Kẻ hở trong cơ chế khiến cho cá nhân tự cho là môi giới “hoành hành” gây lũng đoạn thị trường
Chọn hình thức tinh hơn để “lùa khách”
Theo VietnamFinance, trong giai đoạn trước đây, thị trường đã ghi nhận được không ít công ty bất động sản nói một đằng làm một nẻo, lập ra dự án ma và đưa ra thị trường những sản phẩm nhập nhèm về điều kiện bán hàng hoặc là thiếu đi thủ tục về mặt pháp lý,... rồi sử dụng chiêu bài chim mồi cùng hiệu ứng đám đông để câu khách hàng. Và hậu quả chính là gây ra nhiều bất ổn cho thị trường bất động sản Việt Nam với những vụ khách hàng, nhà đầu tư khiếu nại, kiện cáo, biểu tình, tranh chấp,...
Sau thời gian thì chiêu trò này đã bị lật tẩy, hàng loạt dự án ma đã bị xử phạt, cơ quan quản lý Nhà nước cũng đã liên tục đưa ra những văn bản cảnh cáo, tỷ lệ khách chịu lên xe đi thăm dự án cũng đã vơi dần. Tuy nhiên thì thời gian gần đây các hình thức lừa đảo lại càng trở nên tinh vi hơn đã khiến cho các nhà đầu tư tiếp tục bị lùa.
Điển hình mới đây nhất có vụ án lừa đảo của Công ty Lộc Phúc (có trụ sở ở quận Tân Bình - TP. Hồ Chí Minh). Để có thể đưa các nhà đầu tư vào trong, công ty này đã tuyển một số lượng nhân sự, trong đó có cả trăm sinh viên đóng vai làm môi giới bất động sản và khách hàng, sau đó là hướng dẫn họ vào những trang mạng xã hội lấy hình ảnh những căn nhà đẹp, đăng lên website cùng các nền tảng khác để giới thiệu bán.
Có nhiều người còn có nhu cầu mua nhà ở sẽ được hẹn gặp ở một địa điểm, rồi công ty này đưa khách lên xe, chở đến một địa điểm hoàn toàn không có liên quan đến nơi giới thiệu dự án ban đầu. Lúc này thì trên xe đã bố trí sẵn những diễn viên quần chúng được thuê để làm cò mồi lôi kéo, dụ dỗ khách hàng cùng tham gia. Hầu hết khách hàng đã bị thao túng với những lời tư vấn quá bùi ta, các bài chim mồi và đánh giá vào tâm lý khách hàng như có khách hàng chốt cọc liên tục, khách mua gần hết lô đẹp, chiết khấu giảm giá chỉ trong thời gian ngày duy nhất, chương trình rút thăm trúng thưởng,...
Còn trong trường hợp khách hàng phát hiện ra lô đất đó cao hơn so với giá trị thực tế, yêu cầu trả lại cọc thì nhân viên sẽ từ chối. Cho đến khi thanh toán hết số tiền trong hợp đồng thì khách hàng mới nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Mặc dù vậy, vị trí lô đất không phải nơi công cộng đưa khách hàng đến xem và đặt cọc lúc đầu mà đó là ở chỗ khác, cách xa hàng chục km và có giá trị thấp hơn nhiều. Sau khi đường dây này bị phát hiện thì đã có 60 khách hàng là nạn nhân đến tố cáo bị lừa đảo hơn 70 tỷ đồng, ước tính có đến hàng trăm khách hàng sập bẫy.
Và trên thực tế, không phải tất cả các nhà đầu tư đều hám lợi mà mắc bẫy lao vào những dự án ma. Ngoài những nhà môi giới có tâm lại có tầm thì một bộ phận không nhỏ cò đất hám lợi tận dụng thời cơ để lừa khách hàng, đặc biệt là những khách hàng sẵn tiền nhưng kiến thức vẫn còn non, không thể chọn lọc được thông tin tiếp nhận.
Kẻ hở trong cơ chế khiến cho cá nhân tự cho là môi giới “hoành hành”
Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) - ông Nguyễn Văn Đính cho biết, nhiều vụ việc kéo dài từ năm này qua năm khác với phương thức kinh doanh bất động sản ma như kiểu đa cấp đối và số nạn nhân lên đến hàng nghìn, có nguyên do chủ yếu đó là thị trường và pháp luật hiện hàng đang thiếu đi cơ chế ràng buộc đối với những đối tượng trung gian tư vấn, cung cấp thông tin sản phẩm và dự án bất động sản.
Đáng chú ý, môi giới bất động sản vẫn là ngành nghề gần như không có rào cản khi gia nhập hay là rút lui, mọi người và mọi chủ thể, mọi cá nhân đều dễ dàng trong việc tham gia. Theo đó thì luật pháp hiện hành đã có quy định xử phạt môi giới bất động sản không cung cấp, cung cấp không đầy đủ hay không chính xác hồ sơ, thông tin về bất động sản cũng như kinh doanh dịch vụ môi giới mà không hề có chứng chỉ hành nghề hay chứng chỉ hết hạn. Mặc dù vậy thì mức phạt lại không hề nhiều, thường dao động từ 10 - 25 triệu đồng. Hơn thế, pháp luật cũng chưa có quy định cơ quan nào quản lý, người dân phản ánh ở đâu?
Cũng theo ông Đính, thông thường thì đến thời điểm sốt nóng, lao động từ các ngành nghề khác gia nhập vào thị trường môi giới với tốc độ tăng trưởng rất là nhanh, từ xe ôm, người bán nước cho đến công chức nhà nước đều có thể tham gia kết nối thực hiện giao dịch. Trên thực tế thì đây cũng chẳng phải là môi giới bất động sản đúng nghĩa. Những cá nhân này không được đào tạo và không có kiến thức hành nghề, hoạt động mang tính tự phát, không hề chịu sự quản lý chuyên nghiệp của bất kỳ một cơ quan nào. Họ cũng chỉ quan tâm làm sao để cho sàn giao dịch được diễn ra nhanh nhất, lợi dụng thời cơ thổi giá nhà đất để chuộc lợi và ôm hàng, lừa đảo khách hàng từ đó gây ra lũng đoạn thị trường.
Chính vì thế, để bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư hoặc là người mua nhà khi tham gia giao dịch thì ông Đính kiến nghị cần có cơ chế pháp luật ràng buộc về vai trò cũng như trách nhiệm của môi giới bất động sản trong việc tư vấn, cung cấp thông tin. Tất cả những người hành nghề tư vấn môi giới cho khách hàng cần phải hoàn thành đúng, đủ các quy định trước khi hoạt động, trong đó thì bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề môi giới.