Lợi nhuận doanh nghiệp sụt giảm, định giá thị trường chứng khoán Việt Nam tăng cao

Theo Nhịp sống thị trường, trong báo cáo cập nhật mới đây, Chứng khoán Mirae Asset cho rằng, khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm ngừng việc tăng lãi suất trong bối cảnh lạm phát đang hạ nhiệt. Fed đang hướng đến cách tiếp cận theo dõi chặt chẽ dữ liệu kinh tế sắp tới cũng như tác động đối với triển vọng kinh tế.

Tại thị trường trong nước, xuất khẩu đang dần cho thấy tín hiệu khởi sắc trong tháng 5, nhờ việc Việt Nam xúc tiến thương mại mạnh mẽ, dù cho nhu cầu toàn cầu vẫn suy yếu. Theo số liệu từ Tổng cục thống kê ước tính cho tháng 5, xuất khẩu ước đạt 29,05 tỷ USD, tương ứng tăng 4,3% so với tháng trước và giảm 5,9% so với cùng kỳ. Đà giảm này đã thu hẹp đáng kể so với 2 tháng trước đó. Mirae Asset kỳ vọng sự phục hồi sau khi thị trường Trung Quốc mở cửa sẽ phần nào bù đắp sự sụt giảm của thị trường Mỹ. Qua đó, xuất khẩu và hoạt động sản xuất công nghiệp trong nước cũng được kỳ vọng có thể khởi sắc hơn trong nửa cuối năm.

Mặt khác, giải ngân vốn FDI trong 5 tháng đầu năm vẫn ổn định, đạt khoảng 7,65 tỷ USD. Theo đó, đội ngũ phân tích tới từ Mirae Asset tin rằng Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn khi các doanh nghiệp cân nhắc chiến lược Trung Quốc + 1, cũng như trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu có sự khởi sắc. Đặc biệt, đầu tư công để phát triển cơ sở hạ tầng và Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia VIII được thông qua mới đây sẽ trở thành động lực quan trọng thu hút vốn đầu tư FDI trong dài hạn. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực ổn định và nỗ lực cải cách thủ tục hành chính cũng là một điểm cộng khi thu hút FDI.

Đáng chú ý, đầu tư công sẽ là động lực tăng trưởng quan trọng trong các tháng còn lại của năm 2023, nhưng cần tăng tốc về tiến độ giải ngân. Theo ước tính của Mirae Asset, để đạt được 95% đến 100% kế hoạch Thủ tướng giao, ước tính bình quân 9 tháng còn lại phải giải ngân ít nhất mỗi tháng từ 62 đến 66 nghìn tỷ đồng (gấp gần 2 lần so với mức giải ngân bình quân của tháng 3 và tháng 4). Nếu đạt được, số vốn giải ngân đầu tư công năm nay thậm chí có thể tăng đến 18,8 - 25% so với cùng kỳ.

Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đã và đang điều hành chính sách một cách chủ động, linh hoạt, cân bằng giữa kiểm soát lạm phát, ổn định nền kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân nói riêng và phục hồi tăng trưởng kinh tế nói chung. Tuy nhiên, hệ thống cũng đang phải chịu một áp lực khá lớn do lượng lớn trái phiếu đáo hạn từ tháng 6 - tháng 9. Điểm sáng trong 5 tháng đầu năm đó là các doanh nghiệp tiếp tục tích cực mua lại trái phiếu trước hạn, tăng 62% lên mức 68.130 tỷ đồng.

Đối với thị trường chứng khoán, trong tháng 5 vừa qua, cá nhân trong nước đã ghi nhận tháng mua ròng thứ 2 liên tiếp với giá trị gần 7,6 nghìn tỷ đồng. Điều này cho thấy sự cải thiện về tâm lý của nhóm nhà đầu tư cá nhân trong nước trong bối cảnh Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước ban hành nhiều giải pháp chính sách kể từ tháng 3/2023. Ở chiều ngược lại, nhà đầu tư nước ngoài đang hiện hóa lợi nhuận khi chỉ số VN-Index hiện đã tăng khoảng 20% so với mức đáy tháng 11/2022.

Mirae Asset nhận định, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn tiếp tục xu hướng hồi phục nhờ các ngành nhạy cảm với lãi suất chẳng hạn như chứng khoán tăng tốt hay nhóm xây dựng và vật liệu xây dựng tăng theo kỳ vọng thúc đẩy giải ngân đầu tư công. Bên cạnh đó, cổ phiếu dầu khí cũng có sự bứt phá khi Quy hoạch điện VIII được phê duyệt, qua đó kỳ vọng vào tiến độ chuỗi dự án khí, điện Lô B Ô Môn có tiến triển. Tương tự, cổ phiếu bất động sản cũng hồi phục nhờ những nỗ lực không ngừng của Chính phủ mang lại hy vọng về “hạ cánh mềm” cho trái phiếu doanh nghiệp cũng như tháo gỡ nút thắt pháp lý cho các nhà phát triển bất động sản.

Sau quá trình hồi phục, P/E của Việt Nam hiện tại ghi nhận ở mức 14,6 lần, ngang bằng với nhiều thị trường khác như Hàn Quốc (KOSPI: 15x), Trung Quốc (SHCOMP: 14,4x), Indonesia (JCI: 14,5x), Malaysia (FBMKLCI: 15,3x), đồng thời cao hơn so với chỉ số tham chiếu MSCI các thị trường cận biên (9,x lần) và thị trường mới nổi (12,6 lần).

Công ty chứng khoán này nhận thấy tổng lợi nhuận sau thuế quý 1/2023 của các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán giảm 18% so với cùng kỳ, qua đó đưa P/E của VN-Index lên ngưỡng trung bình 5 năm trừ 1 độ lệch chuẩn.

Lợi nhuận của các doanh nghiệp trong năm nay có thể chưa hồi phục mạnh do bối cảnh kinh tế chung vẫn còn nhiều thách thức. Do đó, P/E của thị trường kỳ vọng sẽ giằng co ở ngưỡng định giá này trước khi sự kỳ vọng cải thiện về yếu tố cơ bản của doanh nghiệp. Trong khi hệ thống tài chính nói chung vẫn đang phải chịu áp lực tương đối lớn từ đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp, chủ yếu là từ ngành bất động sản và tập trung từ tháng 6 - tháng 9 (khoảng 82 nghìn tỷ đồng).

Thị trường chứng khoán được cho sẽ bắt đầu chu kỳ tăng từ quý 3/2023 và chỉ số VN-Index năm 2023 dự báo đóng cửa quanh ngưỡng 1.250 - 1.300 điểm. Mức tăng tương đương với 2 giai đoạn trong quá khứ là 2012 và 2013. Bên cạnh đó, VN-Index còn có thêm động lực tăng trưởng trong nửa cuối năm 2023, đặc biệt năm 2024 với kỳ vọng về việc Fed đưa ra lộ trình giảm lãi suất, thời điểm giảm có thể bắt đầu từ nửa cuối năm nay và năm 2023, hỗ trợ ổn định tỷ giá và tạo điều kiện để Ngân hàng Nhà nước tiếp tục mua vào ngoại tệ cũng như có cơ hội tiếp tục cắt giảm lãi suất điều hành, góp phần giảm mặt bằng lãi suất trong nền kinh tế và thúc đẩy dòng tiền trở lại thị trường chứng khoán nhiều hơn.