Kế toán chi phí là gì? Mô tả chi tiết về công việc kế toán chi phí

Tìm hiểu về kế toán chi phí từ A-Z

Chắc hẳn bạn đã nghe đến rất nhiều về công việc kế toán, tuy nhiên lĩnh vực này không chỉ bó hẹp trong một phạm vi, nó có thể bao gồm các loại: kế toán kho, kế toán nội bộ, kế toán tổng hợp, kế toán tài chính… và kế toán chi phí.

Kế toán chi phí là gì?

Kế toán chi phí là một hình thức của kế toán quản trị hay còn gọi là kế toán nội bộ, mục đích là nắm bắt tổng thể chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Nó xác định các chi phí thực tế liên quan tới sản xuất sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ bằng cách xem xét tất cả các chi phí trong chuỗi cung ứng. Kế toán chi phí được thực hiện với mục đích chuẩn bị ngân sách và phân tích lợi nhuận. Đối với các nhà quản lý, thông tin thu được từ quá trình này rất hữu ích trong việc xác định sản phẩm, bộ phận hoặc dịch vụ nào có lợi nhất và sản phẩm nào được cải thiện.

Kế toán chi phí được dùng bởi đội ngũ quản lý nội bộ của doanh nghiệp, nhằm xác định tất cả các chi phí biến đổi và cố định liên quan tới quy trình sản xuất. Đầu tiên, kế toán chi phí sẽ đo lường và ghi lại các chi phí này một cách riêng lẻ, tiếp đến so sánh chi phí đầu vào với kết quả đầu ra để hỗ trợ đo lường hiệu quả tài chính, cuối cùng là đưa ra các quyết định kinh doanh trong tương lai. Có rất nhiều loại chi phí liên quan đến Kế toán chi phí liên quan đến kế toán chi phí, được xác định cụ thể như sau:

• Chi phí cố định: là chi phí không thay đổi tùy thuộc theo mức độ sản xuất như thế chấp hay thanh toán tiền thuê trên một tòa nhà hoặc một phần thiết bị được khấu hao theo tỷ lệ cố định hàng tháng. Việc tăng hay giảm mức sản xuất không gây ra thay đổi trong các chi phí này.
• Chi phí cố định: là chi phí không biến đổi theo mức độ sản xuất. Thông thường là những thứ như thế chấp hay thanh toán tiền thuê trên một tòa nhà hay một phần thiết bị được khấu hao theo tỷ lệ cố định hàng tháng. Việc tăng hoặc giảm mức sản xuất không làm thay đổi các chi phí này.
• Chi phí biến đổi: là loại chi phí gắn liền với mức độ sản xuất của công ty. Chẳng hạn, một cửa hàng hoa tăng cường kiểm kê việc sắp xếp hoa của họ cho ngày lễ Tình nhân thì họ sẽ phải chịu chi phí cao hơn khi mua số lượng hoa từ vườn ươm hoặc tại các trang trại địa phương.
• Chi phí hoạt động: là chi phí liên quan tới hoạt động hàng ngày của một doanh nghiệp. Các chi phí này có thể là cố định, cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào tình huống duy nhất nào đó.
• Chi phí trực tiếp: là chi phí có liên quan cụ thể đến việc sản xuất một sản phẩm. Nếu một người rang cà phê dành ra 5 tiếng để thực hiện thì chi phí trực tiếp của thành phẩm sẽ bao gồm giờ lao động của người rang cà phê và chi phí của hạt cà phê.
• Chi phí gián tiếp: là chi phí không thể liên kết trực tiếp với sản phẩm. Ví dụ về máy rang cà phê thì chi phí năng lượng để làm nóng máy rang sẽ là chi phí gián tiếp vì nó không chính xác và khó theo dõi cho từng sản phẩm ( được gọi là chi phí chung).

So sánh sự khác nhau giữa Kế toán chi phí và Kế toán tài chính

Trong khi tìm hiểu định nghĩa về Kế toán chi phí, có khá nhiều thắc mắc và nhầm lẫn liên quan đến cả Kế toán tài chính. Vậy sự khác biệt giữa Kế toán tài chính với Kế toán chi phí là gì?

Mặc dù Kế toán chi phí trong một doanh nghiệp thường được sử dụng nhằm hỗ trợ cho việc ra các quyết định tài chính nhưng Kế toán tài chính lại là hình tượng thực tế hơn mà các nhà đầu tư hay khách hàng bên ngoài nhìn thấy. Kế toán tài chính phụ trách tình hình tài chính của doanh nghiệp và hiệu suất đối với các nguồn bên ngoài thông qua các báo cáo tài chính, gồm thông tin về doanh thu, chi phí, tài sản và công nợ của doanh nghiệp.

Kế toán chi phí có thể có lợi như một công cụ quản lý ngân sách và thiết lập các chương trình kiểm soát chi phí, giúp cải thiện tỷ suất lợi nhuận ròng cho doanh nghiệp trong tương lai.

Một điểm khác nữa là: Kế toán tài chính, chi phí được phân loại tùy thuộc vào loại giao dịch còn Kế toán chi phí phân loại theo chi phí nhu cầu thông tin của ban quản lý. Bởi, nó được sử dụng như một công cụ nội bộ của ban quản lý doanh nghiệp, không phải đáp ứng bất kỳ tiêu chuẩn cụ thể nào, chẳng hạn như tuân thủ theo Chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS).

Công việc cụ thể của Kế toán chi phí và vai trò của nó

Trên thực tế, công việc cụ thể Kế toán chi phí là gì và vai trò của nó ra sao, nhiều người vẫn chưa nắm được.

Công việc của một Kế toán chi phí

Kế toán chi phí là người chịu trách nhiệm chính cho việc thu thập, xác nhận và truyền đạt dữ liệu, nhằm hướng tới mục đích minh bạch tài chính và cải tiến quy trình kế toán. Họ chịu trách nhiệm khởi xướng các quy trình đóng và báo cáo vào cuối tháng, sau đó nộp cho ban lãnh đạo. Họ thiết lập chi phí tiêu chuẩn của quy trình kinh doanh như lao động, vận chuyển, sản xuất và quản lý.

Họ còn phối hợp với kế toán số liệu đòn bẩy thu được từ các hệ thống quản trị bán hàng, thực hiện điều chỉnh liên tục các báo cáo chi phí khác nhau với các hệ thống phần mềm để đảm bảo được độ chính xác. Một số nhiệm vụ kiểm tra hàng tồn kho vật lý với các hệ thống thông tin quản lý nhân viên tài chính bằng cách giúp đỡ với các khoản, hóa đơn phải trả…

Kế toán chi phí đều quen thuộc với tất cả các phương pháp kế toán chi phí và các chương trình phần mềm kế toán liên quan đến hỗ trợ công việc của họ. Phải nói rằng, thực tế có 4 loại phương pháp Kế toán chi phí khác nhau. Vì thế, Kế toán chi phí có thể chuyên về một số lĩnh vực nhất định:

• Thứ nhất, các hệ thống chi phí tiêu chuẩn ấn định chi phí trung bình cho mọi chi phí trực tiếp, chẳng hạn như vật liệu, nhân công, chi phí chung…, được liên kết với mỗi sản phẩm. Vì cách tiếp cận đơn giản hóa tiêu chuẩn hóa nên phương pháp Kế toán chi phí này khá phổ biến với các doanh nghiệp nhỏ.
• Thứ hai, chi phí dựa trên việc xác định chi phí cố định và chi phí biến đổi bằng cách so sánh chi phí trực tiếp liên quan tới các dòng sản phẩm cụ thể.
• Thứ ba, kế toán thông lượng sẽ tập trung vào việc tăng hiệu quả thông qua việc giảm thiểu tắc nghẽn trong quá trình sản xuất nhằm tối đa hóa sản lượng.
• Cuối cùng, phân tích chi phí - khối lượng - lợi nhuận, xác định biến số và tổng chi phí cố định phù hợp với mức độ sản phẩm.

Trong khi hầu hết các Kế toán viên chi phí đều làm việc ở các cơ quan, đơn vị Nhà nước hay các doanh nghiệp và tập đoàn lớn thì có một số người sẽ làm việc như một chuyên gia tư vấn qua các công ty kế toán công hoặc thực hành độc lập của riêng họ. Các chuyên gia tư vấn thường sẽ được yêu cầu thực hiện các dịch vụ cho những doanh nghiệp nhỏ và vừa, không thể chứng minh việc làm toàn thời gian của một kế toán viên chi phí. Một kế toán chi phí sẽ thực hiện một loạt các nhiệm vụ như sau:

• Cung cấp dữ liệu để phát triển ngân sách một cách ổn định
• Sử dụng phần mềm giúp phân bổ chi phí gián tiếp cho các quá trình nội bộ
• Phân tích chi tiết về quá trình điều kiện chi phí cho phù hợp
• Đánh giá các dự án kinh doanh có tiềm năng

Vai trò của Kế toán chi phí với doanh nghiệp

Kế toán chi phí mang lại khá nhiều lợi ích, giữ tầm quan trọng đối với nhiều bên kinh doanh khác nhau. Nhà quản lý, nhà đầu tư, nhân viên, chính phủ và thậm chí cho chính người tiêu dùng hưởng lợi từ Kế toán chi phí. Một số vai trò của Kế toán chi phí đối với việc quản lý của một doanh nghiệp, tổ chức như sau:

• Phân loại chi phí

Chi phí là một thuật ngữ chung, nó cần được phân loại để được sử dụng đúng mục đích, Kế toán chi phí liên quan tới việc ghi lại và phân loại các chi phí đó. Một số chi phí như chi phí chính, chi phí trực tiếp, chi phí bán hàng, chi phí nhà máy… Việc phân loại giúp doanh nghiệp kiểm soát được chi phí và xác định được lợi nhuận của bất kỳ quy trình và hoạt động nào. Phân loại chi phí cũng giúp tính toán có hiệu quả hơn.

• Kiểm soát chi phí

Một doanh nghiệp hiệu quả sẽ tập trung vào việc kiểm soát chi phí hàng tồn kho, lao động cùng các chi phí khác. Kế toán chi phí giúp họ làm điều đó. Tương tự, bằng cách phân tích chi phí lao động và năng lực của máy móc, họ cũng có thể cải thiện hiệu quả doanh nghiệp. Kế toán chi phí cũng phân loại các chi phí thành cố định, thay đổi hay kiểm soát để đạt được kiểm soát chi phí.

• Xác định giá 

Kế toán chi phí giúp phân biệt được chi phí cố định và chi phí biến đổi, sau đó, được quản lý sử dụng để cố định giá thành của sản phẩm theo chi phí của sản phẩm. Nó cho phép doanh nghiệp tìm được mức giá lý tưởng nhất cho sản phẩm hay dịch vụ của mình, không quá cao và cũng không quá thấp.

• Sửa chữa các tiêu chuẩn

Các tổ chức, doanh nghiệp sử dụng các tiêu chuẩn để lập dự toán và ngân sách cho tương lai. Họ dùng chúng làm cơ sở để đo lường hiệu quả thực tế của quy trình hoặc bộ phận. Trong Kế toán chi phí có một nhánh được gọi là chi phí tiêu chuẩn dành riêng cho quy trình này.

Cần phải làm gì để trở thành một Kế toán chi phí

Những người muốn theo đuổi nghề kế toán cần phải có kỹ năng toán học mạnh mẽ hay kiến thức về thống kê. Họ cần có khả năng diễn giải nhanh các sự kiện và so sánh dữ liệu để tổng hợp các thông tin kinh doanh. Bất kỳ công việc nào trong kế toán cũng sẽ yêu cầu bằng cấp liên quan đến tài chính, kế toán hay quản trị kinh doanh. Những bằng cấp này giúp cung cấp cho người tham gia một sự hiểu biết cơ bản về các khái niệm kế toán tổ chức.

Các chủ đề của Kế toán chi phí bao gồm tài sản, phân tích lợi nhuận, nợ phải trả, quy định về thuế hay vòng đời kế toán. Bạn cần tham gia các lớp học liên quan đến kế toán chi phí. Một khóa học giới thiệu sẽ nhấn mạnh được sự phát triển của các chiến lược hợp lý nhằm thúc đẩy việc đưa ra quyết định hiệu quả liên quan đến ngân sách, dự toán chi phí… Nhìn chung, các kỹ năng và tố chất đặc biệt cần có của một Kế toán chi phí là: kỹ năng toán học, phân tích, ghi chép, đọc số liệu, tổng hợp, báo cáo, cẩn thận, chi tiết, logic, trung thực, quản trị, hoạch định…

Các sinh viên mới ra trường muốn ứng tuyển công việc này, đầu tiên các bạn cần tìm hiểu kỹ về doanh nghiệp, tiếp đó là các yêu cầu cụ thể của công việc như thế nào. Bên cạnh đó, một mẫu CV ứng tuyển ngành kế toán cũng rất quan trọng để bạn có thể quảng bá được bản thân, tiến gần hơn với cuộc phỏng vấn. Đây chính là những thứ cần thiết giúp bạn tạo ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng.

Tổng kết

Qua bài viết trên, hy vọng bạn đọc đã hiểu được "Kế toán chi phí là gì? Mô tả chi tiết về công việc kế toán chi phí". Hãy theo dõi các bài viết khác trên website Meeyland.com để cập nhật thêm những thông tin hữu ích nhé!