Hành chính công là gì? Những thông tin cần biết về hành chính công

Khái niệm hành chính công là gì?

Hành chính công là các hoạt động mang tính quyền lực nhà nước, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành để quản lý công việc của Nhà nước nhằm phục vụ lợi ích chung, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân và toàn xã hội.

Hành chính công được hoạt động có tính chất thực thi quyền hành pháp của nhà nước, tác động một cách có tổ chức và đội ngũ viên chức thi hành công vụ. Là quá  trình tổ chức và phối hợp để thực thi, quản lý các quyết sách nhằm đảm bảo trật tự pháp luật quốc gia.

Hành chính công được chia làm hai mô hình: mô hình hiện đại và mô hình truyền thống

Mô hình hành chính công truyền thống 

• Có hệ thống thứ bậc chặt chẽ
• Những người làm việc vì lợi ích chung và không tham gia chính trị được biên chế.
• Dưới sự lãnh đạo chính trị sẽ tiến hành kiểm tra chính thức

Mô hình hành chính công hiện đại

• Quản lý và điều hành linh hoạt hơn, định hướng thị trường rõ hơn cho dịch vụ công, quan tâm cải thiện các mối quan hệ công và tư
• Việc điều hành và quản lý mang tính chuyên nghiệp và công khai hơn.Chính trị tăng lên.

Đặc điểm của hành chính công?

Hành chính công được xuất hiện trong lịch sử từ thời cổ đại, ghi nhận ở các nước Trung Quốc, La Mã, Ai cập….nhưng phải đến thế kỷ 19 thì nó mới thực sự phát triển độc lập. Và nó chỉ thực sự bùng nổ từ đầu thế kỷ 20 với những đóng góp và ảnh hưởng từ nhà xã hội học, kinh tế chính trị người Đức - Max Weber…

Dù mỗi quốc gia khác nhau, đặc điểm hành chính công là gì cũng khác nhau nhưng hệ thống hành chính ngày nay có một số đặc điểm chung là:

• Cấu trúc hành chính phân cấp từ bậc cao xuống bậc thấp đây gọi là thứ bậc quan liêu dạng hình tháp, tương ứng với các giới hạn thẩm quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm.
• Tổ chức hành chính được tổ chức chặt chẽ và khoa học trong quản lý hành chính theo sự phân công lao động và chuyên môn hóa từng lĩnh vực, từng ngành theo cả chiều ngang và dọc
• Các công chức được bổ nhiệm có thời hạn - theo từng nhiệm kỳ đối với các chức vụ trong hệ thống, các tiêu chuẩn phù hợp với từng vị trí làm việc và có sự thăng tiến cấp bậc trong công việc, nghề nghiệp theo đúng chuyên môn
• Hệ thống hành chính được hoạt động theo đúng các trình tự, thủ tục có sự phân công, phối hợp giữa các tổ chức, cá nhân có thẩm quyền để hoàn thành nhiệm vụ, thực thi chính sách, pháp luật hiệu lực hiệu quả.

Quản lý hành chính công là gì?

Khi đã nắm rõ hành chính công là gì thì việc quản lý hành chính công được tiến hành trên cơ sở những nguyên tắc nhất định. Việc thực hiện quản lý hành chính công sẽ có các công chức, cơ quan, tổ chức công ở mọi cấp nhà nước có nhiều nhiệm vụ khác nhau thực hiện.

Những nguyên tắc quản lý hành chính nhà nước có nội dung riêng, nó phản ánh những quy luật khách quan khác nhau trong quản lý hành chính nhà nước. Các nguyên tắc này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và tạo thành một thể thống nhất.

Những loại hình cơ bản trong hành chính công ở Việt Nam

Tùy vào mỗi loại đặc điểm của hành chính công là gì  mà có những loại hình cơ bản sau:

• Hoạt động cho phép cấp các loại giấy phép, là những loại giấy tờ được thừa nhận về mặt pháp quyền của các chủ thể được cơ quan hành chính cấp cho tổ chức, cho người dân nào đó phù hợp với quy định của pháp luật trong phạm vi cho phép
• Cấp các loại giấy chứng thực, giấy xác nhận như đăng ký xe, chứng minh thư nhân dân, căn cước công dân…
• Cấp giấy đăng ký kinh doanh và giấy chứng nhận hành nghề. Giấy đăng ký kinh doanh được cấp khi cá nhân kinh doanh thành lập công hay cơ sở kinh doanh. Để chứng minh cá nhân có đủ khả năng cũng như điều kiện phù hợp với quy định của pháp luật đối với ngành nghề nhất định thì phải có giấy phép hành nghề. Ví dụ như: giấy phép hành nghề luật sư, giáo viên, bác sĩ…
• Các hoạt động có thu các khoản đóng góp vào ngân sách nhà nước, gắn liền với nghĩa vụ do nhà nước yêu cầu và các chủ thể phải thực hiện các yêu cầu đó.
• Thực hiện giải quyết tố cáo, khiếu nại của công dân và xử lý các vi phạm đó, đây là hoạt động nhằm bảo vệ quyền cơ bản của công dân trong mối quan hệ giữa cơ quan hành chính với công dân.

Xu hướng của hành chính công là gì

Hệ thống của hành chính công được coi là giữ vai trò trung lập với các hoạt động chính trị nhưng vẫn tác động đến quá trình hoạch định chính sách là một xu hướng thay đổi, hành chính công hiện nay đang dần thay đổi để có vai trò chủ động trong xã hội.

Hệ thống hành chính đóng vai trò với sự thay đổi chính sách trong quản lý nhà nước hiện nay nhưng cũng làm mờ ranh giới giữa hành chính công, chính sách công và chính trị

Những thành tựu và khó khăn trong hành chính công hiện nay

Có rất nhiều người vẫn chưa hiểu rõ hành chính công là gì và nó có những thành tựu và khó khăn như thế nào:

Thành tựu

Chất lượng dịch vụ cho hành chính công ngày càng được nâng cao và chủ động đổi mới. Nhà nước cũng coi đó là một khâu quan trọng trong quá trình thực hiện việc cải cách nền hành chính nước nhà theo khuynh hướng hiện đại và chuyên nghiệp. 

Bên cạnh đó cũng có nhiều bộ ngành cũng hư địa phương đã áp dụng công nghệ thông tin, kỹ thuật điện tử để nâng cao chất lượng dịch vụ công.

• Loại bỏ những thủ tục không cần thiết, tinh giản biên chế sáp nhập các cơ quan hành chính theo hướng ngắn gọn hơn.
• Người dân và doanh nghiệp được tạo thuận lợi hơn trong những việc cần giải quyết với cơ quan Nhà nước.

Khó khăn

Bên cạnh những thành tựu mà Nhà nước đạt được thì cũng còn tồn tại những khó khăn cần phải khắc phục

• Các thông tin còn chưa có sự rõ ràng, minh bạch như các thông tin về thủ tục, cách thức và quy trình thực hiện dịch vụ hành chính công. Cách tiếp cận các thông tin còn khó khăn về tổ chức và sự tiếp cận của người dân.
• Thủ tục hành chính rườm rà, quy trình phức tạp thông qua nhiều phòng ban, dịch vụ hành chính hoạt động kém…
• Các văn bản pháp luật còn rườm rà, phức tạp, chồng chéo nhau về thủ tục từ trung ương đến địa phương gây khó hiểu, khiến người cung ứng dễ bị lúng túng. Làm cho người dân sẽ tự động tìm cách trốn tránh thực hiện nghĩa vụ của họ với Nhà nước
• Bất bình đẳng phân biệt đối xử khá phổ biến như doanh nghiệp trong nước ưu tiên hơn doanh nghiệp nước ngoài, người có chức có quyền có quen biết dễ dàng được xử lý hơn người dân.
• Phân công, phân cấp chưa được đẩy mạnh, công việc chỉ có một cơ quan giải quyết và chịu trách nhiệm, tồn đọng tình trang cấp trên nhận trách nhiệm nhưng không tin tưởng giao việc cho cấp dưới
• Năng lực chuyên môn của cán bộ còn hạn chế, suy thoái đạo đức, kỷ cương không được siết chặt.

Tổng kết

Hành chính công đang trở thành một nội dung quan trọng trong cải cách hoạt động của bộ máy nhà nước, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của nhà nước. Thông qua những kiến thức cơ bản đó ta có thể hiểu hành chính công là gì, đặc điểm cũng như thành tựu và khó khăn của hành chính công.