổn định. Những nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội hợp tác phát triển cũng mất nhiều thời gian nghiên cứu chiến lược phù hợp và giá trị kỳ vọng. Một thách thức nữa là hầu hết bất động sản chào bán ở trên thị trường thường không công bố rộng rãi, chính thức cho nên khả năng tiếp cận các tài sản tốt rất eo hẹp.

Trở ngại vẫn còn khiến các doanh nghiệp ngoại “ngại” xuống tiền. Nguồn ảnh: Internet

Giám đốc điều hành Savills Việt Nam - ông Neil MacGregor cho rằng, nhà đầu tư ngoại ở Việt Nam đang gặp thách thức lớn ở thủ tục hành chính, đáng chú ý là khâu giải quyết phí sử dụng đất và phê duyệt quy hoạch 1/500 là những yếu tố quan trọng nhất đối với các dự án. Đến thời điểm hiện tại, có ít dự án hoàn chỉnh về mặt pháp lý, gây ra tình trạng khan hiếm về tín dụng bởi vì ngân hàng gặp khó trong xét duyệt tài sản thế chấp trước khi cho vay.

Giám đốc điều hành Savills Việt Nam cho biết, việc hoàn thành hoạt động M&A sẽ tiếp tục gặp khó cho đến khi có sự thay đổi rõ ràng trong việc giải quyết phí sử dụng đất, cấp chứng nhận quyền sử dụng đất. Ví dụ như các sản phẩm condotel, mặc dù khung pháp luật đã có những giải thích rõ ràng tuy nhiên cơ quan quản lý vẫn do dự trong việc cấp sổ.

Mặc dù cho rằng ngành bất động sản có môi trường pháp lý còn nhiều thách thức tuy nhiên các nhà đầu tư chiến lược vẫn tích cực theo đuổi nhiều tài sản chất lượng cao.

Ông Warrick Cleine - Chủ tịch & CEO KPMG Việt Nam và Campuchia nhận định, những nhà đầu tư có quỹ đất sạch, chất lượng pháp lý tốt sẽ có sức hấp dẫn. Đây chính là lĩnh vực thú vị, có nhiều hoạt động trong năm 2024.